Atatürk Günlüğü – Today | 16 Mart – March

16 MART – MARCH 16
Tarihte Bugün – Today in History

16 Mart 1920
İstanbul İtilaf Devletleri tarafından işgal edildi

16 Mart 1923
T.B.M.M. Başkanı Gazi Mustafa Kemal, Adana Sanayi Mektebini gezdikten sonra halk arasında

16 Mart 1923
T.B.M.M. BaÅŸkanı Gazi Mustafa Kemal, Adana’da

2. Ordu Komutanı Mustafa Kemal, Diyarbakır’da karargah binasının kapısında (1917)

1937 – Atatürk’ün, Çankaya’da Ä°ngiltere Büyükelçisi Percy Loraine ve Mısır Büyükelçisi Mofty El-Gazaerly’i kabulü.

1936 – Atatürk’ün, Çankaya’da Amerika Büyükelçisi Mac Murray’ı Kabulü.

1933 – Atatürk’ün, gece Çankaya’da film izlemesi.

1923 – Atatürk’ün, Adana Türkocağı’nda çiftçiler tarafından ÅŸerefine verilen ziyafette konuÅŸması: “…EÄŸer milletimizin büyük ekseriyeti çiftçi olmasaydı, biz bugün dünya yüzünde bulunmayacaktık.”

Atatürk’ün, Adana Türkocağı’nda tertiplenen Esnaf Cemiyeti çayında konuÅŸması: “…Bir milleti yaÅŸatmak için birtakım temeller lâzımdır ve bilirsiniz ki bu temellerin en önemlilerinden biri sanattır. Bir millet sanattan ve sanatkârdan mahrumsa, tam bir hayata sahip olamaz. Sanatsız kalan bir milletin hayat damarlarından biri kopmuÅŸ olur.”

1922 – Ä°ngiltere DışiÅŸleri Bakanı Lord Curzon Londra’da önce Ä°stanbul hükümetinin temsilcisi Ahmet Ä°zzet PaÅŸa ve ardından Ankara hükümetinin Hariciye Nazırı Yusuf Kemal Bey’le ayrı ayrı görüştü.

Ä°stanbul Hükümeti Hariciye Nazırı Ahmet PaÅŸa ve Ankara Hükümeti Hariciye Vekili Yusuf Kemal Bey’in Londra’da Lord Kurzon ile ayrı ayrı görüşmesi.

1921 – Moskova AnlaÅŸması.

Bakınız, Türkiye Cumhuriyeti AntlaÅŸmaları – KurtuluÅŸ Savaşı Dönemi – Moskova AntlaÅŸması

Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti ile Sovyet Rusya arasında “Moskova AntlaÅŸması”nın imzalanması.

Sovyetler BirliÄŸi ile Ankara Hükümeti arasında Dostluk ve YardımlaÅŸma AntlaÅŸması imzalandı. Sovyetler bu antlaÅŸmaya göre Misak-ı Milli’yi tanıyarak, Ankara’daki hükümete her yıl 10 milyon ruble altın vermeyi taahhüt etti.

Bekir Sami Bey’in, Londra Konferansı’nın 12 Mart 1921 tarihli son toplantısında Ä°tilâf Devletleri temsilcilerinin Türk heyetine sundukları teklifler hakkında, Londra’dan Atatürk’e raporu.

1920 – Ä°stanbul, Ä°tilaf Devletleri tarafından iÅŸgal edildi.

Bakınız, Ä°stanbul’un Ä°ÅŸgali

Ä°ngiliz, Fransız ve Ä°talyan komiserlerden oluÅŸan heyet Sadrazam Salih PaÅŸa’ya bir nota vererek, Ä°stanbul’un Ä°tilaf devletleri tarafından iÅŸgal edildiÄŸini bildirdi. Åžehzadebaşı karakolunu basan iÅŸgal güçleri haberleÅŸmeye elkoyarak altı askeri öldürdü. Bu sırada telgraf memuru Manastırlı Hamdi Bey, hareketi anında Ankara’ya bildirdi. PadiÅŸaha giden Rauf Bey ve mebuslar, milletin mücadeleye kararlı olduÄŸunu dile getirdi. Ankara iÅŸgali tüm Anadolu’ya bildirdi. Erzurum’da Rawlinson “halkın galeyana gelmesinden korkularak, can güvenliÄŸi gerekçesiyle” tutuklandı. Ä°ngiliz Kontrol Bürosu’ndaki Ä°ngiliz bayrağı indirildi.

Meclis basıldı, bazı milletvekilleri tutuklandı ve Malta Adası’na sürüldü.
Mustafa Kemal, durumu bütün devletler ve Millet Meclisleri nezdinde protesto etti.
Ankara’da yeni bir Millet Meclisi toplama teÅŸebbüsüne geçildi.

* Yabancı Devletlere Yaptığım Protesto (Nutuk)

Manastırlı Hamdi Efendi adlı bir telgraf memurunun, Ä°tilâf Devletleri tarafından Ä°stanbul’un fiilen iÅŸgal edildiÄŸini Atatürk’e bildirmesi. Ä°ÅŸgal kuvvetlerinin bildirisi nedeniyle Atatürk’ün valilere, komutanlara ve Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti ÅŸubelerine genelgesi: “Bu sabah 16 Mart 1920, Ä°ngilizler Ä°stanbul’da Åžehzadebaşı Karakolu’nu basarak altı erimizi ÅŸehit ve onbeÅŸ eri yaraladıktan sonra, bu karakolu ve bir yandan da Harbiye Nezareti’ni ve Tophane’yi ve bütün telgrafhaneleri ele geçirerek baÅŸkentin Anadolu ile baÄŸlantısını kesmiÅŸlerdir.”

