Buhar Kazanı | İçinde Herhangi Bir Sıvı Kaynatılarak Buhar Elde Edilen Aygıtlar – Buhar Kazanı Kullanım Yerleri
Hale - 8 Ekim 2011 Bilimsel GeliÅŸmeler | Sosyal ve Fen Bilimleri 0 0 Okunma : 2414
İçerik Hakkında Bilgi
- Bu içerik 27.05.2009 tarihinde Hale tarafından, Bilimsel GeliÅŸmeler - Sosyal ve Fen Bilimleri bölümünde paylaşılmıştır ve 323 kez okunmuştur.
Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum
İçerik ve Kategori Araçları
- Kategoriye Abone Ol
- Makalenin Çıktısını Al
- Makaleye Yorum ekle
- Son Güncellenme Tarihi: 20 AÄŸustos 2011, Cumartesi 06:55
Buhar Kazanı
İçinde herhangi bir sıvı kaynatılarak buhar elde edilen aygıtlara buÂhar kazanı denir; ama bu ad daha çok, sudan buhar elde etmeye yarayan aygıtlar için kullaÂnılır.
Su ısıtılırsa bir süre sonra su kaynar ve buharlaÅŸÂmaya baÅŸlar. Bu buhar sudan ayrılarak kabın içinde, su düzeyinin üstündeki boÅŸlukta toplaÂnır. Su buharı, suyun sıvı haldeyken kapladığı hacimden çok daha büyük bir hacme yayılır. Serbestçe yayılabildiÄŸi zaman, sıvı haldeyken kapladığı hacmin yaklaşık 1.700 katı kadar bir hacmi kaplar. Ama kapalı kaplar böylesine bir genleÅŸmeÂye olanak vermez ve genleÅŸmek isteyen gaz kabın çeperlerine basınç yapar. Su düzeyinin üstündeki boÅŸlukta ne kadar çok buhar toplaÂnırsa, buharın kazan çeperlerine ve kazandaki su üzerine yaptığı basınç da o kadar artar. Kazan içindeki basınç yükseldikçe suyun kayÂnama sıcaklığı da yükselir ve suyun kaynamaÂyı sürdürmesi için su sıcaklığını 100°C’nin üzerine çıkarmak gerekir.
Buhar kazanının güvenli olarak dayanabileÂceÄŸi belli bir basınç düzeyi vardır; kazan basıncının bu düzeyi aÅŸmamasına dikkat etÂmek gerekir. Kazandaki basıncın güvenlik sınırını aÅŸmaması için, bütün buhar kazanlaÂrında, basınç belirli bir düzeyi geçince fazla buharı dışarı veren bir emniyet supabı buÂlunur.
Ä°lk buhar kazanlarında basınç ender olarak atmosfer basıncının (deniz düzeyindeki hava basıncının) 1,7 katını geçerdi. Genellikle kaÂzan basıncını göstermek için, kazan basıncının normal hava basıncıyla farkını belirten gösterÂge basıncı kullanılır.
Buhar makinesinin Ä°ngiltere’deki öncüsü olan James Watt, buhardan daha iyi yararlanÂmak için yüksek basınçlı buhar kullanmanın yararını görmüş ve 4 atmosfer (normal atmosÂfer basıncının 4 katı) basınçlı bir kazan yapmaya çalışmıştı. Ama 1860’lara gelinceye kadar, yapım yöntemlerinin yetersizliÄŸi nedeÂniyle 3 atmosferin üzerine pek çıkılamadı.
ÖrÂneÄŸin 1840’ta Britannia yolcu gemisinde kaÂzan basıncı yalnızca 0,6 atmosferdi. 1900’e geÂlindiÄŸinde belli kazan tiplerinde basınç 20 atÂmosfere kadar çıkabiliyordu. Günümüzde ise Queen Elizabeth 2 gemisinin kazan basıncı 59 atmosferdir. Sanayide 100 atmosferin üzerinÂde basınçlı buhar kazanları kullanılmaktadır, ama basıncı 40 ile 50 atmosfer arasında olan kazanlar daha yaygındır.
Buhar kazanı, ocak ve su bölmesi olmak üzere iki ana parçadan oluşur. Ocaktan çıkan sıcak gazlar ya suyla çevrili alev borularının içinden ya da içleri suyla dolu boruların çevresinden geçer.
Alev borulu kazanlar deÂnen birinci tür kazanlar daha düşük basınçlı buhar elde etmek için kullanılan büyük su hacimli kazanlardır. Yüksek basınçlı buhar elde etmek için kullanılan ve suyun borularÂdan geçerken ısındığı kazanlara da su borulu buhar kazanları denir. Alev borulu kazanlarÂda, ısıtılacak olan su çok olduÄŸu için ısıtmanın baÅŸlangıcı ile buharın elde edilmesi arasındaki süre uzundur. Boru çaplan ancak 5 cm kadar olan ve ısınacak su miktarının çok daha az olduÄŸu su borulu kazanlarda ise buhar daha çabuk elde edilir.
Buharın daha da çabuk elde edildiÄŸi ani buharlaÅŸmalı özel kazanlarda kazanın su kaÂpasitesi yok denecek kadar azdır. Bir pompa kazan borularını suyla beslerken, buharlaÅŸÂmayı daha da hızlandırmak için, oluÅŸan buhar hemen borulardan çekilir. Buhar kazanlarına gerekli enerjiyi saÄŸlaÂmak için çeÅŸitli yakıtlar kullanılır; ama en yaygın olarak kullanılan yakıtlar kömür, mazot ve doÄŸal gazdır. Büyük enerji santrallerinde, kömür mekanik taşıyıcıyla ocak giriÅŸindeÂki hareketli bir ızgara üzerine yığılır.
HareÂketli ızgara üzerinde ocaÄŸa giren kömür ocaÂğın çıkışına ulaşıncaya kadar geçen süre içinÂde tümüyle yanar ve külleri ocak çıkışındaki çukura dökülür.
BaÅŸka bir yöntem kömürü toz haline getirip basınçlı havayla ocak içine püskürtmektir. Mazot kullanıldığı zaman da, kolayca tutuÅŸmaÂsı için yakıt havayla karıştırılarak ocak içine püskürtülür.
Buhar türbinlerinde bir enerÂji kaynağı olarak kullanılan buhar, enerjiyi ısı biçiminde aktaran bir araç olarak da kullanıÂlır. Bu yüzden buhar kazanlarının sanayide çok çeÅŸitli kullanım alanları vardır. Bazen, üretimin belirli aÅŸamasında ortaya çıkan fazla ısı artık ısı kazanlarında buhar üretmek için kullanılır.
Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum
Bu içerik 27.05.2009 tarihinde Hale tarafından, Bilimsel GeliÅŸmeler - Sosyal ve Fen Bilimleri bölümünde paylaşılmıştır ve 323 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 0 adet mesaj daha bulunmaktadır.
Buhar Kazanı | İçinde Herhangi Bir Sıvı Kaynatılarak Buhar Elde Edilen Aygıtlar - Buhar Kazanı Kullanım Yerleri orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...