Yörük Ali Efe (d. 1895-Kavaklı, Sultanhisar, Aydın, ö. 23 Eylül 1951-Bursa) | Milli Mücadele Kahramanlarından Yörük Ali Efe – Yörük Ali T

Yörük Ali Efe

Yörük Ali Efe, (d. 1895-Kavaklı, Sultanhisar, Aydın, ö. 23 Eylül 1951-Bursa), KurtuluÅŸ Savaşı sırasında 16 Haziran 1919’da Malgaç Baskını ile düşmana ilk darbeyi vurmak suretiyle Aydın yöresinde düşman kuvvetlerinin ilerlemesini durdurmuÅŸ olan Türk kahramanı.

Babası Sarıtekeli aÅŸiretinden Ä°brahim oÄŸlu Apti, annesi yine Yörüklerin Atmaca AÅŸireti’nden Fatma’dır.

Yörük Ali 19 yaşına geldiğinde, Aydın (il) dağlarında dolaşan Alanyalı Molla Ahmet Efe’nin gurubuna katılmak istedi. Ağır bir sınavdan geçirilerek guruba alındı. Kısa zamanda Efe’nin ve tüm zeybeklerin güven ve sevgisini kazanarak gurupta ikinci adam konumuna yükseldi. Alanyalı Molla Ahmet Efe’nin Bozdoğan Kavaklıdere baskınında ölmesi üzerine Yörük Ali Efe olarak gurubun başına geçti. Dört yıldan fazla dağlarda dolaşan Yörük Ali Efe, bu süre içinde daima ezilenin mağdur edilenin, güçsüzün yanında oldu. Haklı olarak halk tarafından sevildi, itibar ve destek gördü.

Yörük Ali Efe 1919 senesinde daÄŸdan indi. O sıralar düşman Ä°zmir’i, ardından Aydın ve Nazilli’yi iÅŸgal etmiÅŸti. Yörük Ali Efe, KıllıoÄŸlu Hüseyin Efe ve bazı arkadaÅŸları, Aydın Ä°li’nin Çine ilçesi YaÄŸcılar köyünde toplanarak, Yörük Ali Efe ve arkadaÅŸlarının 16 Haziran 1919 tarihinde Sultanhisar ve Atça arasındaki Malgaç deresinin üstünden geçen Malgaç demiryolu köprüsü yanındaki Yunan karakoluna baskın yaptılar. Baskın sonunda karakol tümüyle imha edildi, cephane ve erzaklar ele geçirildi. Bu baskın Batı ve Güney Anadolu’da düzenli, bilinçli, ve milli ÅŸuurla düşmana yapılan ilk baskın olarak kabul edilmektedir. Bu önemli baÅŸarı halka ümit ve cesaret vermiÅŸ, düşmanın yurttan kovulabileceÄŸine olan inancını arttırmış ve Yörük Ali Efe’nin liderliÄŸini perçinlemiÅŸtir. Düşman beklemediÄŸi bu baskın karşısında paniÄŸe kapılmış, Nazilli’deki kuvvetlerini Aydın istikametine çakmıştır. Ne yazık ki çevreyi yakarak, yıkarak, masum insanları öldürerek…

Daha sonra 7. Tümen kumandanı Şefik Aker’in başkanlığında kurulan halk meclisinde oy birliğince alınan karar uyarınca Aydın, Yörük Ali Efe emrindeki kuvvetler tarafından kurtarılmıştır. Ancak takviye kuvvetlerle güçlenen düşman ordusu Aydın’ı ikinci kez işgal etmiştir. Artık kanlı savaşlar başlamıştır. Köşk, Umurlu ve Dörtyol cephesi kurularak olağanüstü cesaretle, donanımlı ve sayıca çok fazla olan düşman kuvvetleri büyük kayıplara uğratılmıştır. Böylece düzenli ordu kurulana kadar yirmi aylık bir süre düşman kuvvetlerinin Aydın kanadından Anadolu içlerine ilerlemesi engellenmiştir.

