Anıtkabir | Yerinin Seçimi – Özel ve Büyük Komisyonların TeÅŸkili Ve Çalışmaları

Anıtkabir – Yerinin Seçimi

ANITKABİR YER SEÇİMİ

1. Özel ve Büyük Komisyonların Teşkili ve Çalışmaları :

a. Özel Komisyonun Teşkili ve Çalışmaları :

Atatürk’e, yüce kiÅŸiliÄŸine uygun bir anıtmezar yaptırılması düşüncesi ile hükümet, Anıtkabir inÅŸaatının yapılacağı yerin tesbiti için özel bir komisyon kurdu.

Bu komisyon; BaÅŸbakanlık MüsteÅŸarının baÅŸkanlığında, Milli Savunma Bakanlığından General Sabit ve Hakkı, Bayındırlık Bakanlığından Yapı iÅŸleri Genel Müdürü Kazım, İçiÅŸleri Bakanlığından MüsteÅŸar Vehbi Demirel, Milli EÄŸitim Bakanlığından Yüksek Öğretim Genel Müdürü Cevat DursunoÄŸlu’ ndan meydana geliyordu. Komisyon ilk toplantısını 6 Aralık 1938’de yaptı. Toplantıda, Anıtkabir konusunda yerli ve yabancı bilim adamlarının düşüncelerinden faydalanılması ve komisyon toplantılarına bu alanda ünlü kiÅŸilerin çaÄŸrılması kararlaÅŸtırıldı. Bu arada, o dönemde yurdumuzda çalışan Ankara’ nın imar planını hazırlamış olan ünlü ÅŸehircilik uzmanı Prof. Jansen’e, Büyük Millet Meclisinin yeni binasının mimarı Prof. Holzmeister’e, Dil ve Tarih-CoÄŸrafya Fakültesi binasının mimarı Prof. Taut’ a ve Güzel Sanatlar Akademisi’nden Prof. Belling’e de baÅŸvuruldu. Bu komisyon ikinci toplantısını 16 Aralık 1938’de yaptı.

Başbakanlık Anıtkabir komisyonunun yaptığı çalışmalar sonucu, Anıtkabir için şu yerlerin uygun olabileceği tespit edildi.

– Çankaya
– Etnografya Müzesi
– Büyük Millet Meclisinin arkasındaki tepe (Kabatepe)
– Ankara Kalesi
– Bakanlıklar (Milli EÄŸitim Bakanlığı için ayrılan arsa)
– Eski Ziraat Mektebi
– Gençlik Parkı
– AltındaÄŸ (Hıdırlık Tepe)
– Gazi Orman ÇiftliÄŸi

Atatürk’ ün ebedi istirahatgahı yerinin seçilmesi basında ve halk arasında derin ilgi uyandırmıştı. Konu gerçekten önemliydi ve çok titiz çalışmayı gerektiriyordu. Yer seçimi konusunda yapılan eleÅŸtiriler şöyle özetlenebilir.

Gazi Orman Çiftliği :

Anıtkabir için Gazi Orman ÇiftliÄŸini ileri sürenler, en çok bu yerin yeÅŸilliÄŸini, gezi yeri oluÅŸunu ve Atatürk’ ün kendisi tarafından kurulan bölgeye gömülürse, yaÅŸadığı zamana ait anılarının içinde mutlu olacağını savunuyorlardı.

Buna karşı olanlar ise; Gazi Orman ÇiftliÄŸinin, gazinoları, bahçeleri ve türlü eÄŸlence yerleri ile Ankara halkının belli baÅŸlı bir gezi yeri olduÄŸunu, Atatürk’ün buraya defnedilmesinin burada oluÅŸan neÅŸeli hayatı söndürebileceÄŸini ileri sürüyorlardı.

Altındağ :

Teklifi yapanlann baÅŸlıca gerekçesi, AltındaÄŸ’ın Ankara ÅŸehri içindeki en yüksek tepe olup, ÅŸehrin her yanından kolayca görülebilmesiydi.

