TeÅŸkilât-ı Mahsusa | Ä°ttihat Ve Terakki Cemiyeti Bünyesinde Enver PaÅŸa’ya BaÄŸlı Olarak Kurulan Gizli TeÅŸkilat – Amaç ve Örgütlenme – Etkinlikler..

Teşkilât-ı Mahsusa

TeÅŸkilât-ı Mahsusa, Ä°ttihat ve Terakki Cemiyeti bünyesinde Enver PaÅŸa’ya baÄŸlı olarak kurulan gizli teÅŸkilattır.

Ä°ttihat ve Terakki’nin Türkçü ve Ä°slamcı siyasi görüşleri doÄŸrultusunda, yurt içi ve yurt dışında, karşı-istihbarat, propaganda, örgütlenme, suikast eylemlerinde bulunmuÅŸtur. ÇeÅŸitli tanık ifadelerine göre 1911’den itibaren etkin olmuÅŸ, 5 AÄŸustos 1914’te Harbiye Nezaretine baÄŸlı resmi bir örgüte dönüştürülmüştür. 8 Ekim 1918’de Ä°ttihat ve Terakki hükümetinin iktidardan ayrılması ile birlikte TeÅŸkilat-ı Mahsusa da resmen tasfiye edilmiÅŸtir.

TeÅŸkilat-ı Mahsusa’nın Trablusgarp’da Ä°talyanlara, Batı Trakya’da Bulgar ve Yunanlılara, Mısır ve Irak’ta Ä°ngilizlere karşı direniÅŸ örgütleme çalışmaları kısmen belgelenmiÅŸtir. Buna karşılık 1915 Ermeni Tehciri’nde TeÅŸkilat-ı Mahsusa’nın oynadığı rol, sıklıkla dile getirildiÄŸi halde, ayrıntılarıyla ortaya konabilmiÅŸ deÄŸildir. TeÅŸkilat-ı Mahsusa hakkında tek köklü araÅŸtırmanın yazarı olan Philipp Stoddard’a göre, TeÅŸkilat-ı Mahsusa Ermeni tehcirinde hiç bir rol oynamamıştır. Guenter Lewy Stoddard’la 2001 senesinde görüştüğünü ve Stoddard’ın hala aynı sonucu savunduÄŸunu bildiriyor.

Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Anadolu’da oluÅŸturulan Kuva-yı Milliye ve Müdafaa-yı Hukuk gruplarının önde gelen liderlerinin hemen hepsi TeÅŸkilat-ı Mahsusa üyesi olduÄŸu bilinen kiÅŸilerdir. Buna raÄŸmen TeÅŸkilat-ı Mahsusa ile Milli Mücadele arasındaki örgütsel iliÅŸki yeterince incelenmemiÅŸtir. TeÅŸkilatın kurucusu Enver PaÅŸa’dır. Başında ise Hüsamettin bey bulunmaktaydı.

Bilgi Kaynakları

TeÅŸkilat-ı Mahsusa’ya iliÅŸkin tek akademik çalışma, Dr. Philip Stoddard’ın 1963 tarihli doktora tezidir. TeÅŸkilat ileri gelenlerinden EÅŸref Kuşçubaşı ve Hüsamettin Ertürk’ün anıları yayımlanmıştır. Rauf Orbay’ın anılarında da Ä°ran-Afganistan operasyonları hakkında biraz bilgi bulunur. Galip Vardar, Ä°ttihat ve Terakki İçinde Dönenler (1960), yanlı olmakla birlikte deÄŸerli bir bilgi kaynağıdır. Hamza Erkan, Bir Avuç Kahraman (1946), Süleyman Askeri’nin Irak macerasına iliÅŸkin geniÅŸ bilgi verir.

TeÅŸkilat-ı Mahsusa arÅŸivi elde deÄŸildir; 1918’de Ä°ttihat ve Terakki liderleri yurt dışına gitmeden önce imha edildiÄŸi ileri sürülür. Mütareke döneminde Ä°stanbul’da yapılan Divan-ı Harb-i Örfi mahkemelerinde teÅŸkilata iliÅŸkin birçok iddia dile getirilmiÅŸ ve tanıklar dinlenmiÅŸtir. Divan-ı Harp tutanaklarının bir kısmı Taner Akçam tarafından yayımlanmıştır.

