[İcatlar ve Keşifler] Dikiş Makinesi | Dikiş Makinesi Fransız Barthelemy Thimonnier Tarafından 1830 Yılında İcat Edildi

DikiÅŸ Makinesi

İlk dikiş makinesi Fransız Barthelemy Thimonnier tarafından 1830 yılında icat edilmiştir.

Elbise ya da çamaşır dikimine yarayan makine. XVIII. yüzyılın ortalara doÄŸru bulunmuÅŸtur. Fakat 1846 yılında Amerikalı Elias Howe’un iki iplik kullanmaya ve kumaşın altında bir ilmik meydana getirmeye elveriÅŸli olan masuralı makineyi bulması ile geliÅŸmiÅŸ John Baohelder, Ailen Winslow ve Ä°sa Singer’in dikiÅŸ makinesinde çeÅŸitli buluÅŸlarla dünyada en çok geliÅŸen ve pratikleÅŸen makinelerden biri olmuÅŸtur. DikiÅŸ makinesi, birçok kısımlarda meydana gelmiÅŸtir. Esası, üstten bir iÄŸneyle dikilecek ÅŸeyin altına geçen ipliÄŸi, orada ikinci bir iplik halkadan geçirdikten sonra geri çekmek ve böylece dikiÅŸe çok çabuk bir ÅŸekilde devam etmektir.

Elle işleyen dikiş makinesi olduğu gibi, ayakla, elektrikle çalışan dikiş makineleri de vardır.

Evlerde kullanılan sıra­dan bir dikiş makinesi sık, sağlam ve düzgün bir dikişi dakikada yaklaşık 1.500 ilmeklik bir hızla dikebilir. Bu hız el dikişinin hızıyla karşılaştırıldığında, dikiş makinesinin terzilik­te ve kullanıldığı öbür sanayi dallarında yol açtığı büyük değişiklik açıkça görülür.
1790’da Thomas Saint adlı bir Ä°ngiliz deri dikmek için bir makine icat etti. Bir modeli Londra’daki Bilim Müzesi’nde bulunan bu makinenin hiç kullanılmadığı anlaşılıyor. Da­ha sonra Barthelemy Thimonnier adlı yoksul bir Fransız terzi 1841’de bir dikiÅŸ makinesi yaptı ve asker üniformalarının dikiminde bu makineleri kullandı. Ama bu makinelerin iÅŸsiz kalmalarına yol açacağını düşünerek öfkelenen terziler Thimonnier’nin atölyesine saldırarak yerle bir ettiler: Thimonnier ise yoksulluk içinde öldü.

Bu arada 1833’te New York’lu Walter Hunt ipliÄŸi ucu delikli bir iÄŸneyle kumaÅŸtan geçirip ilmek atan bir makine geliÅŸtirdi. Bu makine­de, kumaşın öbür tarafında bir kızak üzerinde ileri geri gidip gelen bir mekik ikinci bir ipliÄŸi ilmeÄŸin içinden geçirerek dikiÅŸi gerçekleÅŸti­riyordu. 1846’da Massachusett’li Elias Howe, temel özellikleri Hunt’ın makinesiyle aynı olan bir makinenin patentini aldı. Çok sayıda dikiÅŸ makinesi üretimini gerçekleÅŸtiren ilk kiÅŸi ise ABD’li Isaac Merrit Singer (1811-75) ol­du. Singer’in ve baÅŸka yapımcıların kendi bu­luÅŸunu kopya ettiÄŸini ileri süren Hovve, açtığı davaları kazanarak makine üzerindeki hakkını kabul ettirdi.

1851’de ilk patentini alan Singer, bu dikiÅŸ makinesine daha sonra ayakla döndürülen bir pedal ekledi. Singer dikiÅŸ makinesinin çok tutulmasının nedenlerinden biri taksitle satılmasıydı. 1856’da ise James A. E. Gibbs tek iplikle zincir dikiÅŸ diken bir makine icat etti.