AltındaÄŸ’ ın çok dik bir tepe olması, bu dik yamaçlara halkın çıkmasının zor olması nedenleriyle AltındaÄŸ teklifi itibar görmemiÅŸtir.

Gençlik Parkı :

Prof. Jansen’in yapmış olduÄŸu Ankara imar planında, bu saha park olarak deÄŸerlendirilmiÅŸtir. Bu nedenle Anıtkabir bu bölgede inÅŸa edilirse, halk bir eÄŸlence yerinden yoksun kalacaktı. Aynca bu bölge ÅŸehrin en çukur yeri olması nedeniyle istenilen ululuk etkisini de göstermeyecekti. Bu teklif de komisyonca uygun görülmedi.

Eski Ziraat Mektebi :

Ziraat Mektebinin bulunduÄŸu yeri ileri sürenler, çok önemli bir anıya dayanıyorlardı. Atatürk Sivas’tan Temsil Heyeti ile birlikte Ankara’ya geldiÄŸi zaman (27 Aralık 1919) Ziraat Mektebine yerleÅŸmiÅŸtir. Atatürk, KurtuluÅŸ Savaşının en kritik günlerinde burada ikamet etmiÅŸ, çok önemli kararları burada vermiÅŸti. Anıtkabir’in,

Milli Mücadelenin unutulmaz anıları ile dolu olan bu yerde yapılmasının, başlangıç ile sonu birleştirmesi bakımından büyük bir anlamı vardı.

Ancak bu yer, bir anıtmezar yapılmasına elveriÅŸli deÄŸildi. Åžehir merkezine uzak olması nedeniyle Anıtkabir’in burada yapılması uygun görülmedi.

Bakanlıklar :

0 zamanlar, Milli Eğitim Bakanlığının şimdi bulunduğu arsa boştu. Ancak, şehrin ortasında ve günlük hayatın en işlek bir alanı olduğu için uygun görülmedi.

Ankara Kalesi :

Anıtkabir’in burada yapılmasmı isteyenler özet olarak ÅŸu fikirleri ileri sürüyorlardı :

“Ankara Kalesi, bu bölgenin yüksek yerlerinden birisi olması nedeniyle, buraya yapılacak anıt çok uzaklardan görülebilir. Kale, baÅŸkentin sembolü, aynı zamanda ünlü bir anıtıdır. Atatürk’ü bu tarih hazinesine yatırmak, O’nun yüce kiÅŸiliÄŸine çok uygun düşer.”

Fakat birçok bilim adamı ve sanatçılar, şu karşı görüşleri ileri sürdüler :

“Ankara Kalesi, bütün özellikleri ile geçmiÅŸi temsil eder. Bu kale Bizanslılar tarafından yapılmış, Selçuklular tarafından geniÅŸletilmiÅŸtir. Türk Ulusunun kurtarıcısı ve Türkiye Cumhuriyetinin kurucusu Atatürk, yeni bir çaÄŸ açmıştır. 0, Türk Ulusunun geçmiÅŸten çok geleceÄŸini temsil eder. Bundan ötürü Atatürk’ü, görevini tamamlamış tarihi, eski bir anıtın içine nakletmek doÄŸru deÄŸildir. 0, tek başına bir deÄŸerdir. BaÅŸka bir tarihi desteÄŸe ihtiyacı yoktur.”

Bu düşünceler komisyonca da uygun bulunarak, Anıtkabir’in Ankara Kalesi’nde yapılmasından vazgeçildi.

Kaynak: TSK

TSK Anıtkabir Sayfası

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 09.10.2008 tarihinde Hale tarafından, ATATÃœRK'ün Hayatı ve Hakkında Yazılanlar bölümünde paylaşılmıştır ve 1386 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 3 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Anıtkabir | Yerinin Seçimi - Özel ve Büyük Komisyonların Teşkili Ve Çalışmaları orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...