Amaç ve Örgütlenme

Örgütün bir dönem baÅŸkanı olan Hüsamettin (Ertürk) TeÅŸkilat-ı Mahsusa‘nın kuruluÅŸ amacını şöyle tanımlar:

“Bu teÅŸkilatın gayesi, bir taraftan bütün Ä°slamları bir bayrak altında toplamak, bu suretle Panislamizme vasıl olmaktır. DiÄŸer taraftan da Türk ırkını siyasi bir birlik içinde bulundurmak, bu bakımdan da Pantürkizmi hakikat sahasına sokmaktır. Enver paÅŸa’nın bir yandan Emiri Efendi’nin Ä°ttihat ve Terakki programındaki panislamizminden, diÄŸer taraftan da Ziya Gökalp’in pantürkizminden ilham aldığı muhakkaktır.”

Bu örgütün gizli kurucularından biri ismi hep gizli kalmış ve soyu koruma altına alınmıştır. soy ismi ve yaÅŸadığı yer deÄŸiÅŸtirilmiÅŸtir. Soyundan gelen erkek çocukları gizli olarak eÄŸitilerek ÅŸuanda bilinen MÄ°T teÅŸkilatına ya alınmış yada bu teÅŸkilat tarafında korunmuÅŸtur. CIA‘nın ulaÅŸabildiÄŸi tek bilgi Sakarya’da Sapanca bölgesine yerleÅŸmiÅŸ olduklarıdır. TeÅŸkilat-ı Mahsusa’nın kurucusu olan bu kiÅŸinin kimliÄŸinin gizlenmesi kafalarda hep soru iÅŸareti yaratsa da milli mücadelenin ve bağımsızlığın kazanılmasında nasıl bir rol üslendiklerini açıkça göstermektedir.
Philip Stoddard‘a göre, teÅŸkilatın iki para kaynağı vardı:

“Harbiye Nezareti’nin gizli bütçesinden verilen ödenekler ve Almanya’dan yapılan altın aktarımı. Alman altınları, Alman Askeri Misyonu tarafından düzenli olarak Ä°stanbul’a getiriliyordu. Kaynakların tümünden TeÅŸkilat’ın eline geçen toplam miktar 4 milyon altın civarındaydı.”

Stoddard’a göre Birinci Dünya Savaşı sırasında (1916’da) TeÅŸkilat’ın kadrosu 30.000 kiÅŸiye ulaÅŸmıştı.

Etkinlikler

TeÅŸkilat’ın adı ilk kez 1911’de Ä°talyanların Trablusgarp ve Bingazi’ye (Libya) asker çıkarması üzerine duyuldu. Osmanlı Devleti savaÅŸa doÄŸrudan katılmama kararı aldığı için, bu ülkedeki direniÅŸ TeÅŸkilat’ı Mahsusa tarafından yönetildi. Daha sonra Türk siyasetinde önemli roller oynayacak olan birçok kiÅŸi, örneÄŸin Mustafa Kemal, Rauf (Orbay), Fethi (Okyar), Nuri (Conker) bu dönemde TeÅŸkilat ajanı olarak Libya’da bulundular. Ancak Libya direniÅŸi baÅŸarısızlıkla sona erdi. Osmanlı Devleti Libya’da zaten sözde kalan haklarını kaybettiÄŸi gibi, savaÅŸ tazminatı olarak Oniki Ada’yı Ä°talya’ya vermek zorunda kaldı.

Birinci Dünya Savaşı’nda Ä°ngilizlerin Basra’yı ele geçirmesi üzerine, TeÅŸkilat liderlerinden Süleyman Askeri, Kürt ve Arap aÅŸiretlerinden derlenmiÅŸ bir çeteyle Ä°ngilizlere karşı vur-kaç saldırıları düzenledi; Abadan’daki petrol tesislerini yaktı. Buna tepki olarak harekete geçen Ä°ngilizler, 12-14 Nisan 1915’te Türk ordusunu Åžuaybe’de ağır bir yenilgiye uÄŸrattılar. Süleyman Askeri intihar etti.

29 Nisan 1916’da Von der Goltz PaÅŸa Komutasındaki Osmanlı 6. Ordusu’nun Ä°ngiliz birliklerini Kut’ül Amara’da yenilgiye uÄŸratıp esir almalarından sonra, Nuri PaÅŸa ve Rauf Bey yönetiminde bir TeÅŸkilat-ı Mahsusa birliÄŸi savaÅŸta tarafsız olan Ä°ran ve Afganistan’a girerek burada yerli kuvvetlerden oluÅŸturacağı birliklerle Ä°ngilizleri arkadan vurmayı denedi. MareÅŸal Liman von Sanders’e göre bu macera, Irak’taki Türk yenilgisinin nedenlerinden biri oldu.

