Tarihi Gizemler | Kral Arthur – Kutsal Kâse Gizemi – Zaman: 400-600 Yılları – Mekân: Britanya

Kral Arthur ve Kutsal Kâse Gizemi

Zaman: 400-600 yılları
Mekân: Britanya

Eğer tam olarak ne olduğunu görebilsek kendimizi, Odisseia ya da Eski Ahit kadar iyi bir temele dayanan, esin kaynağından ve insanlığın mirasından kopması imkânsız bir konuyla karşı karşıya bulurduk. Bunların hepsi gerçektir, gerçek olmalıdır ve ayrıca gerçek olması daha çok ve daha iyidir.
WINSTON CHURCHILL, 1956

Kral Arthur efsaneleri “gerçek” midir? Ve bunlar tarihi gerçekleri yansıtmakta mıdır? ÇaÄŸdaÅŸ Arthur meraklılarının çoÄŸu, Churchill’in bu saptırıcı özdeyiÅŸi karşısında pek rahat deÄŸillerdir. Bu insanlar elimizdeki tarihi ve arkeolojik kanıtlarla Arthur’un varlığını kanıtlamamız “gerektiÄŸine” inanmaktadırlar. Ancak bu, sorunu daraltmak olur. Arthur esrarının “gerçeÄŸi” yalnızca tarih ve arkeolojide deÄŸil, aynı zamanda mitolojide, folklorda, edebi eleÅŸtiride ve diÄŸer disiplinlerdedir. Camelot’yu araÅŸtırırken bir deÄŸil pek çok Arthur ile karşılaÅŸmaya hazır olmalıdır.

Tarihi bir Arthur bir olasılık ise de, saÄŸlam kanıt eksikliÄŸi vardır. Arthur’un eylemlerinin ilk yazılı kayıtları -Annales Cambriae (Galler Tarihi Olayları) ve ünlü Historia Brittonum (Britanyalılar’ın Tarihi)– 8. ve 9. yüzyıllarda Arthur’un ölümü için verilen tarihten (Annales Cambriae’de 537) 300 yıl sonra yazılmıştır.

Arthur’dan söz edilen Gal ÅŸiiri Y Gododdin daha eski olabilir (ÅŸiir sözlü olarak 600 yıllarında söylenmeye baÅŸlamıştır) ancak yazılı olarak 13. yüzyılda görülür. Arthur’un varlığı konusunda bir ilk kaynak yoktur. Altıncı yüzyıl baÅŸlarında yazan Britanyalı Gildas, Arthur’dan söz etmez, iki yüzyıl sonra Gildas ve diÄŸer birincil kaynaklara dayanarak ünlü tarihini yazan Bede de, Arthur’dan söz etmemektedir. Çağından kalma belge olmayınca tarihçiler de Arthur’un varlığını güçlü bir biçimde savunamamışlardır.

(Solda) Glastonbury Tor bir zamanlar bataklıkla çevriliydi ve OrtaçaÄŸ’da Avalon Adası olarak bilinirdi. (SaÄŸda) Cornwall’da “Tintagef Adası” olarak bilinen kayalık burnun havadan görünüşü.

ARTHUR VE ARKEOLOJÄ°

Glaston manastırında keÅŸiÅŸler 1191’de eski mezarlıklarını kazınca ilginç bir mezarla karşılaÅŸtılar, îçi oyuk bir kütük tabutta iriyarı bir erkekle sarı saçları hâlâ duran bir kadının kemikleri vardı. Mezarın yanındaki devrilmiÅŸ bir kurÅŸun haçın üzerinde Latince bir yazı okunuyordu: Hic iacet sepultus incli-tus ıex Arturius in insula Avalonia (Burada Avalon Adası’nda ünlü Kral Arthur yatıyor).

Bu kazı konusu tartışmalı olmasaydı, Arthur ve Avalon konularının fazla bir esrarı olmayacaktı. Ancak Glastonbury keÅŸiÅŸleri ne aradıklarını biliyorlardı -bir ozan, hamileri Kral II. Henry’yi sözde “uyarmıştı”– ve Arthur’un kemiklerinin bulunması, manastırı yeniden inÅŸa edecek geliri saÄŸlayacak hacıların akmasını saÄŸlayacaktı.

Arthur’u Avrupa’da meÅŸhur eden kitap -Monmouth’lu Geoffrey’in History of the Kings of Britain’i (1136’da yazılmıştı)- o sırada çaÄŸdaÅŸ bilimadamları tarafından eleÅŸtirilmekteydi. Ayrıca günümüz bilimadamları da haçtaki (ki kemiklerle birlikte o da kayıptır) harflerin Arthur’un sözde yaÅŸadığı çaÄŸdan çok sonrasına ait olduÄŸunu ve keÅŸiÅŸlerin sahtekârlık yaptığına kanaat getirmiÅŸlerdir.

