Yassıada Yargılamaları | 27 Mayıs 1960 Darbesi’nden Sonra Ä°ktidardan UzaklaÅŸtırılan Demokrat Parti (DP) Yönetiminin Özel Bir Mahkemede Yargılandığı D..

Yassıada Yargılamaları

Yassıada Yargılamaları 27 Mayıs 1960 Darbesi‘nden sonra iktidardan uzaklaÅŸtırılan Demokrat Parti (DP) yönetiminin özel bir mahkemede yargılandığı davalar dizisidir. Yargılamalar Yassıada’da yapıldığı için bu isimle anılırlar. Ä°ki eski bakan ve bir baÅŸbakanın idam edilmesiyle sonuçlanan yargılamalar, Türk siyasi hayatında çok önemli bir yere sahiptir ve bu konudaki tartışmalar günümüzde de sürmektedir.

Olayların Gelişimi

27 Mayıs hareketinden sonra CumhurbaÅŸkanı Celâl Bayar ve BaÅŸbakan Adnan Menderes’le birlikte tutuklananlar Marmara Denizindeki Yassıada’ya yerleÅŸtirildi. 12 Haziran 1960’ta kabul edilen bir yasayla DP yöneticilerinin ve bunların suçlarına katılanların yargılanması amacıyla Yüksek Adalet Divanı’nın kurulması kararlaÅŸtırıldı. Sanıkların sorumluluklarını araÅŸtırmak ve Yüksek Adalet Divanı’na verilip verilmemelerinin gerekip gerekmediÄŸine karar vermek üzere de Yüksek SoruÅŸturma Kurulu oluÅŸturuldu. Yüksek Adalet Divanı’nın kararları kesin olacak, ama ölüm cezalarının infazı Milli Birlik Komitesi’nin (MBK) onayına baÄŸlı olacaktı. 6 Ekim 1960’ta MBK’nın kararıyla Yüksek Adalet Divanı baÅŸkanlığına Yargıtay 1. Ceza Dairesi baÅŸkanı Salim BaÅŸol, Yüksek Adalet Divanı baÅŸsavcılığına da Yüksek SoruÅŸturma Kurulu üyesi Altay Ömer Egesel getirildi.

Açılan Davalar

1- Köpek davası (14 Ekim 1960 – 24 Ekim 1960)
2- 6-7 Eylül olayları davası (20 Ekim 1960 – 5 Ocak 1961)
3- Bebek davası (31 Ekim 1960 – 22 Kasım 1960)
4- Vinileks ÅŸirketi davası (4 Kasım 1960 – 26 Kasım 1960)
5- Dolandırcılık davası (8 Kasım 1960 – 3 Aralık 1960)
6- Arsa davası (8 Kasım 1960 – 26 Kasım 1960)
7- Ali Ä°par davası (15 Kasım 1960 – 19 Ocak 1961)
8- DeÄŸirmen davası (18 Kasım 1960 – 3 Aralık 1960)
9- Barbara davası (21 Kasım 1960 – 20 Aralık 1960)
10- Örtülü ödenek davası (25 Kasım 1960 – 2 Åžubat 1961)
11- Radyo davası (29 Kasım 1960 – 26 Aralık 1960)
12- Topkapı olayları davası (2 Aralık 1960 – 17 Nisan 1961)
13- Çanakkale olayı davası (27 Aralık 1960 – 10 Mart 1961)
14- Kayseri olayı davası (9 Ocak 1961 – 20 Nisan 1961)
15- Demokrat Ä°zmir davası (12 Ocak 1961 – 5 Mayıs 1961)
16- Ãœniversite olayları davası (2 Åžubat 1961 – 27 Temmuz 1961)
17- Ä°stimlak davası (17 Nisan 1961 – 21 Haziran 1961)
18- Vatan Cephesi davası (27 Nisan 1961 – 5 Eylül 1961)
19- Anayasa ihlali davası (11 Mayıs 1961 – 5 Eylül 1961)

Yargılamalar

Yassıada Yargılamaları’na 14 Ekim 1960’ta baÅŸlandı. Eski CumhurbaÅŸkanı Celâl Bayar, eski BaÅŸbakan Adnan Menderes, son Bakanlar Kurulu üyeleri ile milletvekiller, eski Genelkurmay BaÅŸkanı Rüştü Erdelhun’un da aralarında bulunduÄŸu pek çok sanık, anayasayı ihlal ve öteki suçlardan yargılandılar. 15 Eylül 1961’de mahkeme kararları açıklandı. Celâl Bayar, Adnan Menderes, TBMM eski baÅŸkanı Refik Koraltan, eski dışiÅŸleri bakanı Fatin Rüştü Zorlu, eski maliye bakanı Hasan Polatkan baÅŸta olmak üzere 15 sanık ölüm cezasına, 402 sanık ömür boyu hapse ya da baÅŸka ağır hapis cezalarına çarptırıldı. 135 sanık aklanırken beÅŸ sanığın da davası düştü.

Cezaların İnfazı

MBK yalnızca üç ölüm cezasını onayladı ve Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ile Hasan Polatkan Ä°mralı Adasında idam edildiler. Celâl Bayar’ın cezası, yaşını ileri olması nedeniyle ömür boyu hapis cezasına çevrildi.

Mahkum olan öteki sanıklar daha sonra çıkan af yasalarıyla ceza sürelerini tamamlamadan serbest bırakıldılar. 1970’lerin ikinci yarısında da siyasi haklarına yeniden kavuÅŸtular. Eylül1990’da Menderes, Polatkan ve Zorlu’nun cenazeleri, Ä°mralı’daki yerlerinden alınarak Ä°stanbul’da yapılan anıtmezara devlet töreniyle nakledildi.

Bakınız, 27 Mayıs Devrimi | Türk Silâhlı Kuvvetleri’nin Siyasî Ä°ktidara El Koyması Olayı Ve Bunun Sonucunda GerçekleÅŸen Siyasî Ve Sosyal DeÄŸiÅŸiklikler

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 09.05.2009 tarihinde Hale tarafından, Yakın Dönem Türkiye Tarihi bölümünde paylaşılmıştır ve 1366 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 6 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Yassıada Yargılamaları | 27 Mayıs 1960 Darbesi\'nden Sonra İktidardan Uzaklaştırılan Demokrat Parti (DP) Yönetiminin Özel Bir Mahkemede Yargılandığı Davalar Dizisi - Açılan Davalar - Yargılamalar - Cezaların İnfazı orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...