Çocuklarda Görülen İdrar Yolu Enfeksiyonu

İDRAR KAÇIRMA PROBLEMİ

İdrar kaçırma araştırıldığı zaman çok yaygın olarak saptanan, hastaların hayat kalitesini önemli oranda bozabilen bir problemdir.İdrar kaçırma ( üriner inkontinans ) idrar torbasından istemsiz olarak idrar kaçırma anlamına gelmektedir. Hastalar isteseler bile idrarını tutamazlar. Sağlıklı bir insanda idrar torbası idrarı rahatlıkla biriktirir ve şahıs istediği zaman kendisi idrar torbasını boşaltır. Bu depolama mekanizması bozulduğu zaman şahıs idrar kaçırmaya başlar. İdrar tutamama problemi hemen her yaşta ortaya çıkabilir.

Her ne kadar çocuklarda yaygın olarak göze çarpan bir problem gibi ise de, yaşlı hastalar, kadınlar dahil olmak üzere her yaşta , her iki cinste de ortaya çıkabilen bir problemdir. 60 yaşın üstündeki şahısların yaklaşık 1/3 kadarında idrar kaçırma problemi görülebilmektedir. Erişkin yaşta idrar kaçırma kadınlarda erkeklere nazaran daha sık gözlenilmektedir. İdrar kaçırma hayatı tehdit eden bir problem olmayıp, önemli bir sosyal problemdir. Hastaların hayat kalitesi ciddi oranda bozabilen bu durum, şahsın kendisine olan güvenini ve davranış kalıplarını bozabilmektedir. Unutmayalım ki hiç kimse isteyerek idrar kaçırmaz, idrar yapar.

İDRAR KAÇIRMA TİPLERİ

Acil idrar yapma hissi ( sıkışma ) ile gelişen kaçırma :
Bu durum özellikle çocukluk çağında gece veya gündüz idrar kaçıran çocuklarda sık gözlenir. Henüz daha idrar yapma düzeni yerleşmemiş olan çocuklar tipik davranışları ile ( bacaklarını sıkıştırma, ayakta sallanma, ayak topuğu üzerine oturma gibi) idrarlarını geldiğini belli ederler ve tuvalete yetişemeden kaçırırlar. Aynı durum ileri yaşlarda hem erkek ( prostat büyümesi, yaşlılık vs.) hem de bayanlarda ( idrar torbası iltihapları, yaşlanma vs.) gözlenilebilmektedir. Bu tip kaçırmada hastalar idrar yapma hissi oluştuktan sonra bu isteği baskılayamayıp, idrar kaçırmaktadır. Hastalar tipik olarak idrara sıkıştıklarını hisseder, tuvalete doğru acil idrar hissi ile koşarken tutamayıp,damla damla idrar kaçırırlar. Yukarıda söylenilen sebepler dışında daha bir çok problem bu duruma sebep olabilir ve her yaşta ortaya çıkabilir.

Öksürme, hapşırma gibi durumlarda gelişen (stress inkontinans) kaçırma :
Bu durum sıklıkla karın içi basıncı artıran durumlarda ( öksürme, hapşırma, eğilip kalkma vs.) ortaya çıkmaktadır. Hemen daima bayanlarda gelişen bu durumun en önemli sebepleri doğumlara bağlı olarak yada yaşlanma ile idrar torbasını tutan bağların gevşemesidir. Aşırı kilo durumu da bu problemin oluşumunda katkıda bulunabilmektedir. Erkeklerde ise daha nadir gözlenen bu duruma sebep sıklıkla geçirilen prostat veya idrar torbası çıkış ameliyatları olup, travma, yaşlanma vs. durumlarda etkili olabilmektedir. Hastaların bir kısmında ise acil idrar kaçırma ( yukarıda belirtilen) ile bu durum birlikte bulunabilmektedir. Bu taktirde yapılacak detaylı incelemeler ile her iki problemin ağırlığı ayrı ayrı tayin edilmelidir.

Dolup taşma şeklindeki idrar kaçırma :
Özellikle erkeklerde olmak üzere idrar torbasının çıkışını veya idrar çıkış yolunu kapatıp, işemeyi engelleyen durumlarda torbasının aşırı dolu ve gergin olması sonucunda gelişen istemsiz idrar kaçırma durumudur. Prostat büyümesi en sık rastlanılan sebep olup, idrar kanalı darlıkları da bu probleme sebep olmaktadır. Bu durum idrar torbasını çalıştıran sinirlerin zedelendiği durumlarda idrar torbasının duvarının kasılamadığı durumlarda da her iki cinste ve her yaşta gelişebilir. Hasta idrar kaçırdığının farkına varmaz ve belirgin idrar hissi de çoğu zaman yoktur.