Sahtekâr olsun ya da olmasınlar, Glastonbury keÅŸiÅŸleri Arthur’un var olup olmadığı konusunda maddi delil arayan ilk kiÅŸilerdi. Camelot araÅŸtırması ilk eski çaÄŸ araÅŸtırmacılarını büyülemiÅŸ, bunlar Güney Cadbury gibi yerlerle Arthur’u iliÅŸkilendirmiÅŸlerdi. Ancak 20. yüzyılda modern arkeolojinin geliÅŸmesiyle “Arthur Çağı” hakkında (5 ve 7. yüzyıllar) yeni ve ikna edici kanıtlar ortaya çıkmaya baÅŸladı.

Ä°lk keÅŸif Cornwall’da Tintagel’de, Geoffrey’in History’sinde Arthur’un doÄŸum yeri olarak gösterilen bölgede yapıldı. Ralegh Radford’un kazıları daha sonraki Norman ÅŸatosunun altında taÅŸtan yapılma birkaç küçük bina ile binlerce çömlek parçasını ortaya çıkardı. Yapılarda dikkati çekecek bir ÅŸey yoksa da, çanak çömlek parçaları 5. yüzyıldan 7. yüzyıla kadar DoÄŸu Akdeniz’den ve Kuzey Afrika’dan getirtilen zarif sofra takımlarıyla amforalara (ÅŸarap ve yaÄŸ kapları olmalıydı) aitti.

Radford, Tintagel’i, Britanya’nın Roma Ä°mparatorluÄŸu’nun bir eyaleti olması sona erdikten yüzyıl sonra, keÅŸiÅŸleri Akdeniz dünyasıyla ticaret yapan bir Kelt manastırı olarak yorumladı. Daha yakın zamanlarda bilimadamları Tintagel’i vergi alan ve çevresindekilere armaÄŸanlar dağıtan güçlü bir reisin üssü olarak görmektedirler. Bu reis Arthur muydu?

Tintagel’de yapılan son kazılarda daha pek çok küçük bina çıkmış ve bir kanalizasyon hendeÄŸini örten arduvaz levha üzerindeki Latince ARTOGNOV kelimesine rastlanılmıştır. Bunun Galli karşılığı Arthnou demektir. Bu, Arthur’un varlığına iÅŸaret etmezse de, altıncı yüzyılda Tintagel’de Latince okuryazarlığının ve düzenli bir mühendisliÄŸin varolduÄŸunun kanıtıdır.

Dikkatleri çeken diÄŸer bir kazı da Leslie Alcock’un 1960lı yılların sonunda Güney Cadbury’deki çalışmasıdır. Yüzyıllardır “Camelot” olarak bilinen bir yerde Alcock, bir tepeye inÅŸa edilmiÅŸ Demir Devri’nden kalma bir kale kazısında burasının Neolitik Dönem’den Geç Sakson dönemine kadar iskân edilmiÅŸ olduÄŸunu saptamıştır.

“Arthur” döneminde (5. ve 6. yüzyıllar) kale tahkim edilmiÅŸ, çevredeki düzlükte yeni binalar ve bu arada büyük bir “şölen” salonu yapılmıştır. Burada Tintagel’de bulunanların eÅŸi çanak çömlek parçalarının bulunması Güney Cadbury’nin de 5. ve 6. yüzyıllarda lüks mallar ticaretinde faal olduÄŸunu göstermiÅŸtir. Ayrıca, yeni surları inÅŸa etmek ve korumak için gerekecek insangücü önemli bir yerel kralın varlığına da iÅŸaret etmektedir.

(Solda) Winchester Yuvarlak Masası: 13. ya da 14. yüzyılda yapılmış olan bu büyük meÅŸe aÄŸacından masa, VIII. Henry’nin hükümdarlığı zamanında yapılmıştır (Arthur burada, bir Tudor Kralı’na benzemektedir). (SaÄŸda) Tintagel’de C bölgesinde kazı yapan Glasgow Ãœniversitesi ekibi.

KUTSAL KÂSE

Myrddin (Merlin) ve Tristan ile Isolde efsaneleri gibi Kutsal Kâse de Arthur efsanelerine daha sonraları eklenen bağımsız bir efsane olabilir. Kâse, 1190 yıllarında Chretien de Troyes tarafından yazılan Fransız ÅŸiiri Perceval’de. ilk ortaya çıktığında sakat Balıkçı Kral’ın ÅŸatosunda, içinde ayin ekmekleri sunulan süslü bir tabaktır (Eski Fransızca’da graal). Åžiir yarım kaldığı için daha sonraki yazarlara kâseyi çok çeÅŸitli biçimlerde sunma özgürlüğü tanınmıştır. Bunlardan bazıları Hıristiyanlık öncesi, Kelt’lerin tılsımlı kazanlar masallarını yansıtır.