Yörük Ali’nin Yenipazar’daki evinden hayat hikayesi

Düzenli ordunun kurulması üzerine Yörük Ali Efe, emrindeki savaş deneyimi çok iyi olan büyük bir gurubu her ferdinin istek ve sevgisiyle orduyla bütünleştirmiştir. Kendisi de Milli Aydın Cephesi Komutanı olarak savaş sona erene kadar vatani görevini sürdürmüştür.

Yörük Ali Efe alçakgönüllü bir insandı. KurtuluÅŸ Savaşı’ndaki rolü ile ilgili olarak yapılan övgülere verdiÄŸi ÅŸu cevabı her zaman hatırlanacaktır:

“Bazı kimseler savaÅŸ zamanında yapılan iÅŸlerin bir çoÄŸunu bana ve baÅŸkalarına mal ederler. Bu yanlıştır. Bir kiÅŸinin, beÅŸ kiÅŸinin böyle büyük davalarda ne ehemmiyeti olur ki? Gönlünde vatan muhabbeti taşıyan her vatansever o günlerde bizim gibi düşünmüş, bizim gibi duymuÅŸ, ondan sonra da bizimle beraber olmuÅŸtur. Milli mukavemette aslan payını kendine ayırmakta hata vardır. Bir elin ÅŸamatası olur mu ki?”

Cumhuriyet döneminde Yörük soyadını alan Ali Efe, KurtuluÅŸ Savaşından sonra altı sene Ä°zmir’de yaÅŸadı, 1928 senesinde, KurtuluÅŸ Savaşında bir süre karargahı olan Yenipazar’a taşındı. 1951 senesinde, Ä°zmir’de geçirdiÄŸi tramvay kazasında bacaklarını kaybetmiÅŸ, 1953 yılında tedavi için gittiÄŸi Bursa’da ölmüştür.

Yörük Ali Efe vasiyetinde Yenipazar’da topraÄŸa verilmesini istedi. Ayrıca “Halkı iyidir, toprağı sever, toprağı seven insan sever. Ben orada rahat ederim” dedi.

Kuvayı Milliye’nin bu değerli komutanı TBMM tarafından İstiklal Madalyası ile ödüllendirilmiştir. Ayrıca Türk halkının onun adına yaktığı bir türkü de vardır.

Yörük Ali Efe’nin Aydın 1997’de Aydın Belediyesi’nce yaptırılan heykeli, efelerin bıyıksız olamayacağı gerekçesiyle kaldırıldı ve 1998’de bıyıklı olarak yeniden dikildi. Ayrıca Yenipazar’da Yörük Ali Efe Müzesi’de yapılmıştır.

Ä°stanbul, Büyükçekmece’de bulunan Yörük Ali Efe heykelciÄŸi

Yörük Ali Türküsü

Åžu Dalama’dan geçtin mi?
Soğuk da sular içtin mi?
Efelerin içinde içinden
Yörük de Ali’yi seçtin mi?

Hey gidinin efesi, efesi
Efelerin efesi

Åžu Dalama’nın çeÅŸmesi
Ne hoş olur içmesi
Yörük de Ali’yi sorarsan
Efelerin seçmesi

Hey gidinin efesi efesi
Efelerin efesi

Cepkenimin kolları
Parıldıyor pulları
Yörük de Ali geliyor
Açıl Aydın yolları

Hey gidinin efesi efesi
Efelerin efesi

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 25.10.2008 tarihinde Hale tarafından, Vatan Sevgisi | Åžehitlerimize Özel Bölüm bölümünde paylaşılmıştır ve 938 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 1 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Yörük Ali Efe (d. 1895-Kavaklı, Sultanhisar, Aydın, ö. 23 Eylül 1951-Bursa) | Milli Mücadele Kahramanlarından Yörük Ali Efe - Yörük Ali Türküsü - Yörük Ali Efe Grubu orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...