Osmanlı Bankası – Bank-ı Osmanî-i Åžahane – Bank-ı Osmanî – Ottoman Bank | Osmanlı Bankası Tarihçesi – Osmanlı Bankası Åžubelerinin Kronolojik Listesi -..

Osmanlı Bankası

Bank-ı Osmanî-i Åžahane – Bank-ı Osmanî – Ottoman Bank

Osmanlı Bankası, 1856’da kurulan Ä°ngiliz sermayeli Bank-ı Osmanî (Ottoman Bank) ile 1862 istikrazını üstlenen bir Fransız mali grubunun (Rothschild Ailesi) eÅŸit ortaklığıyla, 1863’te Ä°stanbul’da Bank-ı Osmanî-i Åžahane adıyla kurulan banka. 2001 yılında Garanti Bankası’na katılmasıyla varlığı sona ermiÅŸtir.

Bank-ı Osmanî-i Åžahane, uzun yıllar Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu’nun resmi bankası ve hazinedarı olarak görev yaptı. Ä°mparatorluk genelinde birçok altyapı yatırımını destekleyen Banka, yaygın ÅŸube ağı sayesinde piyasa ile iliÅŸkilerini artırarak ticari bankacılıkta kendisine önemli bir yer edindi.

Para sisteminin saÄŸlıklı hale getirilmesi ve Bank-ı Osmanî-i Åžahane’nin kurulması, Tanzimat’ın maliye alanındaki icraatlarının başında yer alıyordu. Banka, Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu’na borç kaynağı yaratacak, borçlanmalarda aracı rolü üstlenecek ve devlet bankalarının en önemli imtiyazlarından biri olan para basma hakkını kullanacaktı. 17 Åžubat 1875’te imzalanan yeni bir sözleÅŸme ile Banka, imparatorluÄŸun hazinedarı konumuna getirildi. Böylece, artan mali desteÄŸine karşılık, bütçenin hazırlanmasında ve uygulamasında söz sahibi olarak, hazine iÅŸlemlerinde de tekel durumuna geldi.

Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu‘nun mali krize girmesi sonucunda, Banka, bu duruma çare olarak görülen Düyun-ı Umumiye Ä°daresi‘nin1881’deki kuruluÅŸunda aktif rol aldı. Devletin borçlanma yükünün önemli bir kısmını Düyun-ı Umumiye‘nin devralmasıyla yeniden yapılanma sürecine giren Bank-ı Osmanî-i Åžahane, ticaret ve yatırım bankacılığına yöneldi.

O yıllarda, Müşterek-ül Menfa Tütün Rejisi (1884), Rumeli Demiryolları baÄŸlantıları (1885), Beyrut Limanı Åžirketi (1888), Selanik Ä°stanbul Demiryolu baÄŸlantısı, Ä°zmir-Kasaba Demiryolu’nun uzatılması (1984), EreÄŸli Kömür Madenleri (1896), Beyrut-Åžam-Havran Demiryolu ve uzantısı (1892–1900) ile BaÄŸdat Demiryolu (1903) yatırımlarına iÅŸtiraketti. Altyapı giriÅŸimlerinin yanı sıra giderek geniÅŸleyen müşteri portföyüne de kavuÅŸarak, bir ticari banka kimliÄŸine bürünmeye baÅŸladı. Bu doÄŸrultuda 1890 yılından baÅŸlayarak ÅŸube sayısını artırmaya önem veren Banka, 1910’dan sonra iyice çoÄŸalan ÅŸubeleri sayesinde piyasa üzerindeki etkisini daha da güçlendirdi. 1. Dünya Savaşı, Bankanın faaliyetlerini oldukça etkiledi. Osmanlıların savaÅŸa girmesiyle, Fransa ve Ä°ngiltere’nin gözünde Osmanlı hukukuna baÄŸlı bir ÅŸirket olarak “düşman kuruluÅŸ” niteliÄŸi kazanan Banka, Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu tarafından da Ä°ngiliz ve Fransız sermayesi sebebiyle aynı derecede güvenilmez kabul ediliyordu. Bu dönemde, Fransız ve Ä°ngiliz müdürlerin görevlerini bırakması ve para basma imtiyazından vazgeçilmesi ÅŸartıyla, Bankanın faaliyetlerine devam etmesine izin verildi.