Ancak bu masalların en popüleri, kâseyi Son Yemek’in kupasıyla, san graal ya da “kutsal kâse”yle iliÅŸkilendirendir. OrtaçaÄŸ söylencelerine göre bu kutsal emanet, Arimethalı Yusuf’un eline geçmiÅŸ, onun ailesi de bunu Glastonbury’de adanın ilk Hıristiyan cemaatinin kurulması sırasında Britanya’ya getirmiÅŸtir.

Hiç kuÅŸkusuz Glastonbury keÅŸiÅŸleri bu efsanenin oluÅŸmasında üzerlerine düşen rolü oynamışlardır. Yine de arkeologlar Glastonbury’de bu ilk Hıristiyan cemaati söylencesinin doÄŸru olup olmadığını merak etmiÅŸlerdir. Ralegh Radford 1950’li yılların sonunda manastırın bazı bölümlerinde kazılar yapmıştır. Sakson binalarının altında çok eski zamanlardan kalma bazı yapılar bulmuÅŸ ve bunları kurucuların kilisesi olarak tanımlamıştır.

Ayrıca, eski mezarlıklarda Glastonbury keÅŸiÅŸlerinin gerçekten dedikleri yerlerde kazılar yapıp eski zamanlardan kalma mezarlar bulduklarını saptamıştır. On yıl sonra Philip Rahtz, yakınlardaki Glastonbury Tor’da yaptığı kazılarda ahÅŸap bina kalıntıları, maden işçiliÄŸi molozları ve bu iskânı Arthur dönemine kadar geri götürmesini saÄŸlayan çömlek parçaları bulmuÅŸtur.

(Solda) Tintagel’de 1998’de yapılan kazılarda Artognov adının yazılı olduÄŸu taÅŸ levha. (SaÄŸda) 8. yüzyıl yapımı olan süslü Ardagh Kupası pek çok çaÄŸdaÅŸ yazarın Kutsal Kâse imajıdır.

BİR ZAMANLARIN VE GELECEĞİN KRALI

Bu arkeolojik faaliyetlere raÄŸmen tarihi bir Arthur’la özdeÅŸleÅŸtirilecek herhangi bir ÅŸey bulunmuÅŸ deÄŸildir. Bu arada, Ä°ngiltere ve Amerika’da bir Arthur kitapları sanayii başını alıp yürümüştür. Bu detektif hikâyelerini andıran eserlerde çeÅŸitli Arthur adayları vardır: 2. yüzyıl Romalı generali Lucius Artorius Castus, Bröton savaÅŸbeyi Riothamus, Gwynedd adında pek bilinmeyen bir Galler kralı ve Ä°skoç kralı Âedân mac Gabrâin’in oÄŸlu Artuir.

Bu arada yerel turizm ÅŸirketleri, Arthur’un Cornwallı mı, Galli mi, yoksa Ä°skoç mu ilan edileceÄŸini merakla beklemektedirler!

Arthur’un bir parçasını elde etme çabası yeni bir ÅŸey deÄŸildir. Ãœnlü Ä°ngiliz kralı Aslan Yürekli Richard, bizzat katıldığı Haçlı Seferi sırasında bir yoldaşına, Excalibur olduÄŸu söylenen bir kılıç vermiÅŸtir, VIII. Henry, imparator V. Åžarl’a Winchester Sarayı’nda asılı olan “gerçek Yuvarlak Masa” tablosunu (ancak tabloda Henry’nin kendisinin tıpatıp benzeri vardır) göstermiÅŸtir.

Hem Ä°ngiliz hem de Galli prensler, kendi siyasal hedeflerini desteklemek için Merlin’in Arthur hakkındaki kehanetlerini kullanmışlardır ve Spenser ve Alfred Tennyson gibi çok sonraki ÅŸairler hüküm sürmekte olan kralların zaferlerini büyütmek için Arthur hakkında yeni hikâyeler yazmışlardır. OrtaçaÄŸ efsanelerinin çoÄŸunda Arthur’un sonu bir gizlilik perdesiyle örtülü olduÄŸu için, kendisi, her kuÅŸakta yeniden ortaya atılıp tartışılacak, kusursuz bir “geçmiÅŸin ve geleceÄŸin” kralıdır.

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 31.10.2007 tarihinde hale tarafından, Medeniyetler ve Ãœlkeler Tarihi Ansiklopedisi bölümünde paylaşılmıştır ve 736 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 3 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Tarihi Gizemler | Kral Arthur - Kutsal Kâse Gizemi - Zaman: 400-600 Yılları - Mekân: Britanya orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...