Dünya Tarihi Kronolojisi 5. Bölüm: 1981-1999

1981

Cezayir’in BaÅŸkenti’nde ABD, Tahran’daki 52 rehinenin serbest bırakılması için Ä°ran’a 10 milyar dolar vermeyi kabul etti.

Kosova’da, ilk öğrenci gösterileri baÅŸladı.

Fransa’da 5. Cumhuriyet’in kuruluÅŸundan sonra ilk kez Sosyalist Parti’den François Mitterand, cumhurbaÅŸkanı seçildi.

Papa Jean-Paul II’ye, St-Pierre Meydanı’nda suikast giriÅŸiminde bulunuldu.

Ä°srail Hava Kuvvetleri, Fransa’nın gönderdiÄŸi Osirak Reaktörü’nü barındıran, Irak’taki Tamuz Nükleer AraÅŸtırma Merkezi’ne saldırdı.

Vietnam’da çıkan tayfunda 200 bin kiÅŸi öldü.

Mısır Cumhurbaşkanı Enver Sedat, Ekim 1973 İsrail-Arap Savaşı anısına düzenlenen askeri geçit töreni sırasında, aşırı dinciler tarafından öldürüldü.

General Jaruzelski, Polonya Başbakanı, Savunma Bakanı ve İşçi Partisi 1. Sekreteri oldu.

Ä°srail, Golan Tepeleri’ni iÅŸgal etti.

1982

Ä°ngiliz Yönetimi ve Vatikan arasında 1531’de kesilen diplomatik iliÅŸkiler yeniden kuruldu.

Müslüman KardeÅŸler Örgütü, Suriye’de ayaklanma baÅŸlattı, yaklaşık 30 bin kiÅŸi öldü.

İngiltere ve Arjantin arasında, Falkland Savaşı çıktı.

Ä°srail, 15 yıl önce iÅŸgal ettiÄŸi Sina Yarımadası’ndan çekildi.

Ä°srail Birlikleri Lübnan’a girdiler ve Beyrut’u kuÅŸattılar.

Lübnan Devlet BaÅŸkanı BeÅŸir Cemayel, seçimle görev başına geldikten 22 gün sonra Beyrut’ta düzenlenen bombalı bir saldırı sonucu, 19 kiÅŸiyle birlikte öldü. Bir hafta sonra, yerine kardeÅŸi Emin Cemayel geçti.

Yüzlerce sivil Filistinli, Sabra ve Åžatila’daki kamplarda, Hıristiyan Falanjist militanlar tarafından katledildi. Bölge Ä°srail Ordusu’nun denetimi altındaydı.

Helmut Kohl, Batı Almanya Başbakanı oldu.

Tahran’da patlayıcı yerleÅŸtirilen bir kamyon havaya uçtu. 60 kiÅŸi öldü, 700 kiÅŸi yaralandı.

Ä°spanya’da ilk defa, bir sol parti iktidara geldi, Felipe Gonzales’in Ä°spanyol Sosyalist İşçi Partisi, ezici bir üstünlükle seçimleri kazandı.

18 yıldan beri SSCB’nin bir numaralı ismi Devlet BaÅŸkanı Leonid Brejnev öldü, yerine Yuri Andropov geçti.

Polonya’da liman işçilerinin lideri Lech Walesa, 11 ay gözaltında kaldıktan sonra serbest bırakıldı.

Felipe Gonzales, Ä°spanya’da ilk sosyalist hükümeti kurdu.

1983

Pershing 2 Füzeleri, Ä°ngiltere’de SSCB’ye karşılık olarak konuÅŸlandırıldı.

ABD BaÅŸkanı Ronald Reagan, Stratejik Savunma GiriÅŸimi (SDI) programını ortaya attı. SSCB’nin kıtalararası balistik füzelerini uçuÅŸlarının çeÅŸitli aÅŸamalarında yoketmeye yönelik bir program olan SDI daha sonra ”Yıldız SavaÅŸları”adını aldı.