Diğer idrar kaçırma tipleri :
Geçici olarak idrar kaçırma durumu yaşlılarda oldukça sık olup, mevcut sebepler arasında mental konfüzyon, kullanılan bazı ilaçlar,idrar yolu enfeksiyonları, depresyon,hareketsizlik,kabızlık ve daha bir çok duruma bağlı olarak gelişebilmektedir. Yine nörolojik problemler, şeker hastalığı vb. nedeniyle de idrar kaçırma durumu ortaya çıkabilmektedir. Bu sebeplerden dolayı idrar kaçıran her hastanın bireysel bazda ele alınarak çok detaylı olarak değerlendirilmesi, sebep olan durumların tek tek aydınlatılması şarttır.

İdrar kaçıran hastaların değerlendirilmesi :
Her hastanın şikayetleri çok detaylı olarak dinlenmelidir. İdrar kaçırma sıkılığı, şekli, miktarı, zamanlaması ( gece,gündüz ) ayrıntılı olarak sorgulanmalıdır. Yapılacak ürolojik ve nörolojik muayene bir çok problemi saptamada çok yararlı olacaktır. Daha sonra kan ve idrar tahlilleri yapılarak vücutta mevcut olabilecek ( enfeksiyon, şeker hastalığı vs.) bir takım hastalıkların tayini yapılabilir. İdrar kaçıran bir hastanın değerlendirilmesinde yardımcı olan en önemli inceleme : ÜRODİNAMİK İNCELEME olarak ta isimlendirilen, idrar torbasının hacmini,basıncını,kapasitesini ve çalışma durumunu gösteren çalışmadır. Her hastada bu çalışmanın mutlaka yapılması gereklidir. Daha ileri aşamada ise idrar torbasının kendisini görmemizi ve incelememizi sağlayacak endoskopik değerlendirme daha faydalı olacaktır.

İdrar kaçıran hastaların tedavisi :
İyi bir tedavi ve başarılı bir sonuç için hastada idrar kaçırmaya sebep olan sebep veya sebepler çok detaylı olarak belirlenmelidir. Basit bazı sebepler ( idrar yolları enfeksiyonu vs.) kolaylıkla tedavi edilebilmektedir. İdrar kaçırmaya yol açan durum bazen ameliyat gerektirebilir ( Prostat büyümesi, idrar kanalı darlığı vs.) bu durumlarda yine ameliyat ile başarılı olarak tedavi edilebilmektedir. Acil sıkışma hissi ile birlikte olan kaçırma durumlarında ise, hastaya davranış tedavisi uygulamaları veya gerekli olduğunda ilaç tedavisi başlanarak başarılı sonuçlar alınmaktadır.

Kadınlarda daha sık gözlenilen öksürme, hapşırma ile gelişen idrar kaçırma durumları ise özel fiziksel eksersizler, ilaç tedavisi veya idrar torbasını eski yerine asmak amacıyla uygulanan kapalı yoldan ameliyatlar sayesinde çok başarılı olarak tedavi edilebilmektedir. Son zamanlarda ise idrar kanalı içerisine yapılacak bazı özel maddelerin enjeksiyonları ile de bu kanalın kapanması ve kaçmayı engellemesi sağlanabilmektedir. Özetle idrar kaçırma hastanın hayat kalitesini bozan çok önemli bir sosyal problemdir. Hastalar bu problemlerini uzmanlara detaylı olarak anlatmalı ve sebepler net olarak belirlendikten sonra mevcut modern tedavi yöntemleri ile kuru kalmanın mutluluğunu yaşamalıdır. Her hasta bireysel olarak ele alınmalı ve her hastada farklı olabilen sebepler tek tek ortaya konularak başarılı bir tedavi uygulaması yapılmalıdır.

]KAYNAK..

Kalıcı böbrek hasarına yol açabilir!

Çocuklarda idrar yolu enfeksiyonu ciddiye alınması gereken en önemli sağlık sorunlarından biri. Özellikle nedeni belli olmayan yüksek ateş görülen her küçük çocukta idrar yolu enfeksiyonunun araştırılması gerekiyor.

İdrar yolu enfeksiyonu, çocuklarda üst solunum yolu enfeksiyonlarından sonra en sık rastlanan enfeksiyon hastalığı. İdrar yolu enfeksiyonu böbreğin ve idrar yollarının iltihabı anlamına geliyor. Mesanenin iltihabına “sistit”, böbreğin iltihabına ise “piyelonefrit” adı veriliyor. Acıbadem Sağlık Grubu Pediatrik Nefroloji Uzmanları Prof. Dr. Salim Çalışkan ve Dr. Gamze Bereket “Böbrek tamir olmayan bir organ olduğu için piyelonefrit arzu edilmeyen bir durumdur.” diyerek ailelere bir uyarıda bulunuyor: “Özellikle küçük çocuklarda böbrek henüz gelişmekte olan bir organ olduğu için zarar görme olasılığı çok daha yüksektir.”

