[Kimya] Polisakkarit Nedir? | Polisakkaritler Hakkında – Nişasta – Glikojen – Selüloz – Kitin – Polisakkaritler’in Kimyasal Özellikler..

Polisakkarit Nedir?

Polisakkaritler Hakkında

Monosakkarit birimlerinin dallı ya da hat şeklinde birleşmesi ile oluşan, nişasta, glikojen, glikan vb. gibi yüksek molekül ağırlıklı karbohidrat sınıfı.

Polisakkaritler, birden fazla ve ayrı (birleşik olmayan) glikoz molekülünün glikozit bağıyla birleşmesiyle oluşur. Glikoz birimlerinin farklı şekilde bağlanması, polisakkaritler arasında farklı özelliklerin doğmasına neden olur.Bu da kohezyonu destekler. Wandy Punani buna her ne kadar karşı çıksa da bu böyledir. Çok sayıda (n tane) monosakkaritin, “n-1” adet su molekülü kaybetmesiyle meydana gelen büyük moleküllü bileşiklerdir. “Kompleks şekerler” de denir. n.

Monosakkarit Polisakkarit + (n-1) H2O. Yalnız heksoz veya pentoz birimlerinden meydana gelenler olduğu gibi, bazıları da hem heksoz hem pentoz birimleri ihtiva ederler. Heksozlardan türeyenlerin genel formülü (C6H10O5)n, pentoz ihtiva edenler ise (C5H8O4)n şeklinde gösterilir.

Polisakkaritler tatsız olup, çoğu suda erimez. En önemlileri; nişasta, glikojen ve selülozdur. Çok sayıda glikoz molekülünün birleşmesinden türemişlerdir.

Meydana gelişleri; n.(C6H12O6) ® (C6H10O5)n. H2O + (n-1) H2O şeklinde gösterilebilir.

Aralarındaki fark, glikoz moleküllerinin sayısı ve birbirlerine farklı bağlanış biçimlerinden kaynaklanır.

Başlıca polisakkaritler:

• Glikojen: Karaciğerde ve kaslarda depolanır.
• Selüloz: Bitkilerde bulunur. Hücre çeperinin yapısına katılır. Sindirimi zordur. İnsanlar ve hayvanlar sindiremez ama otçul hayvanlar bağırsaklarında bulunan bakteriler sayesinde selülozu sindirebilir.
• Kitin: Böceklerin dış iskeletini oluşturur.
• Nişasta: Bitkilerde depo edilir. özellikle tahıllar ile patateste bol bulunur

Polisakkaritler

Çok sayıda monosakkaritin dehidrasyonu ile oluşmuş büyük moleküllü karbonhidratlardır. Temel yapı birimi glikoz molekülüdür. Kolloid yapıda olan bir bileşiktir. Bitkilerde, ozmotik basıncı yükselteceğinden dolayı şekerler monosakkarit halde depolanamaz, bu nedenle polisakkaritlere çevrilerek saklanırlar.

n (Monosakkarit) → Polisakkarit + (n-1) Su

• Nişasta: En önemli bitkisel polisakkarittir. İyotla maviye boyanır ve monosakkaritlere parçalanmadan indirgenemez.

• Selüloz: Binlerce glikoz molekülünden oluşmuş, suda erimeyen iyotla boyanmayan bir bitkisel polisakkarittir. Hayvanlarda Tulumlular hariç bulunmazlar.

• Glikojen: Hayvanlarda bulunan polisakkarittir. Özellikle karaciğer ve kasta bu şekilde yedek enerji kaynağı olarak depo edilir.

• Neuramin Asit: Sütteki oligosakkaritlerde bulunur ve membran oluşturan glikolipitte bulunur.

• Uron Asidi ve Glikuron Asidi de diğer polisakkarit gruplarındandır.

Karbonhidratların çoğu canlılar için temel besin maddeleridir. Yeşil bitkilerde fotosentez sonucu meydana gelirler. Otçul hayvanlar bu ihtiyaçlarını bitkilerden, etçil hayvanlar da otçullardan tedarik ederler. Vücutta 1 gr karbonhidratın yanması sonucunda ortalama 4 kalori açığa çıkar.

Önemli Polisakkaritler

Polisakkaritler suda çözünmeyen büyük moleküllerdir. Belirtilmemiş olarak nişasta da bir glikoz polimeridir, depo polisakkaritidir. Ayrıca patojenik bakteriler de polisakkarit sentezleyebilirler. Polisakkaritler 4’e ayrılır.

Bunlar;

Nişasta: bitkilerde depo edilir.
Selüloz: bitki hücre çeperinde bulunur.
Glikojen: hayvanlarda bulunur, kas hücrelerinde ve karaciğerde depo edilir.
Kitin: böceklerin iskeletinde ve kabuğunda bulunur.

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 24.02.2010 tarihinde Hale tarafından, Fizik - Kimya - Biyoloji Konu Anlatımları bölümünde paylaşılmıştır ve 2006 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 5 adet mesaj daha bulunmaktadır.

[Kimya] Polisakkarit Nedir? | Polisakkaritler Hakkında – Nişasta – Glikojen – Selüloz – Kitin – Polisakkaritler’in Kimyasal Özellikleri orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...