ABD’de siyah Harold Washington, Chicago Belediye BaÅŸkanlığı’na seçildi.

Lübnan’ın Beyrut Kenti’nde ABD BüyükelçiliÄŸi’ne bir otomobille intihar saldırısı düzenlendi, 17’si Amerikalı 63 kiÅŸi öldü.

Rotasından sapıp, SSCB hava sahasına giren Kore Havayolları’na ait Boeing 747 tipi bir uçak, Sovyetler tarafından düşürüldü, uçakta 269 kiÅŸi bulunuyordu.

Polonyalı lider Lech Walesa, Nobel Barış Ödülü’ne layık görüldü.

Beyrut’ta patlayıcı yüklü 2 kamyon, Barış Gücü Karargahı’na düzenlenen intihar saldırısında havaya uçtu. 241 Amerikalı denizci ve 58 Fransız asker öldü.

Arjantin’de demokrasi geri geldi, Sosyal-Demokrat Parti lideri Raul Alfonsin, devlet baÅŸkanı oldu.

Lübnan’ın Tire Kenti’ndeki Ä°srail Karargahı’nda patlayıcı yüklü bir araç havaya uçtu, 62 kiÅŸi öldü.

Yaser Arafat ve 4 bin Filistinli, Trablus’u terketti.

1984

SSCB Komünist Partisi Genel Sekreteri ve Devlet Başkanı Yuri Andropov öldü.

Los Angeles Olimpiyat Oyunları’nda, Amerikalı zenci atlet Karl Lewis, 4 altın madalya kazandı.

Hindistan Başbakanı Indra Gandhi öldürüldü.

Ronald Reagan, tekrar ABD BaÅŸkanlığı’na seçildi.

Hindistan’ın merkezindeki Bhopal Kenti’ndeki Amerikan Union Carbide Åžirketi’nin bir fabrikasındaki gaz kaçağı yüzünden ilk anda 1.750 kiÅŸi öldü. Bu felaket nedeniyle ölenlerin sayısı yaklaşık 7 bin kiÅŸiye ulaÅŸtı.

Güney Afrikalı zenci piskopos Desmond Tutu, Nobel Barış Ödülü aldı.

1985

Mihail Gorbaçov, Komünist Parti Genel SekreterliÄŸi’ne seçildi.

Belçika’nın Heysel Stadı’nda, Avrupa Åžampiyon Kulüpler Kupası finali için, Ä°talya’nın Juventus ve Ä°ngiltere’nin Liverpool takımları arasında yapılacak karşılaÅŸma öncesinde Ä°ngiliz holiganlar, Ä°talyan taraftarlarına saldırdılar, olaylarda 39 kiÅŸi öldü.

Japon Havayolları’na ait Boeing 747 tipi bir uçak, Tokyo-Osaka hattında seyrederken düştü. Kazada 520 kiÅŸi hayatını kaybetti.

4 Filistinli, Ä°skenderiye Limanı’ndan açılan Ä°talyan yolcu gemisi Achille Laura’yı kaçırdı. 480 kiÅŸiyi rehin alan ve bir Amerikalı Yahudi’yi öldüren korsanlar, 2 gün sonra Mısırlı yetkililere teslim oldular.

Kolombiya’daki Nevado Del Ruiz Yanardağı’nın patlaması sonucu 25.000 kiÅŸi öldü.

Malta’nın baÅŸkenti Valetta’da Mısırlı komandolar, önceki gün hava korsanları tarafından kaçırılan bir uçaÄŸa operasyon düzenlediler. 61 kiÅŸi öldü, 26 kiÅŸi yaralandı ve 1’i korsan 12 kiÅŸi kurtuldu.

Arjantin’de Alfonsin’in, 1976-1982 yılları arasındaki Malouine Savaşı’nda 1.500 kiÅŸinin ölümü ve 9.000 kiÅŸinin kaybolmasıyla ilgili olarak açtığı dava sonuçlandı. General Videla ve Amiral Massera, ömür boyu ağır hapis cezasına çarptırıldılar.