Bank-ı Osmanî-i Åžahane, savaÅŸtan sonra 10 Mart 1924 tarihinde imzalanan bir sözleÅŸmeyle para basma imtiyazını Türkiye Cumhuriyeti‘ne devrettiyse de, Merkez Bankası’nın kuruluÅŸuna kadar hazine iÅŸlemlerini sürdürmeye ve Devlet Bankası statüsünü korumaya devam etti. Bu dönemde, yeni siyasal rejime uygun olarak “Osmanlı Bankası” adını aldı. 1933 yılının Haziran ayında imzalanan sözleÅŸmeyle özel bir ticaret bankası olarak yapılanan Osmanlı Bankası, 1952’de imzalanan bir baÅŸka sözleÅŸmeyle, 1990’laradek süren yeni statüsüne kavuÅŸtu.

1914 yılında, 37’si Anadolu’da, 11’i Suriye ve Filistin’de,5’i Mısır’da, 3’ü Ä°stanbul’da, 5’i Trakya’da, 6’sı Makedonya’da ve diÄŸerleri Kıbrıs, Mezopotamya, Arabistan ve Arnavutluk’ta olmak üzere 80’i aÅŸkın ÅŸubesi bulunan Osmanlı Bankası; gerek savaÅŸ boyunca, gerekse hemen sonrasında ÅŸubelerinin çoÄŸunu kapatmak zorunda kaldı. Buna karşılık, 1920–1930 yılları arasında Ä°ngiliz sermayedarların isteÄŸi doÄŸrultusunda, OrtadoÄŸu’da hızlı bir ÅŸubeleÅŸmeye gidildi. 1956 yılında Mısır ÅŸubelerinin millileÅŸtirilmesi ve el konulması sonucunda OrtadoÄŸu’daki faaliyetlerinde önemli bir kayba uÄŸradı. Aynı dönemde Kenya, Uganda, Tanzanya, Rodezya, Katar, Abudabi, Sudan ve Katar’da, Ä°ngiliz sermayedarlara baÄŸlı olarak çalışmalarına devam etti.1969 yılında ana sermayedar Grup Paribas’in isteÄŸi doÄŸrultusunda; Avrupa, OrtadoÄŸu ve Afrika’daki ÅŸubelerini Grindlays Bank’e devreden Osmanlı Bankası, bu tarihten itibaren yalnızca Türkiye sınırları içerisinde hizmet vermeye baÅŸladı. 1993’e gelindiÄŸinde anonim ÅŸirket statüsüyle yeniden yapılanan Bankanın hisseleri, Haziran 1996’da Garanti Bankası’na ait Clover Investments tarafından satın alındı ve Banka, DoÄŸuÅŸ Grubu’na katıldı. 31 AÄŸustos 2001 tarihi itibarıyla DoÄŸuÅŸ Grubu bünyesindeki Körfezbank ile birleÅŸen Osmanlı Bankası, 21 Aralık 2001’de ana hissedarı Garanti Bankası‘nın bünyesine dâhil oldu.

Osmanlı Bankası Müzesi

Ä°stanbul, Karaköy Bankalar caddesindeki (Voyvoda Caddesi) bina tanınmış Fransız mimar Alexander Vallaury tarafından 1890 yılında yapıldı. 27 Mayıs 1892’den 1999 yılına kadar Osmanlı Bankası’nın genel merkezi olarak kullanıldı. Bugün Osmanlı Bankası Müzesi ve Garanti Bankası’nın ÅŸubesine ev sahipliÄŸi yapmaktadır. Ä°dare Kurulu giriÅŸ katında, Osmanlı Bankası arÅŸivleri ve araÅŸtırma merkezi üst kattadır.

Müze her gün sabah 10.00’dan akşam 18.00’a kadar açıktır.

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 28.05.2009 tarihinde Hale tarafından, Büyük Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu bölümünde paylaşılmıştır ve 2927 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 3 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Osmanlı Bankası - Bank-ı Osmanî-i Şahane - Bank-ı Osmanî - Ottoman Bank | Osmanlı Bankası Tarihçesi - Osmanlı Bankası Şubelerinin Kronolojik Listesi - Osmanlı Bankası Müzesi orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...