Eski Türk Şenlikleri | Soytarılar – Osmanlı’nın Maskaraları

Eski Türk Şenlikleri

Soytarılar

Soytarılar, şenliklerde bir yandan dans edenleri gülünç bir biçimde taklit etmeye uğraşan, komik kılıklı ve tavırlı oyunculardı.

Bu soytarılar, gösteriler sırasında gözbağcılıktan korkup saklanır, oyunun hilesini çözmeye çalışır, dansçıların yanında durup onları savrukça taklit eder daha iyi taklit edemeyeceklerini gösterir, beceriksizliklerini ortaya çıkarmaya çalışırlar, kısaca seyirciyi güldürmek için ne gerekirse yaparlardı.

Minyatürlerde bir de bu soytarı ve hokkabazların yanında çeÅŸitli araç ve gereçleriyle tef çalgıcılarına, zilli maÅŸa çalanlara rastlarız. Bunları hayvan oynatıcılarının yanında da görürüz. Hokkabazların bu güne kadar gelen en büyük özelliklerinden biri de yanlarındaki bu soytarı kılıklı yardımcıları, yardak veya yardakçılarıyla yaptıkları konuÅŸmalar, söyleÅŸmelerdir. Bunların çeÅŸitli adları vardı: Mudhik, pusatçı, nekre, binevâ, maskara, curcunabaz, cin askeri, tulumcu vb. Karagöz’de de Beberuhi denilen cüce, sivri külahı ile bir bakıma soytarı ailesindendi.

18.y.y. çarşı resimlerinde gördüğümüz soytarıların giyimleri de üzerlerindeki çok renkli baklava biçiminde parçalardan oluÅŸan yelekleriyle tıpatıp Arlecchino’nun giyimine benzerdi. Soytarılar siyasal taÅŸlama da yapardı. 1582’de III.Mehmet adıyla tahta çıkan ÅŸehzadenin 52 gün 52 gece süren sünnet düğününde Osmanlılar, Ä°ran’la savaÅŸ durumuna girmiÅŸlerdi. Åženlik sırasında seyirciler arasında bulunan Ä°ran elçisi hakaretlere hedef olmuÅŸtu. Bu ÅŸenliklerle ilgili minyatürlerde soytarıların Safevî sarığını nasıl alaya aldıklarını görürüz. Bununla top gibi oynuyorlar, kıçlarının üstünde dengede tutuyorlardı. Bu ÅŸenliklerde maskeli soytarıları görenlerde pek çoktur.

Osmanlı döneminde özellikle de saray, soytarılara özel bir yer verirdi. Sarayın ak ve kara cüceleri, padiÅŸahı ve çevresini eÄŸlendirirdi. Soytarılar, esnaf loncalarının geçit alaylarında gösteriler yaparlar, ayrıca gelin alaylarının başında da giderlerdi. Ressam Melling’in Ä°stanbul’da böyle bir gelin alayını gösteren tablosunda alayın başında, Kanuni Süleyman’ın düzenlediÄŸi ÅŸenliklerden birini gösteren bir minyatür de alayın önünde giden bir soytarıya rastlarız. Soytarıların padiÅŸahın bulunduÄŸu geçit alaylarının başında gitmesi bize Osmanlı da ne kadar önem gördüğünü de kanıtlar.

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 27.05.2009 tarihinde Hale tarafından, Türk Kültürü ve Geleneklerimiz bölümünde paylaşılmıştır ve 1917 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 0 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Eski Türk Şenlikleri | Soytarılar – Osmanlı’nın Maskaraları orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...