1986

Ä°spanya ve Portekiz, AET’ye katıldılar.

Mario Soares, Portekiz Devlet BaÅŸkanlığı’na seçildi.

Filipinler Devlet BaÅŸkanı Marcos, Honolulu’ya kaçtı. Corazon Aquino, devlet baÅŸkanlığına seçildi.

Ä°sveç BaÅŸbakanı Olof Palme, Stockholm’de öldürüldü.

F-11 tipi 18 Amerikan bombardıman uçağı, Trablus’taki askeri mevzileri bombaladı. Aralarında Kaddafi’nin evlat edindiÄŸi 15 aylık kızının da bulunduÄŸu 37 kiÅŸi öldü.

Çernobil Nükleer Santrali’nde kaza meydana geldi. 30 kiÅŸi öldü. Çevrede oturan 48 bin kiÅŸi tahliye edildi.

Avusturya’da Kurt Waldheim, Hitler’in ordusunda görev yaptığının ortaya çıkmasına raÄŸmen devlet baÅŸkanlığına seçildi.

Wole Soyinka, Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazandı. Soyinka, bu ödülü kazanan ilk Afrikalı oldu.

ABD’de Ä°ran-gate skandalı patladı. Bazı üst düzey yöneticiler, Ä°ran’a silah satmakla ve Nikaragualı isyancılara finansman saÄŸlamakla suçlandı.

1987

ABD, SSCB’nin önerisini kabul etti, Asya ve Avrupa’da konuÅŸlandırılmış ve menzili 500-5 bin 500 kilometre olan bütün füzeler imha edildi.

25 bin Ä°ranlı hacı, Mekke’deki büyük Camii’nin yollarını tıkadılar ve Suudi Arabistan güvenlik güçleriyle çatıştılar, 402 kiÅŸi öldü.

Nükleer dönemin ilk gerçek silahsızlanma anlaşması olan Washington Antlaşması imzalandı.

1988

SSCB Devlet BaÅŸkanı Gorbaçov, Cenevre’de Afganistan ve Pakistan arasında imzalanan anlaÅŸma uyarınca, Sovyet Birlikleri’nin 15 Mayıs’tan itibaren 10 ay içinde Afganistan’dan çekileceÄŸini açıkladı.

290 kiÅŸi taşıyan Ä°ran Havayolları’na ait A-300 tipi bir yolcu uçağı, Körfez’deki ABD Donanması tarafından yanlışlıkla düşürüldü.

Doping yaptığı tespit edilen Kanadalı sprinter Ben Johnson’un, Seul Olimpiyatları’nda kazandığı altın madalya geri alındı. Johnson 100 metrede dünya rekoru kırmıştı.

George Bush, ABD Başkanı oldu.

Ermenistan’da deprem oldu, 35 bin kiÅŸi öldü ve 500 bin kiÅŸi evsiz kaldı.

Frankfurt-Londra-New York hattında uçan, Pan Am Havayolları’na ait Boeing 747 tipi uçak, Ä°skoçya’nın Lockerbie Kasabası’nın üzerinde infilak etti. Uçakta bulunan 270 kiÅŸi öldü. BM, suçlu bulduÄŸu Libya’ya, hava ambargosu uygulamaya baÅŸladı.

1989

Japonya İmparatoru Hirohito öldü, yerine oğlu Akihito geçti.

İspanyol sürrealist ressam Salvador Dali öldü.

Belgrad Yönetimi, Kosova’nın özerkliÄŸini ortadan kaldırdı. Bölgede yapılan gösterilerde 24 kiÅŸi öldü.

Paraguay’da 1954’ten beri iktidarda olan diktatör Stroessner, General Rodriguez tarafından devrildi.

Ä°ran dini lideri Humeyni, Hindistan kökenli Ä°ngiliz yazar Salman RuÅŸdi hakkında ”Åžeytan Ayetleri”adlı kitabı dolayısıyla ölüm fetvası yayınladı.