Modern DikiÅŸ Makineleri

Günümüzde 2.000’den çok dikiÅŸ makinesi çeÅŸidi vardır. ÇoÄŸu elektrikle çalışan bu makinelerden bazıları deri, fötr ÅŸapka, yorgan ve düğme dikmeye yarayan özel türde dikiÅŸ makineleridir. Yedi iÄŸneli bir dikiÅŸ makinesi yedi sıra ince zincir dikiÅŸini aynı anda ve dakikada 20 bin ilmeklik hızla dikebilir.

Günümüzdeki dikiÅŸ makinelerinin en önemli özelliÄŸi iki yana gidip gelerek zikzak dikiÅŸ dikebilen iÄŸnelerin kullanılmasıdır. Ä°lk kez Japonya’da kullanılan bu iÄŸneler, kuma­şın ileriye doÄŸru hareketi sırasında düz bir hat boyunca dikiÅŸ dikmek yerine iki yana doÄŸru hareket ederek, zikzaklı dikiÅŸ diker. Modern dikiÅŸ makinelerinde ilmeklerin sıklığı ve ge­niÅŸliÄŸi ayarlanabilir. Sık dikiÅŸ ilik açmakta ve kumaÅŸlardaki yırtıkları örerek onarmakta kullanılır. Seyrek dikiÅŸ kumaşın dikiÅŸi kopar­madan esnemesine olanak verdiÄŸinden tişört ya da mayo kumaşı gibi esnek kumaÅŸların dikiminde kullanılır. Günümüzde birçok dikiÅŸ makinesi çift iplik yerine tek bir iplik kullana­rak zincir dikiÅŸi de dikebilir. Kolayca söküle-bilen zincir dikiÅŸi teyellemede, büzgü yapma­da ve dikiÅŸle bezemede kullanılır.

Makineye takılan nakış ayaklarıyla çeşitli bezemeler yapılabilir. Kullanılan ek nakış ayaklarıyla makinenin yapabildiği bezeme tü­rü de artar. Nakış ayakları dikiş ayaklarından farklıdır. Basit bir makinenin bile genellikle birkaç çeşit dikiş ayağı vardır; iğne bu ayağın içinden geçerek kumaşa girer. Düz dikiş ayağının iğnenin geçmesine yeterli ama küçük bir deliği vardır. Zikzak dikiş ayağında ise iğnenin iki yana gidip gelmesine olanak veren daha geniş bir delik bulunur. İlik açmak, düğme dikmek, fermuar takmak, kıvırıp ke­nar bastırmak, pili yapmak gibi birçok özel dikiş türü için ayrı dikiş ayakları kullanılır.

“Elektronik” olarak adlandırılan dikiÅŸ ma­kinelerinde makinenin hızını denetleyen ve bu hızı dikilecek kumaÅŸ türüne göre ayarlayan küçük bir bilgisayar vardır. Ama bunlar, bir düğmeye basılarak deÄŸiÅŸik dikiÅŸlere ayarla­nan, tümüyle bilgisayar denetimli dikiÅŸ maki­nelerinden farklıdır. Bilgisayar denetimli ol­mayan makinelerde dikiÅŸ türünün seçimi, dikiÅŸin sıklığı ve dikiÅŸ ipliÄŸinin gerginliÄŸi gibi konulardaki ayarlar ilgili düğmeler çevrilerek gerçekleÅŸtirilir.

DikiÅŸ makineleri Singer ve Howe’un basit makinelerinden bu yana çok büyük bir geliş­me göstermiÅŸtir. Günümüzde konfeksiyonda ve döşemecilikte çok hızlı ve verimli çalışan dikiÅŸ makineleri kullanılmaktadır.

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 28.11.2008 tarihinde Hale tarafından, Dünya CoÄŸrafyası | Ä°catlar ve KeÅŸifler bölümünde paylaşılmıştır ve 3724 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 4 adet mesaj daha bulunmaktadır.

[İcatlar ve Keşifler] Dikiş Makinesi | Dikiş Makinesi Fransız Barthelemy Thimonnier Tarafından 1830 Yılında İcat Edildi orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...