Biyoloji | Limbik Sistem

LÄ°MBÄ°K SÄ°STEM

Sokak lâmbaları yanmayan bir yolda gece yarısı evinize doÄŸru yol alırken, birden arkanızda bir gölge hissetiniz. Kalbiniz hızlı hızlı çarpmaya baÅŸladı. Adımlarınızı hızlandırırken bir yandan da korkunuzu bastırmak için ıslık çalıyorsunuz. Eve geldiÄŸinizde derin bir ohh…! çekip terinizi silerken, evdekiler heyecanınızı bastırmak için size bir bardak su getiriyorlar… Peki sizi bu kadar korkutan ve heyecanlandıran ÅŸey neydi? Vücudunuzda hangi merkez harekete geçmiÅŸti? Belki de zannettiÄŸiniz gibi biri sizi takip etmiyordu. Belki bir kediydi. Belki de hayalinizde canlandırdığınız bir câni… Niçin terlemiÅŸtiniz, ne oldu da kalbiniz hızlı hızlı atmaya baÅŸlamıştı?
Korku hissinin maddî bir vücudu olmamasına rağmen, beynimizin derinliklerinde badem büyüklüğünde olan korku merkezimiz (amygdala) harekete geçirilmiştir. Maddî vücudu olmayan korku, endişe, sevinç ve üzüntü gibi hisler nasıl oluyor da vücudu olan sinir hücreleri ve merkezlerini harekete geçirebiliyor? Bu sorunun bugün için henüz elle tutulur bir cevabı yoktur. Ancak beyinle ilgili araştırma ve müşahedeler bazı merkezlerin uyarıldığını açıkça göstermektedir. Bu merkezlerden biri olan amygdala nasıl harekete geçmişti? Harekete geçince ne olmuştu? Komşu bölgelerden yardım istemiş miydi veya çevre organlara ne gibi mesajlar gönderilmişti?
Korkma, kızgınlık, öfke, haz, sevgi, ÅŸefkat, saldırganlık gibi birçok duyguların merkezi; beynin, temporal lobunun (ÅŸakak bölgesi) orta kısmında yer alan limbik sistemdir. Bu merkezin herhangi bir ÅŸekilde (çarpma, yaralanma, zehirlenme vs) hasar görmesi durumunda ise; hayat yaÅŸanmaz bir hâl almaktadır. Beyinle uÄŸraÅŸan uzmanlar ve araÅŸtırmacılar; beynin birçok bölgesinin olduÄŸu gibi, limbik sistemin mekanizmasını da henüz tam olarak çözememiÅŸlerdir. Annenin çocuÄŸuna ÅŸefkat gösterdiÄŸi anda, dramatik bir sahne karşısında gözlerimiz yaÅŸardığında, kendimizi korumak için gerilime geçtiÄŸimizde, zehirli bir yılan görüp çığlık attığımızda veya yardıma muhtaç birine yardım ettiÄŸimizde, hissettiÄŸimiz çok çeÅŸitli hisler ortaya çıkarken beynimizde neler olmaktadır? Ãœzülünce midemize kramplar girmesi, stres altında kalbimizin sıkılması, bağırsaklarımızın kasılıp, faaliyetlerini aksatması gibi görüntüleri ortaya çıkaran his dünyamızdaki mânevî fırtınalar nasıl oluyor da bedenimize tesir edecek bir hususiyet kazanıyor? Bu duyguları tıpkı bir transformatör gibi farklı bir mahiyete dönüştüren limbik sistemin çalışması ne ÅŸekildedir? Bunun gibi onlarca soruya cevap aranmaktadır. Beyinle alâkalı olarak bütün dünyada 1996 yılında 29.580, 1997’de 30.980 ve 1998’de 35.286 araÅŸtırma yapılmıştır. Bu kadar çok çalışmaya raÄŸmen beynimizin esrarengiz yönleri hâlâ sırlarını korumaktadır.
Limbik sistem dediÄŸimizde, beynin ön-orta kısmında yer alan bir bölge aklımıza gelir. Burada, talamus, amygdala ve hippocampus gibi isimler alan, kendileri çok küçük fakat iÅŸleri çok büyük birçok yapılar vardır. Bunlar kendi aralarında ve diÄŸer beyin bölgeleriyle ortaklaÅŸa çalışarak, duygu merkezimizi teÅŸkil ederler. Limbik bölge, bütün beyin ağırlığı göz önüne alındığında fazla bir yer tutmaz. 70 kg’lık bir insanın beyni ortalama 1,5 kg’dır. Limbik sistemdeki hipotalamusun ağırlığı ise bunun 300’de biri kadardır (5 g). Ancak bu 5 g’lık yapıya öyle iÅŸler yaptırılır ki ÅŸaşırmamak mümkün deÄŸil… Beynimizdeki 30 milyar hücre kendi aralarında haberleÅŸirler. Bu da bir otomobille saatte 700 km hıza eÅŸittir. Bu hız sayesinde limbik sisteme gelen bir sinyal anında cevaba dönüştürülmektedir.

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 19.10.2007 tarihinde melekler_ucamaz tarafından, Fizik - Kimya - Biyoloji Konu Anlatımları bölümünde paylaşılmıştır ve 373 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 0 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Biyoloji | Limbik Sistem orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...