Ayakkabı İlk Nezaman ve Nerde Kullanılmaya Başlanmıştır

Ayakkabı Giymenin Kökeni

Ayak yere basarak vücudun tüm ağırlığını taşır. İnsan gövdesinde en ağır görev ayaklara düşer. Yetişmiş bir insanın vücudunda 206 kemik vardır, bunların neredeyse dörtte biri, 62 adedi ayak ve bacaklarımızdadır. Vücut ağırlığım taşıyan ve hareketi sağlayan bu organın bakımı ayakkabı ile başlar.

Ayak kemikleri yere düz basmaz. Taban çukuru denilen içbükey bir kubbenin iki ucuna ve kenarlarına basılır. Ayağın taban kısmının yapısı oldukça karışıktır. Burada birçok kas, kiriş, damar ve sinir yer almaktadır. Vücudumuzdaki kasların içinde en güçlüsü tabanlarımızda bulunur. İnsanın en hassas bölgelerinden biri olan bu bölgeyi korumak insan hayatı için çok önemlidir.

ÇoÄŸu ayakkabı ‘taban’ adı verilen ve kullanıldıkça eskiyen kalın bir alt parça ile ‘saya’ adı verilen ve ayağı saran daha ince bir üst parçadan oluÅŸur. Ayakkabılar dünyada çok farklı iklimlerde yaÅŸayan insanların yaÅŸam ÅŸartlarına göre deÄŸiÅŸiklik gösterdiÄŸi gibi tarih boyunca moda da ayakkabıların ÅŸekilleri üzerinde çok etkili olmuÅŸtur.

Gerçi Ä°spanya’daki 12-15 bin yıl öncelerine ait maÄŸara resimlerinde erkeklerde deri, kadınlarda kürkten yapılmış giysiler görülüyor ama dünyadaki en eski ayakkabı izine, kuruyan çamur içinde sertleÅŸip günümüze kadar kalmış olarak Mezopotamya’da rastlanmıştır.

Günümüzdeki anlamı ve şekli ile ayakkabının ilk olarak sandalet şeklinde sıcak iklimli ülkelerde ortaya çıktığı sanılıyor. İlk ayakkabılar ham deri, ayağın girebileceği şekilde bir zarf haline getirilerek yapılırdı. Bu ayakkabılar ayağın altını kızgın kumlardan, üstünü güneş ve sıcaktan koruyorlardı.

Mısır sanat eserlerinde hükümdar ve tanrılar daima çıplak ayaklı olarak görülürler. Sandaletlerin ise bu devirde sadece ev içinde giyildiÄŸi tahmin edilmektedir. Hititler bugün Anadolu’da çok az da olsa hala kullanılan çarıklara benzer ayakkabılar giyerlerdi.

Ortaçağda kızı evlenen bir baba onun üzerindeki otoritesini evleneceği adama bir ayakkabı töreni ile devrediyordu. Bugün bazı Batı ülkelerinde yeni evlenen çiftin arabalarının arkasına ayakkabı bağlama adeti de o günlerden, kız babasının damadına kızının ayakkabılarından birini vererek, artık onun himayesine girdiğini belirtmesi adetinden kalmadır.

Avrupa’da 11. yüzyıldan 15. yüzyıla kadar sivri burunlu ayakkabılar moda oldu. OrtadoÄŸu bölgesinde ise ayağı kızgın kumlardan korumak amacı ile yüksekte tutabilmek için ayakkabılara topuk ilave edildi. Avrupa’da 16. ve 17. yüzyıllarda bütün ayakkabıların topukları kırmızı renge boyanıyordu.

Avrupa’da 18. yüzyıla kadar kadın ve erkek ayakkabıları farklı deÄŸildi. YüksekliÄŸi 15 santimetreyi bulan topuklu ayakkabıları Avrupa’da o yıllarda sadece üst sınıfa mensup insanlar (tabii iki kiÅŸinin yardımıyla) giyebiliyordu.

19. yüzyıla gelene kadar tüm dünyada her iki ayak için de eÅŸ ayakkabılar kullanıldığını yani ayakkabılarda saÄŸ sol farkının olmadığını biliyor muydunuz? SaÄŸ ve sol ayaklar için ayrı ayrı ayakkabı üretimine ilk olarak ABD’de, Philadelphia’da baÅŸlandı.

Altı lastik ayakkabılar ise ilk olarak 1916’da yine ABD’de yapıldı ve bunlara ‘ket’ (ked) adı verildi. Botlar ise ata binmenin yaygın olduÄŸu soÄŸuk ve daÄŸlık bölgeler ile sıcak ve kumlu çöllerde ortaya çıktılar. Kadınlar için ilk bot 1840 yılında Kraliçe Victoria için dizayn edildi. BaÄŸcıklı rahat yürüyüş ayakkabısı ise Birinci Dünyâ Savaşı sırasında ortaya çıktı.

Osmanlı Türkleri’nde de deri iÅŸleme sanatının çok geliÅŸmiÅŸ olması ve özellikle Yeniçeri Ocağı’nın at binmede uygun olan yumuÅŸak deri çizmelere gösterdiÄŸi ihtiyaç yüzünden ayakkabıcılık çok geliÅŸmiÅŸtir.

Bugün artık en ilkel topluluklarda bile insanlar bir çeÅŸit ayakkabı giyiyor. Dünyada kaç çift ayakkabı var bilinmiyor ama uzayda dolaÅŸan bir çift olduÄŸu biliniyor. Ay’a ilk ayak basan astronot Neil Armstrong‘un ayakkabıları dönüş yolculuÄŸunda herhangi bir hastalık veya bilinmeyen bir kirlenme tehlikesine önlem olmak üzere dünyaya getirilmeyip uzaya bırakılmış. Åžimdi uzayda dolanıp duruyorlar. DiÄŸer astronot ile daha sonra gidenlerin ayakkabıları ÅŸimdi neredeler acaba? :2)

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 30.11.2007 tarihinde Sema tarafından, Gereksiz Bilgiler Ansiklopedisi | Nedir Nasıl Neden ? bölümünde paylaşılmıştır ve 3176 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 1 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Ayakkabı İlk Nezaman ve Nerde Kullanılmaya Başlanmıştır orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...