SSCB’de, 1917’den beri ilk milletvekili seçimleri yapıldı.

İran dini lideri Humeyni öldü.

Polonya’da ilk demokratik seçimler yapıldı. Todeusz Mazowiecki, baÅŸbakan oldu.

Çin’de, Tiananmen Olayları meydana geldi.

Polonya’da, General Jaruzelski, devlet baÅŸkanlığına seçildi, ancak yerini 9 Aralık’ta Lech Walesa’ya bıraktı.

Fransız Åžirketi UTA’nın DC-10 tipi bir uçağı Nijer’deki Tenere Çölü üzerinde infilak etti. 170 kiÅŸi öldü. 8 yıl sonra Fransız yargıç Jean-Louis Brugiere, resmi olarak Libya gizli servisinin de olaylara karıştığını açıkladı.

Dalay Lama, Nobel Barış Ödülü’nü kazandı.

Berlin Duvarı yıkıldı.

ABD, Panama’ya askeri müdahalede bulundu ve General Manuel Antonio Noriega tutuklandı.

Romanya’da Diktatör Nikolai ÇavuÅŸesku devrildi ve eÅŸiyle birlikte idam edildi.

Çekoslavakya Devlet BaÅŸkanlığı’na, Vaclav Havel getirildi.

1990

27 yıl tutsak kalan Güney Afrikalı siyah lider Nelson Mandela, özgürlüğüne kavuştu.

Nikaragua Devlet BaÅŸkanlığı’na, Violeta Chamorro seçildi.

Litvanya, bağımsızlık ilan etti.

Ä°ran’ın kuzeybatısındaki Gilan ve Zandjan Bölgelerinde deprem oldu, 40 bin kiÅŸi öldü.

Saddam Hüseyin’in birlikleri Kuveyt’i iÅŸgal etti.

Ä°ki Almanya birleÅŸti.

1991

Körfez Savaşı baÅŸladı, 28 Åžubat’ta Irak’ın yenilgisiyle sona erdi.

Hindistan eski Başbakanı Rajiv Gandhi öldürüldü.

Yugoslavya’da iç savaÅŸ baÅŸladı, Slovenya ve Hırvatistan tek yanlı olarak bağımsızlık ilan ettiler.

Gorbaçov’a darbe giriÅŸiminde bulunuldu.

Birmanya’da muhalefet yöneticilerinden Aung San Suu Kyi, Nobel Barış Ödülü aldı.

Kamboçya ile ilgili maddelerin yeraldığı Paris Antlaşması imzalandı.

YakındoÄŸu’da barış amacıyla yapılan Madrid Konferansı baÅŸladı.

Lübnan’da, Ä°slami Cihad Örgütü tarafından 2.454 gün esir tutulan Amerikalı gazeteci Terry Anderson, serbest bırakıldı.

Gürcistan dışındaki 11 devlet tarafından imzalanan bir anlaÅŸmayla SSCB’ye son verildi. Bağımsız Devletler TopluluÄŸu kuruldu, Devlet BaÅŸkanı Gorbaçov, 4 gün sonra istifa etti.

1992

Cezayir’de, seçimlerin birinci turunu Ä°slami Selamet Cephesi’nin (FIS) ezici çoÄŸunlukla kazanması üzerine ikinci tur iptal edildi.

Salvador’da gerillalar ve hükümet arasında barış anlaÅŸması imzalandı, iç savaÅŸ 75 bin kiÅŸinin ölümüne neden oldu.

Maastricht Antlaşması imzalandı. AET, AB adını aldı.

Ä°talya’da ”Temiz Eller”soruÅŸturması baÅŸladı.

İsveç sosyalist modelinin babası eski bakan Gunnar Strang öldü.

Saraybosna kuşatıldı, Bosna-Hersek Savaşı başladı.

Marlene Dietrich öldü.

Cezayir Devlet BaÅŸkanı Muhammed Budiaf, Annaba’da bir söylev verirken vurularak, öldürüldü.