Nedenleri

İdrar yolu enfeksiyonu kızlarda daha sık görülüyor. Bunun en önemli sebebi kız çocuklarında bakterilerin mesaneye ulaşması için kat etmeleri gereken yolun çok daha kısa olması. Sık idrar yolu enfeksiyonu geçiren erkek çocuklarda ise sünnet ile tedbir almak mümkün. İdrar yolu enfeksiyonun en önemli sebebi bakteriler. Prof. Dr. Salim Çalışkan “Bakteriler öncelikle genital bölgede yerleşirler.” Diyerek enfeksiyonunun oluşumunu şöyle anlatıyor: “Daha sonra idrar yapılan yerden içeri girerek önce mesaneye, bazen de daha yukarılara taşınıp böbreğe ulaşabilirler. Mesaneden böbreğe idrar kaçağı olan çocuklarda bakterilerin böbreğe taşınmaları daha kolay olur.”

Nasıl anlaşılır?

İdrar yolu enfeksiyonu enfeksiyonun tutuğu organa göre farklı klinik bulgular gösteriyor. Ancak küçük çocuklar yakınmalarını anlatmada güçlük çektikleri için hastalığın saptanması güçleşiyor. Dr.Gamze Bereket idrar yolu enfeksiyonu geçiren çok küçük çocuklarda kusma, ishal gibi mide-barsak sistemine ait belirtilerin görüldüğünü belirterek bir noktanın altını çiziyor: “Bu belirtiler idrar yolu enfeksiyonunu maskeleyebilir. Böbreğin hasar görme şansının da bu dönemde daha fazla olduğu düşünüldüğünde küçük çocuklarda idrar yolu enfeksiyonu tanınmasının zorluğu ve önemi ortaya çıkmaktadır. ‘İdrar yolu enfeksiyonu çoğunlukla zarar vermeden geçer ancak bir bölümünde böbreğe zarar verebilir. Bu yüzden risk altındaki çocukların belirlenmesi gerekir Özellikle nedeni belli olmayan ateşli her küçük çocukta mutlaka idrar yolu enfeksiyonu araştırılmalıdır”.

Tanı nasıl konur?

İdrar yolu enfeksiyonunun tanısı idrar tahlili ve idrar kültürü ile konuyor. İdrar kültürü sonucunun çıkması birkaç günü alacağı için ilk aşamada idrar tahlili sonucuna göre tedaviye başlanıyor. Ancak esas tanı için idrar kültürü şart. İdrar kültürünün nasıl alındığını ise Prof. Dr. Salim Çalışkan şöyle anlatıyor: “Genital bölge temizlendikten sonra çocuktan idrar yapması istenir. Çocuk idrar yapmaya başladıktan sonra elde hazır bekletilen idrar kültür şişesine idrar örneği alınır. Bundan amaç idrarın ilk geçişi sırasında idrar yol ve çevresindeki bakterilerin atılıp sistemden gelen idrarın alınmasıdır. İdrarını tutamayan küçük çocuklarda ise idrar kültürü genellikle torba bağlanarak alınır. Bu yöntemle idrar yollarının çevresindeki bakteriler de kültürde üreyebildiği için bazen yalancı üremelere neden olabilir ve yanıltabilir. Daha kesin sonuç için tuvalet eğitimi olmayan çocuklarda idrarın ince bir sonda ile alınması güvenli bir yöntemdir.

Bunun yanı sıra ilk defa idrar yolu enfeksiyonu geçiren her çocuğun idrar yolları ve böbreklerinin ultrasonografi ile incelenmesi gerekiyor. Ayrıca bu çocukların mesaneden böbreğe idrar kaçağı olup olmadığı yönünden de araştırılması gerekebilir. Böylece idrar yollarını daraltan doğuştan bir bozukluk olup olmadığı ortaya konabiliyor.

Tedavisi

Mesane iltihabında 5-7 günlük ağızdan tedavi yeterli olurken böbrek iltihabında tedavi 10 gün sürüyor. Dr. Gamze Bereket tedaviyi şöyle anlatıyor: “Ateşli küçük çocuklarda tedaviye enjeksiyon şeklinde başlanıp genel durum düzelince ağızdan devam edilir. Sık enfeksiyon geçiren çocuklar, mesaneden böbreğe kaçağı olan çocuklar uzun süre düşük doz antibiyotik ile korumaya alınmalıdır. Mesaneden böbreğe kaçağı olan çocuklar izlenmeli ve kaçağın devam edip etmediği saptanmalıdır. Kaçak zaman içinde kendiliğinden ortadan kalkabilir. Kaçağın devam ettiği ve idrar yollarında darlık olan hastalarda cerrahi girişim gerekebilir.”

Acıbadem Sağlık Grubu Pediatrik Nefroloji Uzmanları Prof. Dr. Salim Çalışkan ve Dr. Gamze Bereket

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 13.10.2008 tarihinde patriot34 tarafından, Hastalık Tanımları, Belirtileri, Tedavileri bölümünde paylaşılmıştır ve 329 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 0 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Çocuklarda Görülen İdrar Yolu Enfeksiyonu orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...