Atatürk’ün Ä°stanbul’un iÅŸgali nedeniyle yabancı devlet temsilcilerine, DışiÅŸleri Bakanlıklarına ve Millet Meclislerine protesto göndermesi: “Osmanlı milletinin siyasî egemenlik ve hürriyetine indirilen bu son darbe, hayat ve varlığını ne pahasına olursa olsun savunmaya karar vermiÅŸ olan biz Osmanlılardan ziyade, yirminci uygarlık ve insaniyet asrının mukaddes saydığı bütün esaslara, hürriyet, milliyet, vatan duyguları gibi bugünün insan topluluÄŸuna esas olan bütün ilkelere ve bu ilkeleri oluÅŸturan insanlığın umumî vicdanına yöneliktir!”

Atatürk’ün. Ä°stanbul’un iÅŸgali nedeniyle millete bildirgesi: “…Bugün, Ä°stanbul’u zorla iÅŸgal etmek suretiyle Osmanlı Devleti’nin, yediyüz senelik hayat ve egemenliÄŸine son verildi. Yani, bugün Türk milleti, uygar kabiliyetinin, yaÅŸama ve bağımsızlık hakkının ve bütün geleceÄŸinin savunmasına davet edildi!”

Atatürk’ün, Ä°stanbul’un iÅŸgali üzerine Geyve BoÄŸazının ve Geyve santralının iÅŸgalini. Ankara-Pozantı arasındaki tren hattına el konularak bu hat boyundaki Ä°tilâf kuvvetlerinin silâhları alınarak tutuklanmalarını, ayrıca Konya’daki tren hattına da el konulmasını bildiren emri.

1920 – Ä°stanbul’un Ä°tilaf Devletleri tarafından iÅŸgali üzerine, Mustafa Kemal’in durumu bütün devletlere ve millet meclislerine protesto etmesi ve Ankara’da yeni bir Millet Meclisi toplama teÅŸebbüsüne geçmesi.

Ä°ngilizlerin Ä°stanbul’da Åžehzadebaşı karakolunu basarak, 6 Türk erini ÅŸehit etmeleri.

Manastırlı Hamdi Efendi isimli bir telgraf memurunun Ä°stanbul’un iÅŸgal edildiÄŸini Mustafa Kemal PaÅŸa’ya bildirmesi. Ä°stanbul’un iÅŸgali dolayısıyla Mustafa Kemal PaÅŸa’nın millete beyannamesi: “…Bugün Ä°stanbul’u zorla iÅŸgal etmek suretiyle, Osmanlı Devleti’nin 700 senelik hayat ve hakimiyetine son verildi. Yani, bugün Türk Milleti medeni kabiliyetinin, hayat ve istiklal hakkının ve bütün istikbalinin müdafaasına davet edildi.”

Meclisi Mebusan’ın akÅŸam oturumunda, Ä°ngiliz askerlerinin Rauf ve Kara Vasıf beyleri tutuklamaları.

1920 – Orgeneral Cevat ÇOBANLI (1871-1938) Ä°stanbul’da doÄŸdu.1891’de Harp Okulunu, 1894’te de Harp Akademisini bitirdi. Trablusgarp, Balkan ve I. Dünya SavaÅŸları’nda görev aldı. Çanakkale Deniz Muharebeleri’nde üstün baÅŸarı kazandı. Harbiye Nazırlığı (1918), Genelkurmay BaÅŸkanlığı (1919) görevlerinde bulundu. 16 Mart 1920‘de Ä°stanbul iÅŸgal edilince tutuklanarak Malta’ya sürüldü. 1921 yılında yurda dönünce, Elcezire Cephesi Komutanı olarak Ä°stiklal Savaşı’na katıldı. Büyük Zafer’den sonra bir süre 3’ncü Ordu Komutanlığı yaptı. 1923-1924 yılları arasında Elazığ Milletvekili olarak TBMM’de görev aldı. Orgeneral rütbesine yükseldi (1926). Askerî Åžura ÃœyeliÄŸi, Generaller Askerî Mahkemesi BaÅŸkanlığı görevlerinden sonra 1935 yılında emekliye ayrıldı. Ä°stanbul’da öldü.

Ref: TSK Katalog ATATÃœRK VE KURTULUÅž SAVAÅžI MÃœZESÄ°

1917 – Mustafa Kemal’in Diyarbakır’daki II. Ordu Komutanlığına asil olarak atanması.

Atatürk’ün, asaleten 2. Ordu Komutanlığı’na atanması (Bu tarih. i.A., s.805; A.B.Ä°.B.T.B.H., s.240’da 18 Mart 1917 olarak gösterilmiÅŸtir).

1916 – Atatürk’ün, Diyarbakır’daki görevine gitmek üzere Ä°stanbul’dan ayrılışı.

Diyarbakır’a gitmekte olan Atatürk’ün, trenle öğle üzeri EskiÅŸehir’e geliÅŸi ve öğle yemeÄŸini Kurmay BaÅŸkanı Ä°zzettin Bey’le beraber EskiÅŸehir istasyonunda yemesi.

1915 – Amiral Carden sinirleri bozulduÄŸu için görevden ayrıldı yerine Amiral John de Robeck atandı.

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 16.03.2008 tarihinde Hale tarafından, Atatürk Günlüğü | Atatürk Today bölümünde paylaşılmıştır ve 360 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 3 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Atatürk Günlüğü - Today | 16 Mart - March orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...