Bill Clinton, ABD BaÅŸkanlığı’na seçildi.

ABD Birlikleri, Somali’ye çıkarma yaptı.

1993

Kamboçya’da, 25 yıldan beri ilk kez, BM’nin koruyuculuÄŸunda düzenlenen ilk demokratik seçimler yapıldı.

Belçika Kralı Baudoin öldü.

Oslo’da gizli görüşmeler yapan FKÖ ve Ä°srail Yönetimi, Filistin’e özerklik tanıyan bir bildiri imzaladılar. Beyaz Saray’da Yaser Arafat ve Ä°zak Rabin el sıkıştılar.

1994

Meksika’daki Chiapas Yerlileri isyan ettiler.

Ruanda’nın baÅŸkenti Kigali’de içinde bulundukları arabanın havaya uçması sonucu Hutu etnik çoÄŸunluÄŸuna mensup Ruanda Devlet BaÅŸkanı Juvenal Habyarimana ve Burundi Devlet BaÅŸkanı Cyprien Ntaryamira öldü. Ertesi gün Hutu etnik grubu, tüm ülkede katliamlar yaptı. Nisan-Temmuz aylarında Tutsi soykırımı ve muhalefetteki Hutuların öldürülmesiyle yaklaşık 800 bin kiÅŸi hayatını kaybetti.

Güney Afrika Cumhuriyeti’nde her ırktan insanın katıldığı ilk seçimler yapıldı.

ManÅŸ Denizi’nin altındaki tünel açıldı.

Yaser Arafat, Filistin Toprakları’na geri döndü ve Gazze’de Filistin Özerk Yönetimi’ni kurdu.

Alexandr Soljenitsin, 20 yıl ABD’de sürgünde kaldıktan sonra Rusya’ya döndü.

Ãœrdün, Mısır’dan sonra Ä°srail’le bir barış anlaÅŸması imzalayan 2. Arap Ãœlkesi oldu.

1995

Polonya’da, Lech Walesa, baÅŸkanlık seçimlerini kaybetti. Aleksandr Kwasniewski, devlet baÅŸkanı oldu.

Ä°srail BaÅŸbakanı Ä°zak Rabin, Tel-Aviv’de bir Yahudi tarafından öldürüldü.

ABD’nin Dayton Eyaleti’nde tasarlanan ve 14 Aralık’ta Paris’te Franjo Tudjman, Slobodan Miloseviç ve Alia Ä°zzetbegoviç’in imzaladıkları anlaÅŸma, Bosna Savaşı’na son verdi.

1996

Ä°srail’de, Binyamin Netanyahu’nun partisi iktidara geldi ve Arap Ãœlkeleriyle imzalanan barış anlaÅŸmalarını durdurdu.

Burundi’de, Binbaşı Pierre Buyoya, darbe yaptı.

Taliban milisleri, Kabil’i zaptettiler.

Peru’nun baÅŸkenti Lima’daki Japonya BüyükelçiliÄŸi’nde, aralarında 30 diplomat ve 2 Perulu bakanın da bulunduÄŸu 683 kiÅŸi, Tupac Amaru Devrimci Hareketi Mensupları tarafından rehin alındı. 22 Nisan 1997’de Peru askerlerinin düzenlediÄŸi harekatla olay sonuçlandı. 17 kiÅŸi öldü.

Guatemala’da hükümet ve devrimci gerillalar arasında, 36 yıl süren ve 100 bin kiÅŸinin ölümüne sebep olan iç savaÅŸtan sonra barış anlaÅŸması imzalandı.

1997

Ä°ngiltere’de, Tony Blair liderliÄŸindeki İşçi Partisi, seçimleri kazandı.

Mobutu devrildi. Zaire, Kongo Demokratik Cumhuriyeti adını aldı.

Hong Kong, Çin Yönetimi’ne devroldu.

Mısır’ın Luksor Kenti’nde 68 kiÅŸi, aşırı dincilerin saldırısında hayatını kaybetti.

