Ä°kinci Körfez Savaşı – Irak Savaşı – 20 Mart 2003 – 2009 | Irak’ın Ä°ÅŸgali – Irak ÖzgürleÅŸtirme Operasyonu – Bush’un Yeni Irak Stratejisi..

Ä°kinci Körfez Savaşı – Irak Savaşı

20 Mart 2003 – 2009

Irak Savaşı, diÄŸer bilinen adlarıyla Ä°kinci Körfez Savaşı ya da Irak’ın Ä°ÅŸgali ve Irak ÖzgürleÅŸtirme Operasyonu 20 Mart 2003’de Amerika BirleÅŸik Devletleri ve BirleÅŸik Krallık önderliÄŸinde oluÅŸturulmuÅŸ çokuluslu koalisyon kuvvetlerinin bir askeri harekâtla Irak’a girmesiyle baÅŸlayan ve devam eden savaÅŸtır.

SavaÅŸ öncesinde, ABD ve Ä°ngiliz hükümetlerinin Irak’ın kitle imha silahlarına sahip olduÄŸu ve bu silahların koalisyon ülkeleri baÅŸta olmak üzere birçok ülkenin güvenliÄŸini ciddi ÅŸekilde tehdit ettiÄŸi gerekçesiyle BirleÅŸmiÅŸ Milletler DoÄŸrulama ve TeftiÅŸ komisyonu yetkililerinin kimyasal silahların varlığı konusunda kanıtlarının olmadığı, iÅŸgal sonrasında, ABD-Iraklı Ä°nceleme Grupları Irak’ın kitle imha silahı programına 1991’de son verdiÄŸi fakat ambargo kalkmazsa tekrar faaliyete geçirebileceÄŸini belirtti. Buna raÄŸmen terk edilmiÅŸ veya konulduÄŸu yerin belirsiz olduÄŸu kimyasal silah kalıntıları olacağı gerekçesiyle koalisyon kuvvetleri harekât düzenlemiÅŸtir. Bazı ABD’li görevliler Saddam Hüseyini, El Kaideye destek vermek ve barındırmakla suçladılar, fakat bu iliÅŸkiler hiçbir zaman kanıtlanamadı. Bir söylentiye göre dönemin ABD baÅŸkanı George W. Bush Filistinli bir görevliye Tanrı’nın kendisine Saddam’ı devirerek Irak’ı baskıdan kurtaracağına yönelik ilham verdiÄŸini söylemiÅŸtir. Ä°ÅŸgalin diÄŸer sebepleri ise Irak’ın Filistinli intihar bombacılarına parasal destek saÄŸladığı, Irak hükümetinin insan haklarını suiistimal ettiÄŸi ve demokrasinin ülkede ve bölgede yaygınlaÅŸtırılmasıydı. Bazı görevliler iÅŸgal kararında Irak’ın petrol rezervlerinin önemli bir etmen olduÄŸunu belirtmiÅŸtir. Fakat bu görüş ABD’lilerce yalanlanmıştır.

Ä°ÅŸgalin baÅŸlamasından kısa süre sonra düzenli Irak ordusu yenildi, neticede Saddam Hüseyin yakalanarak idam edildi. ABD öncülüğündeki koalisyon güçleri Irak’ta yeni bir demokrasi inÅŸa etme denemelerine baÅŸladı. Bazı tarikat ve diÄŸer çeÅŸitli silahlı gruplardan oluÅŸan direnişçilerle koalisyon güçleri arasında bir asimetrik savaÅŸ baÅŸlamış, Åžii ve Sünni gruplar arasında sorunlar çıkmış, ve Irak’ta El Kaide operasyonları baÅŸlamıştır. 2007 yılında yapılan araÅŸtırmalara göre Irak’ta tahmini 1.000.000 sivil yurttaÅŸ hayatını kaybetmiÅŸtir. UNHCR Nisan 2008 tarihli verilerine göre 4.7 milyon Irak’lı yer deÄŸiÅŸtirdi (Irak nüfusunun %16sı), bunların iki milyonu komÅŸu ülkelere sığındı. Kızıl Haç Mart 2008’de Irak’taki insani durumu “dünyada diÄŸerlerine göre en kritiÄŸi” olarak tanılamıştır. Haziran 2008, ABD savunma resmi kaynakları güvenlik ve ekonomik göstergelerde düzelme iÅŸaretleri görüldüğünü açıkladı. AÄŸustos 2008’de Irak ile ABD arasında SOFA anlaÅŸması tasarlandı. Bu anlaÅŸma ABD’nin beÅŸ yıl içinde Irak’tan tamamen çekilerek güvenliÄŸi Irak yönetimine bırakacağını belirtiyordu 2008’in sonlarına doÄŸru SOFA yürürlüğe girdi. Bu anlaÅŸmaya göre ABD askerleri 30 Haziran, 2009 tarihinde Irak ÅŸehir merkezlerinden muharip güçlerini çekti ve 30 Haziran Irk’ta resmi tatil ilan edildi. Ancak anlaÅŸma dâhilinde 2009 yılını ortalarında bir halk referandumu yapılarak ABD güçlerinin konumu tekrar deÄŸerlendirilecek.

