[Matematik] Fermat’nın Son Teoremi | Pierre De Fermat’nın 17. Yüzyılda Öne Sürdüğü Kanıtı 1994’de İngiliz Matematikçi Andrew Wiles Ta..

Fermat’nın Son Teoremi

Fransız matematikçi Pierre de Fermat‘nın 17. yüzyılda öne sürdüğü fakat kanıtı ancak 1994 yılında İngiliz matematikçi Andrew Wiles tarafından verilen teoremdir.

Fermat’ın özellikle “Son Teoremi” (Observatio Domini Petri de Fermat) üzerine yorumunu içeren Diophantus’un Arithmetica eserinin 1670 baskısı.

İfadesinin ortaokul matematik bilgileriyle anlaşılacak kadar yalın olmasına karşılık öne sürülmesiyle kanıtlanması arasında geçen çok uzun sürede pek çok ünlü matematikçi tarafından üzerinde uğraşılıp da kanıtlanamamış olmasıyla matematik tarihinde öne çıkmıştır.

Kısaca, eğer n ikiden büyük bir tamsayıysa, ve x, y, z sayıları pozitif tamsayılar ise

ifadesinin sağlanamayacağını ifade eder. İfadenin n=1 ve n=2 durumlarında kolayca sağlanabileceğini görmek zor değildir.

Biraz açmak gerekirse, n=2 durumu ünlü Pisagor Teoremi ile yakından ilişkili olup x=3, y=4, z=5 veya x=5, y=12, z=13 tamsayı üçlüleriyle kolayca sağlanır.

Bu sanının (artık teorem demek gerekiyor elbette) kanıtı için pek çok matematikçi uğraşmış ancak başarısız olmuşlardır. Ancak yakın tarihlere kadar çok büyük n değerleri için bu sanının doğrulanmasına devam edilmiştir. Bu tür kısmi ilerlemelere yönelik çabalar, hiç beklenmedik bir zamanda İngiliz matematikçi Andrew Wiles’ın bir kanıt bulduğunu duyurmasıyla son bulmuştur. Ne var ki kısa sürede Andrew Wiles’ın kanıtında bir hata bulunmuş ve Andrew Wiles uzun ve yorucu bir çabanın sonunda 1994 yılında uzmanlarca doğruluğu kabul gören bir kanıt vermeyi başarmıştır. Aslında Wiles’ın kanıtı Fermat’nın son teoreminden daha güçlü bir ifadenin, Şimura-Taniyama Konjektürü’nün de doğruluğunu göstermiştir. Söz konusu kanıt Sayılar Teorisi’nin çok gelişkin tekniklerini kullanır.

Leonhard Euler

Bakınız, Leonhard Euler | 18. Yüzyıl’ın En Önemli Tüm Zamanların Önde Gelen Matematikçilerinden Biri Kabul Edilen İsviçreli Matematikçi Ve Fizikçi

Pierre de Fermat

Bakınız, Pierre de Fermat | Modern Sayılar Kuramının Kurucusu Olarak Kabul Edilen, Fermat’nın Son Teoremi İle Tanınan Hukukçu Ve Matematikçi

Andrew John Wiles

Bakınız, Andrew Wiles | Fermat’ın Son Teoremi Olarak Bilinen Matematik Problemini Çözen İngiliz Matematikçi

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 11.04.2012 tarihinde Hale tarafından, Matematik ve Geometri Konu Anlatımları bölümünde paylaşılmıştır ve 163 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 0 adet mesaj daha bulunmaktadır.

[Matematik] Fermat\'nın Son Teoremi | Pierre De Fermat\'nın 17. Yüzyılda Öne Sürdüğü Kanıtı 1994’de İngiliz Matematikçi Andrew Wiles Tarafından Verilen Teorem orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...