Galler Prensesi Diana, Dodi El Fayed’in de içinde bulunduÄŸu aracın kaza yapması sonucu öldü.

1998

Sırp Kuvvetleri, Kosovalı Arnavutlara saldırı düzenlemeye başladılar.

Kanadalı yönetmen James Cameron’un ”Titanic”filmi 11 dalda Oscar aldı ve sinema tarihinin giÅŸe hasılatı en yüksek filmi oldu.

Kuzey Ä°rlanda’daki Katolik ve Protestanlar arasında Belfast’ta barış anlaÅŸması imzalandı.

Kızıl Kmerler’in lideri Pol Pot öldü.

Hindistan, 5 nükleer deneme yaptı.

Brüksel’de EURO, Yunanistan, Ä°ngiltere, Ä°sveç ve Danimarka dışındaki AB ülkeleri tarafından kabul edildi.

ABD’de Savcı Starr, Monica Lewinsky skandalı ile ilgili raporunu yayımladı.

ABD’de Nisan’da piyasaya sürülen iktidarsızlık hapı Viagra, Avrupa’da yasallaÅŸtı.

ETA, tek yanlı ve süresiz ateşkes ilan etti.

Mitch Tayfunu, Orta Amerika’yı kasıp kavurdu. Tayfun, 26 bin kiÅŸinin ölümüne sebep oldu.

Lordlar Kamarası, Åžilili General Augusto Pinochet’in dokunulmazlık hakkından yararlanamayacağına karar verdi.

1999

Amerikan uçakları, 6 yıldan fazla bir süre sonra ilk kez, Irak’taki uçuÅŸa yasak bölgelerde Irak uçaklarına füze saldırısı düzenledi.

Ürdün Kralı Hüseyin öldü.

Terör Örgütü PKK’nın başı Abdullah Öcalan, Türk Güvenlik Kuvvetleri tarafından, Kenya’nın baÅŸkenti Nairobi’de yakalandı.

NATO Genel Sekreteri Solana, Yugoslavya’ya yönelik hava harekatı baÅŸlatılması emri verdi.

Almanya Parlamentosu, Berlin’de restore edilen eski parlamentosu Reichstag’da çalışmalarına baÅŸladı.

Uluslararası SavaÅŸ Suçları Mahkemesi, Yugoslavya Devlet BaÅŸkanı Slobodan Miloseviç’i, Kosova’daki vahÅŸetin sorumlusu olmakla suçladı.

NATO’nun Kosova’ya düzenlediÄŸi operasyon, Sırp Birliklerinin Kosova’dan çekilmesi anlaÅŸmasıyla sona erdi.

Fas Kralı II. Hasan öldü.

Çin, nötron bombası yaptığını açıkladı.

Marmara’da 7.4 büyüklüğünde deprem meydana geldi: 17 bin 118 ölü.

Yunanistan’ın baÅŸkenti Atina’da 5,9 büyüklüğünde bir deprem oldu.

Moskova’da 9 katlı bir binaya düzenlenen saldırıda 93 kiÅŸi öldü.

Moskova’da bir apartmana düzenlenen ve arkasında aşırı dincilerin bulunduÄŸu saldırıda 118 kiÅŸi öldü.

Tayvan’da 7.6 büyüklüğündeki depremde 2.321 kiÅŸi öldü.

Rusya, Çeçenistan Operasyonu’nu baÅŸlattı.

Pakistan’da Genelkurmay BaÅŸkanı Pervez Müşerref, yönetime el koydu.

Düzce’de 7,2 büyüklüğünde deprem oldu: 374 ölü.

Çin, ilk insansız uzay aracının denemesini yaptı.

Yargıtay, terör örgütü başı Öcalan’a verilen idam cezasını onadı.

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 29.09.2007 tarihinde Erkan tarafından, Medeniyetler, Ãœlkeler ve Dünya Tarihi bölümünde paylaşılmıştır ve 3533 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 0 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Dünya Tarihi Kronolojisi 5. Bölüm: 1981-1999 orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...