Anlaşmanın maddeleri arasında, Irak mahkemelerinin, Amerikan askeri personel ve ABD ordusuna iş yapan şirketlerin çalışanlarını yargılayamayacağı, 10 yıllığına savunma ve içişleri bakanlığı gibi bazı bakanlıklar ile istihbarat gibi stratejik noktaların, ABD gözetimine bırakılacağı, ABD`nin Irak`ta özel cezaevleri olacağı, Amerikan askerlerinin, Irak`tan `terörist grupları destekleyen` herhangi bir ülkeye operasyon düzenleyebileceği gibi maddeler yer alıyor. Anlaşma çeşitli Iraklı gruplar tarafından protesto edildi. Büyük Ayetullah Ali Hüseyini el-Sistani anlaşmanın yabancı varlığını sona erdirmesi gerektiğini söyledi. Irak Parlamentosu ve ABD, Stratejik Çerçeve Anlaşması imzaladı. Bu anlaşma; ülke içindeki etnik grupların ve siyasi oluşumların haklarının garantiye alınması, öğrenci takasları; eğitim, enerji sahalarının geliştirilmesi , çevresel temizlik, sağlık bakımı, bilgi teknolojisi, iletişim, ve infaz hukuku gibi konuları içeriyordu.

Bush’un yeni Irak Stratejisi

Amerikan BaÅŸkanı George W. Bush, 11 Ocak 2007 PerÅŸembe sabahı Türkiye saati ile 04.00’te ABD’nin yeni Irak stratejisini açıkladı. Bush, ABD halkına ve dünyaya seslendiÄŸi konuÅŸmasında Irak Savaşı’nda birtakım hataların yapıldığını kabul ederek, “hataların yapıldığı yerlerde sorumluluk bana aittir” dedi.

Bush, direniÅŸle mücadele ve mezhep çatışmalarının önlenmesi konusunda baÅŸarısız olmalarının sebebi olarak asker sayısını daha önce artırmamayı gösterdi. Bush’un itirafının ardından açıkladığı yeni Irak stratejisinin temel unsuru asker artırımıdır. Bu strateji çerçevesinde Irak’a 21.500 Amerikan askeri daha gönderilecek. Bunların 17.500’ü BaÄŸdat’a, 4000’i de Sünni direniÅŸin kalesi El Anbar eyaletine konuÅŸlandırılacak. Bu askerlerin Irak’ta ne kadar süre kalacağı belli deÄŸil. Yapılan açıklamaya göre ilk birlikler 15 Ocak’tan itibaren yola çıkacak. ABD’nin yeni Irak stratejisi ulusal uzlaşıyı saÄŸlaması için Irak hükümetine daha fazla baskı yapılmasını da içeriyor. Sünnilerin siyasi sürece katılımının artırılması için bir an önce eyalet seçimlerinin yapılması, petrol yasasının çıkarılması, eski Baasçıları yasaklayan kanunun yumuÅŸatılması isteniyor.

