Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu’nda FotoÄŸraf | Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu’nda Açılan Ä°lk Ticari FotoÄŸrafhane – Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu’nda FotoÄŸraf

Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu’nda FotoÄŸraf

Onsekizinci yüzyılda, önce Ä°ngiltere’de daha sonra da tüm Avrupa’da dönen fabrika çarkları, yeni bir dönemi haber veriyordu. Ä°nsanlık tarıma dayalı kültürden endüstri çağına geçmeye baÅŸladı. Toplum yaÅŸamının her alanını etkisi altına alan endüstri çağı, kendine hizmet edecek küçük buluÅŸları da getirdi. 19 AÄŸustos 1839’da Fransa’dan bulunuÅŸu resmen dünyaya duyurulan fotoÄŸraf, yirminci yüzyılın en önemli buluÅŸlarından biri oldu.

28 Ekim 1839’da Osmanlı halkı Takvim-i Vekayi Gazetesi‘nden“Fransalı Daguerre”in fotoÄŸrafı bulduÄŸunu öğrendi. Bugünkü Türkiye topraklarının ilk fotoÄŸrafları ise, Fransız Frederick Goupil Fesquet tarafından Ä°zmir’de 4 ÅŸubat 1840’da çekildi. Ve gezginlerle baÅŸlayan fotoÄŸraf serüveni, yerli stüdyoların açılmasıyla daha da geliÅŸti. Ondokuzuncu yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı Ä°mparatorluÄŸunun baÅŸkenti Ä°stanbul, dünya fotoÄŸrafında söz sahibi ÅŸehirlerden biri olmuÅŸtu.

Fahreddin Türkan Portresi

Bu yıllarda Osmanlı Darphanesi’nde çalışan hakkak ve modelci Ä°ngiliz James Robertson (1813-1888), Ä°stanbul’da fotoÄŸraflar çekmekteydi. 17 Temmuz 1842 günlü Ceride-i Havadis gazetesi, Bay Daguerre’in öğrencilerinden Bay Kompa’nın Ä°stanbul’a geldiÄŸini ve bütün gün BeyoÄŸlu Belle Vue’de dolaÅŸarak çekimler yaptığını bildiriyordu. 8 Haziran 1845’de yine aynı gazete, Ä°talyan ressam ve fotoÄŸrafçı Carlo Naya (1816-1882)’nın BeyoÄŸlu DoÄŸruyol’da Moskof Sarayı (Rusya Sefareti) karşısındaki fotoÄŸraf atölyesinde çalıştığını bildiriyordu.

Bu stüdyo, Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu’nda açılan ilk ticari fotoÄŸrafhaneydi. 1850 yıllarında ise ilk yerli stüdyo, Basile Kargopoulo tarafından Péra’da açıldı. Kargopoulo, baÅŸarılı çalışmaları nedeniyle de Sultan Abdülmecid’den “PadiÅŸah Hazretleri’nin FotoÄŸrafçısı” ünvanını aldı.

Beyazıd Yangın Kulesi ve Seraskerlik Binası

Daha sonraki ünlü fotoÄŸrafhaneler de, imparatorluÄŸun bu batılı anlayışa en yakın yeri olan olan Grande rue de Péra’da yerlerini aldılar. Pascal Sébah’ın, 1857 yılında Péra Postacılar caddesinde açtığı “El Chark” fotoÄŸraf stüdyosunun adı daha sonra Sébah & Joaillier olarak deÄŸiÅŸtirildi. 1873’de Viyana’da açılacak sergi için hazırlanan Osmanlı giysileri ile ilgili albümün tüm fotoÄŸrafları Pascal Sébah tarafından çekildi. Pascal Sébah, bu albümdeki çalışmalarından dolayı 3. dereceden Mecidi niÅŸanı ile ödüllendirildi.

Nargile İçen Kadınlar

Viçen, Hovsep ve Kevork kardeÅŸler, Beyazıd’daki stüdyolarını 1867 yılında Péra’ya taşıdılar. Artık stüdyonun adı Abdullah Frères’di. Sultan Abdülaziz’den “Ressam-ı Hazret-i Åžehriyar-i” ünvanını da alan fotoÄŸrafhane yurt içinde ve dışında büyük ün kazandı. Péra’lı fotoÄŸrafçılara daha sonra Beyazıt’taki stüdyosunu bu bölgeye taşıyan Nikolai Andriomenos, Ä°sveçli Guillaume Berggren, Gülmez KardeÅŸler, ÅŸehirde tanınmış ressamlar arasında olup, özellikle portre resmi üzerine çok baÅŸarılı çalışmalar yapan, çektiÄŸi fotoÄŸrafları pastel renklere boyama konusunda da büyük usta olan “Phebus” fotoÄŸrafhanesinin sahibi Bogos Tarkulyan da katıldı.

Ä°stanbul’da Bir Sokak

Mühendishane-i Berri-i Hümayun‘un ressam sınıfından mezun olan Yüzbaşı Hüsnü Bey, Servili Ahmed Emin, Ãœsküdarlı Ali Rıza Bey, Ali Sami Aközer, Harbiye Mektebi mezunu KolaaÄŸası Mehmet Hüsnü, Fahreddin Bey, Ãœsküdarlı Hasan Rıza, Kenan Bey, Mekteb-i Bahriye-i Åžahane ve Leylî Tüccar Kaptan Mektebi’nin Ä°nÅŸaiye sınıfından mezun olan Bahriyeli Ali Sami, II. Abdülhamid’in olayları izlemek için görev verdiÄŸi asker fotoÄŸrafçılardandı. Anıtlar, tarihi çevre, çarşılar, sokaklar, seyyar satıcılar, törenler, dönemin tanınmış kiÅŸilerinin portreleri, Ä°mparatorluÄŸu ziyarete gelen yabancı hanedan mensupları, Osmanlı Donanmasının amiralleri, yabancı donanmalar, açılan hastaneler ve okullar, resmi törenler, Péra’nın ünlü fotoÄŸrafçılarının çalışmalarında yeniden hayat buldu.

Engin Özendes

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 28.01.2010 tarihinde Hale tarafından, Büyük Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu bölümünde paylaşılmıştır ve 367 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 0 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Osmanlı İmparatorluğu\'nda Fotoğraf | Osmanlı İmparatorluğu\'nda Açılan İlk Ticari Fotoğrafhane - Osmanlı İmparatorluğu\'nda Fotoğraf Örnekleri orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...