Yöresel Folklor Kıyafetleri | Silifke – Bekarlar Atkılı, Kadınlar Ä°se Düz Olarak BaÄŸlar

Yöresel Folklor Kıyafetleri | Silifke

KADIN GÄ°YSÄ°LERÄ°

BAÅžA GÄ°YÄ°LENLER

Fes-Kep: Bordo kadifeden (erkek cepkeni renginde) 7-10 cm eninde giyilecek başın durumuna göre tepelikli olarak dikilir. Ön kısmına en alttan başlanarak çoktan aza doğru altınlar dikilir. Altın sayısı ailenin ekonomik durumuna bağlıdır. Nazar değmemesi için en alt sıranın ortasına gök boncuk dikilir. Arkasına saç bağı olarak yünden örül*müş belikler kızın saçının uzunluk durumuna göre eklenir.Genç kızlar, kızlığındaki keplerinde bulunan altınları koca evine götürür.

Çalma-Yazma-Örtü: Kare şeklinde olup, kenarlarından 5 cm içerden çeşitli motiflerle süslüdür. Kenarlan ise boncuk veya oyalarla işlidir. Her renkte olabilir.Bağlanış şekilleri farklıdır. Bekarlar atkılı, kadınlar ise düz olarak bağlar. Alın kısmına ise yazmanın kaymaması için kırmızıı alınlık bağlanır.

SIRTA GÄ°YÄ°LENLER

Göynek: Gömlek genelde beyaz renkli olduğu gibi, çeşitli renkteki basmalardan hakim yaka olarak dikilir. Kol uçlan 5 cm kadar arkasından lastikle büzülür. Kol uçlanına altın dikilir.
Kadınların şalvarın üstüne ve mecidiyeli üç eteğin içerisine giydikleri göynek genellikle açık renklidir (beyaz, bej, krem). Basma veya pazenden yapılır. Göyneğin yakası fırfırlıdır ve arkadan boyundan iki düğme ile kapatılmaktadır.

Üçetek: Zincirli kutnudan yapılır.Üç parçadan oluşur.Kanatlar kalça hizasından yırtmaçlıdır.Uzunluğu diz hizasındadır. Kollar dirsek hizasından kol ucuna kadar yırtmaçlıdır.Önden iki veya üç düğmelidir. Yakası (V) şeklindedir. Düğmeler ilikle değil biriple iliklenir.

Öncek-Önlük: Lacivert (gök) bezden yapılır. Uç kısmı farfaralı olup, diz boyu hizasındadır.Bel kısmı ince uzun kemerli (uçkurlu) olur. Uçkurlar arkadan birbirine bağlanır. Önceğin kemer kısmına gelen bölümü büzgülüdür. Kullanılış amacı iş yaparken elbisenin kirlenmemesidir. Üzerine çeşitli motiflerle süslü olarak kullananlarda vardır.

Şalvar: Ekonomik duruma gore basma veya ipek, düşez satenden yapılır. Boru paçalı arası yukarda olur. Paça uçlan lastiklidir. Paçalar ediğin içine konulur.

Kuşak: Koza ipeğinin ibrişimleri çeşitli renklere boyanarak 25 cm eninde 1.5-2 m uzunluğunda özel el tezgahlannda dokunur.Başlama ve bitiş bölümleri dokunan kısmın sökülmemesi için tokalanır.Öncek bağının üzerinden kızlarda düğümler sola, kadınlarda saga gelecek şekilde bağlanır. Bağlamada kuşak uçlan diz hizasına gelecek şekilde ilmekli düğüm atılır.

Kolsuz Aba: Yörede kadınlar mecidiyeli üç eteğin üzerine sırma işli dar ve kollu ya da kolsuz aba giyerler. Bu abalar genellikle kıl dokumadan yapılır. Siyah, koyu kırmızıi, kahverengi olanları vardır.

Belcek (Kolon): Trablus kuşağının üzerine yörede belcek denilen kolon bağlanır.Belceğin püsküllü kısmı arkadan sarkıktır. Değişik motiflerde olduğu görülmektedir. Üzerinde çeşitli süsler vardır.

Mecidiyeli Üç Etek: Yörede şalvarın ve içliğin hemen üstüne giyilen entariye denir. Mecidiyeli üç eteğin üzerine, bele trablus kuşağı ve belın alt kısmına ise, öncek gelmektedir. Mecidiyeli üç etek kutnu kumaşından yapılır ve renklidir.