Ermeni Tehciri’nde TeÅŸkilat-ı Mahsusa

Ermeni soykırımı iddialarını savunan tarihçilere göre, bu gizli teÅŸkilat iddia edilen soykırımı gerçekleÅŸtirmede kullanılan örgütmüş. Ä°ddialara göre, Talât PaÅŸa hükûmetinden sonra yeni hükûmeti kuran Ahmet Ä°zzet PaÅŸa teÅŸkilatın tüm belgelerini yoketme emri vermiÅŸ. TeÅŸkilat-ı mahsusanın iddia edilen soykırımı gerçekleÅŸtirmiÅŸ olan örgüt olduÄŸu iddiası, Andonyan belgeleri ve 1919/1920 Ä°stanbul savaÅŸ mahkemeleri yanında, soykırım tezini ispatta kullanılan baÅŸlıca iddialardan biri. Guenter Lewy’nin verdiÄŸi bilgilere göre, TeÅŸkilat-ı Mahsusa hakkındaki iddiaların belgelerde doÄŸrudan dayanağı yok ancak bu iddialar, bu belgeleri okuduÄŸunu belirtenlerin kuÅŸkulu varsayımlarına dayanmaktadır. Lewy, soykırım tezinin savunucularından olan Vahakn Dadrian’ın, orijinal kaynakların imkân vermeyeceÄŸi varsayımlarda bulunduÄŸunu bildiriyor.
Stoddart’a göre, TeÅŸkilat-ı Mahsusa, Ermenilerin sınır dışı edilmesinde herhangi bir rol oynamamıştır.

TeÅŸkilat’ın Kadrosu

14 Kasım – 23 Kasım 2005 tarihleri arasında Yeni Åžafak gazetesinde Abdullah MuradoÄŸlu tarafından TeÅŸkilât-ı Mahsusa hakkında 10 bölümlük bir yazı dizisi yayınlanmıştır.

Bu yazı dizisine göre TeÅŸkilât-ı Mahsusa’da görev yapmış ünlü kiÅŸilerden bazıları ÅŸunlardır:

Mustafa Kemal PaÅŸa
Enver PaÅŸa
Binbaşı Süleyman Askeri
Mehmet Akif ersoy
Eşref Kuşçubaşı
TeÄŸmen Yakup Cemil
Dr. Bahattin Åžakir
Mithat Şükrü Bleda
Ohrili Eyüb Sabri
Fuat Balkan
TeÄŸmen Hilmi Musallimi
Said Nursi
Ä°smail Canbulat
Piyade Subayı Rasuhi Bey
Filibeli Hilmi Bey
Åžerif Burgiba
Arabistan’da Ä°bn ür-ReÅŸit
Nuri ve Halil PaÅŸalar
Ali Fethi Okyar
Hacı Selim Sami
“Kel Ali” lakaplı Ali Çetinkaya
İlk tayyareci şehitlerden Sadık Bey
Çerkez Reşit Bey
Ahmet Fuat Bulca
Nuri Conker
Rauf Orbay

Bakınız, Karakol Cemiyeti | Mütareke Dönemi Osmanlı İstihbarat Örgütü

Millî Ä°stihbarat TeÅŸkilatı – MIT | Atatürk’ün 1925 Yılında Talimatı Ä°le Kurulan T.C.’ye İç Ve Dıştan Gelecek Tehditler Hakkında Bilgi Toplamak Önlem Almakla Görevli TeÅŸkilât – Milli Ä°stihbarat TeÅŸkilattı (M.Ä°.T) Tarihçesi

Türklerde İstihbarat | Milli İstihbarat Teşkilatı

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 19.02.2009 tarihinde Hale tarafından, Büyük Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu bölümünde paylaşılmıştır ve 1458 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 3 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Teşkilât-ı Mahsusa | İttihat Ve Terakki Cemiyeti Bünyesinde Enver Paşa\'ya Bağlı Olarak Kurulan Gizli Teşkilat - Amaç ve Örgütlenme - Etkinlikler orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...