Bush, konuÅŸmasında Irak BaÅŸbakanı Nuri El-Maliki’yi uyararak “Irak hükümeti verdiÄŸi sözleri tutmazsa, Amerikan halkı ve Irak halkının desteÄŸini kaybeder. Amerika’nın Irak için taahhütleri açık uçlu deÄŸildir.” dedi. Yeni strateji uyarınca, Irak’a 1,2 milyar dolar ekonomik yardım yapılacak. Bush, ayrıca Irak hükümetinin de toplam 10 milyar doları kalkınma projelerine ayırmayı kabul ettiÄŸini açıkladı. Bush yeni stratejisini açıklarken Suriye ve Ä°ran’ı da ağır ÅŸekilde suçladı. Ä°ran’ın Irak’taki mezhep çatışmalarını körüklediÄŸini ileri süren Bush Suriye’nin de yabancı direniÅŸlerin Irak’a geçmesine izin verdiÄŸini savundu. Bush, Irak hükümetini desteklemeleri için Suudi Arabistan Ãœrdün ve diÄŸer Körfez ülkelerine de çaÄŸrıda bulunarak onları “Bizim baÅŸarısızlığımız sizin için de tehdit oluÅŸturur” diyerek uyardı. Bush konuÅŸmasında sınırdaki sorunların çözülmesi konusunda PKK sorununa atıfta bulunarak Türkiye ve Irak ile birlikte çalışacaklarını söyledi ancak ayrıntı vermedi. Ancak PKK ile mücadelenin yoÄŸunlaÅŸtırılması ve Kerkük konusunda Türkiye’nin hassasiyetlerinin dikkate alınmasının da ABD’nin yeni Irak stratejisinin bir parçası olduÄŸu belirtiliyor.

Savaş ve Çevre

• Birleşmiş Milletlere göre ‘Bugün yaşanan hava kirliliği, toprak kirliliği, yer altı ve yerüstü su kaynakları kirliliği, tehlikeli atıklar gibi çevre sorunlarının %34’ü savaşlar, yeni silah sistemlerinin geliştirilmesi çalışma ve harcamalarından kaynaklanmaktadır.

• Halen silahlanma için 2 gün içinde harcanan para 4.8 milyar ABD dolarını geçmektedir. Bu rakam BM’nin 3. Dünya ülkelerindeki çölleÅŸmeyi önleme programı için 20 yılda harcadığı paraya eÅŸittir.

Savaşın Çevreye Etkisi

• Körfez savaşında Kuveyt’te yakılan petrol kuyuları 600 milyon ton petrolü tüketerek havada is, gazlar ve tehlikeli kimyasallardan oluşan bir battaniye meydana getirmiştir.

• Çıkan duman güneşten gelen ışınları engellemiş; bölge ülkelerinde ısı yaklaşık 10° C düşmüştür.

• Petrol dumanı içindeki CO² bölge ülkelerinde sera etkisi ve asit yağmurlarına neden olmuştur.

• Bugün Bağdat’ta yaşayanların büyük bir çoğunluğu Dicle’nin kirli sularını içiyor. Kanalizasyon atıkları; arıtma tesisleri tahrip olduğu için kontrolsüz şekilde Dicle’ye akıyor.

• Dicle nehrine akan kanalizasyon atıklarının içinde Amerikan Ordusunun atıkları da var. Bu atıklar son derece tehlikeli ağır metalleri de kapsıyor.

• Dicle sularının içme suyu olarak kullanıldığı bölgelerde sinir sistemi hastalıkları, doğum anomalileri ve kanserlerin görülme sıklığı arttığı Irak’lı uzmanlar tarafından belirtiliyor.

Altyapıya Etkisi

• 1. Körfez savaşı sırasında başta içme suyu sistemleri, kanalizasyon yapıları ve barajlar olmak üzere Irak’ın tüm alt yapısı bombalanmıştır.

• 1. Körfez savaşında Bağdat’ta temiz su taşıma kanallarının % 40’ından fazlası tahrip olmuştur. 2. Körfez savaşında ise sistemin tamamı tahrip olmuştur.

• Irak’ın temiz su ve kanalizasyon sistemlerinin tekrar yapılandırılması için tahminen 11 milyar ABD doları gerekmektedir.

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 24.07.2009 tarihinde Hale tarafından, Medeniyetler, Ãœlkeler ve Dünya Tarihi bölümünde paylaşılmıştır ve 963 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 1 adet mesaj daha bulunmaktadır.

İkinci Körfez Savaşı - Irak Savaşı - 20 Mart 2003 - 2009 | Irak\'ın İşgali - Irak Özgürleştirme Operasyonu - Bush\'un Yeni Irak Stratejisi - Savaş Ve Çevre - Savaşın Çevreye Etkisi orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...