AYAÄžA GÄ°YÄ°LENLER

Edik-Çizme: Yapıldığı rengin durumuna gore isim alır (güledik-yorak edik). Koyun ve keçi derileri kireç kaynağına yatırılıp kıl ve yünden temizlendikten sonra, kelik kısmı ve ayak kısmı kalıba göre kesilerek, tıg, iğne, ip ile dikilip, alta gelecek gön ile birleştirilir. Uç kısmı geriye doğru çevrilerek (edik burnunun eskimemesi için) dikilir. Edi*ğin topuk kısmına bir iki cm yüksekliğinde topuk çakılır.

Çorap: Ediğin içine yünden örülme motifler bulunan çorap giyilmektedir. Çorap yün dokumadır.

TAKILAR

Gerdanlık: Kadınların boğazlarına, altın diziden oluşan gerdanlık takılır.
Bilezik: Altından sıralı bilezik takılır.

AKSESUAR

Kaşık (Oyunaracı): Dişbudak veya şimşir ağacından yapılır.Oyun aracı olarak verniksiz, çomça kısmının arkasına gelen (parmaklara giren) bölümü parmağı acıtmaması için yuvarlak olanı tercih edilir.

ERKEK GÄ°YSÄ°LERÄ°

BAÅžA GÄ°YÄ°LENLER

Başlık (Dolak): Beyaz yün iplikten el tezgahında dokunmuştur.Baş kısmı külah şeklindedir.Sapları bir metre kadar uzun olur. Hava durumuna göre sapları ile yüz ve kulaklar sarılır.

SIRTA GÄ°YÄ°LENLER

Mecidiye Gömlek: İçlerine mecidiye gömlek denilen ve kadınların mecidiyeli üç eteği ile aynı kumaştan olan, fakat astarsız olarak dikilen bir gömlek giyerler. Mecidiye*li gömlek yakasızdır. Önden düğmeli ve uzun kolludur.

Gömlek (Zıbın): Çiçekli kutnudan hakim yaka olarak dikilir.

Cepken: Ana kumaş bordo kırmızı kadifedir. Mavi-lacivert zeminli kadife üzerine, sim sırmadan Türk motifleri işlenir.Motifler çevresinden kesilerek,ana cepken üzerine simetrik olarak monte edilir. Motifler, giyecek kişinin ekonomik durumuna gore çeşitli şekilde işlenir.

Şalvar: Kirmende eğrilip yün haline getirilen kahverengi ve siyah yünden yapılır.El tezgahlarında dokunan kumaşa depme adı verilir.Arası diz hizasından yukardadır.Paçalar dar olup, düğmelidir.Cep ağızlarının çevresine çeşitli renkteki iplerle Türk motif*leri simetrik olarak işlenir. Malak kısmı bol olup, uçkur geçirilir.

Kuşak: Koza ipeğinin ibrişimleri çeşitli renklere boyanarak 25 cm eninde 1,5-2 metre kadar uzunluğunda özel el tezgahında dokunur. Başlama ve bitiş noktalarının dokunmayan kısmı ile dokunan kısmın sökülmemesi için tokalar yapılır. Şalvarın uçkurluğu ile gömleğin birleştiği yere sıkıca sarılır.

AYAÄžA GÄ°YÄ°LENLER

Çorap: Beyaz yün ipinden örgü mili ile örülür. Kelikleri uzun olup şalvarın üzerine çıkarılır.Çeşitli renkteki iplerden yapılı tokalı iplerle (çorap bağı en üst kısımdan çorabın aşağı inmemesi için bağlanır.Yan tarafları çeşitli Türk motifleri ile süslenir.Kızlar yavuklularına ördüğü çoraba işlediği motifi kendi önceğine işleyerek, başkalarının kendisine gönül koymasına mani olur.

Yemeni: Yapıldığı renge göre isim alır (gülyemeni-kırmızı, kara yemeni-siyah yorak yemeni). Koyun ve keçi derileri kireç kaymağına yatırılarak, yün ve kıllardan temizlenir.Deri ayak kalıbına göre kesilip, alta gelecek kösele ile, tıg, iğne, iplik vasıtası ile birleştirilerek yapılır.Bunun uç kısmı geriye doğru çevrilerek dikilir.Bu durum yemeninin çabuk eskimemesi için yapılır.Arkası topuğu iyi tutması için kulaklıdır. Topuk kısmına 1-2 cm kalınlığında topuk çakılır.

AKSESUAR

Kaşık: Oyun aracı-şimşir veya dişbudak ağacından özel olarak yapılır.Aynı kaşık demir kaşıklar kullanılmadan önce yemek işinde kullanılırdı.

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 24.06.2008 tarihinde Hale tarafından, Türk Kültürü ve Geleneklerimiz bölümünde paylaşılmıştır ve 340 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 0 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Yöresel Folklor Kıyafetleri | Silifke - Bekarlar Atkılı, Kadınlar İse Düz Olarak Bağlar orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...