Cengiz Han Destanı

Cengiz Han Destanı

On üçüncü yüz yıl ortalarına doğru teşekkül etmeğe başlamıştır. En eski Oğuz ve Uygur soyuna ait bir kısım destanımsı söylentilerin, daha sonra diğer Türk Boyları arasında anlatılıp genişlemesi ve bunlara yapılan ilaveler, bilinen Cengiz Han Destanının esasını teşkil etmektedir.

Daha doÄŸrusu Cengiz Han Destanı, aslı bu söylentiler olan ve sonradan Cengiz Han’ ın ÅŸahsiyeti ve adı etrafında toplanıp geliÅŸtirilen yakıştırma bir destan görünüşündedir.

Cengiz Han Destanını anlatan eserler, Cengizname adını taşır. Tıpkı Oğuz Han Destanını anlatan eserlere Oğuzname denildiği gibi. Moğol, Türk ve İslami motifleri işleyişleri bakımından Cengiz Han Destanı üç ayrı rivayet halindedir.

Türk rivayetlerinin iÅŸlediÄŸi bütün motifler, daha önce de belirttiÄŸimiz gibi eski Türk Destanlarının motiflerine benzer. Ä°slami rivayetiyle Cengiz Han Destanı, bir Ä°slam mücahidin destanı gibidir. MoÄŸol rivayetinde ise Cengiz Han’ ı bir MoÄŸol bahadırı olarak görürüz.

Cengiz Han, baba tarafından OÄŸuz Han’ a dayanmaktadır; ana soyundan da Altın Han’ a varmaktadır. Altın HaN Akdeniz’ de, Malta’ da hüküm sürmektedir. Çok güzel bir kızı vardır. Altın Han, dillere destan olan bu çok güzel kızını, güneÅŸ yüzü görmeyen, hiç bir yanından iç tarafına hiç bir ışık sızdırmayan bie saraya kapatıp gözlerden ırak tutmaktadır. Günlerden bir gün, bütün dikkatlere raÄŸmen gün ışığı Altın Han’ ın güzel kızını bulur. Kızın, bu gün ışığından bir çocuÄŸu olacağını anlayan Altın Han utancını ve yüz karasını kimseye göstermemek için kızını, kırk cariye ile birlikte bir gemiye koyar denize salar.

Gemiye, denizde bir kahraman rastlar. Bu kahramanın adı Tumavi Mergendir. Altın Han’ ın kızını görür görmez beÄŸenir, alır. Kızın bir oÄŸlu olur. Adını Dobun Bayan koyarlar.

Altın Han’ ın kızının, tumavi Mergen’ den de çocukları olur. Bunları da, Bilgidey ve Büdenedey diye çağırırlar.

Dobun Bayan büyür, evlenecek çaÄŸa gelir; evlendirirler. Alanguva adında bir güzel kız alırlar. Dobun Bayan’ ın, Alanguva’ dan üç oÄŸlu olur. Bundan sonra Dobun Bayan ölür.

Dobun Bayan’ ın ölümünden bir müddet sonra, Onun bir nur halinde yeniden dünyaya döndüğü anlaşılır. Bu nur halinde dönüşten sonra, yine Alanguvan’ ın kocası olmuÅŸtur ve Alanguva bir erkek çocuk daha doÄŸurmuÅŸtur. Bu çocuÄŸun adını Cengiz koyarlar.

Cengiz doğunca, ruhu nur halinde dünyaya dönmüş olan dobun Bayan, kurt halinde dünyayı bir daha terkeder.

Fakat, en çok kardeÅŸleri, Cengiz’ in hem nurdan doÄŸmuÅŸ olduÄŸuna hem de kendi kardeÅŸleri olduÄŸuna bir türlü inanmak istemezler. KardeÅŸlerine türlü eziyetler ederler. Fakat halk ötekilerden çok Cengiz’ i sevmektedir.

Bir gün Cengiz kardeÅŸlerinden kurtulmak için kaçar, daÄŸda yaÅŸamaÄŸa baÅŸlar. Türk boyları, aralarında temsilciler seçerek cengiz’ e gönderirler ve yaÅŸamakta olduÄŸu daÄŸda Cengiz’ i bulup kendilerine Han seçerler.

Cengiz Han, bütün ömrünü yurduna ve milletine verir; çalışıp didinir, dünyanın en büyük ve en sağlam devletlerinden birini kurar. Sonunda bu devleti çocukları arasında taksim ederek ölür.

Cengiz Han Destanının İslami rivayeti:

Bu rivayete göre Cengiz’ in bir adı da Timuçin’ dir. DoÄŸacağını çok önceden kahinler haber vermiÅŸlerdir. DoÄŸduÄŸu zaman da , babası, Tatar Hanlarından Timuçin’ i maÄŸlup etmiÅŸtir. Bu yüzden doÄŸan oÄŸlunun adını Çimuçin (Timuçin) koyar.

Tıpkı Davut Peygamber gibi Timuçin de on yedi yaşına kadar çobanlık yapıp, daÄŸda bayırda sürüsünü otlatır. Babası ölünce de, halk, Timuçin’ in kendilerine Han olmasını isterler. Zaten Timuçin’ in Han olarak seçilmesini Tanrı da buyurmuÅŸtur.

Eyliyalardan Abız gelerek Timuçin’ e Cengiz adını vermiÅŸ ve bütün dünyayı fethedip efendisi olacağını muÅŸtulamıştır. Bu sırada bir kuÅŸ ötmeÄŸe baÅŸlamış ve öterken: “Cengiz!.. Cengiz!..” diye haykırmıştır.

Bunun üzerine Hanlığı kabul eden Cengiz evliyanın dediklerini doğrulamıştır.

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 02.12.2008 tarihinde Sema tarafından, Felsefe - Arkeoloji - Mitoloji ve Efsaneler bölümünde paylaşılmıştır ve 746 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 0 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Cengiz Han Destanı orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...