Millî Ä°stihbarat TeÅŸkilatı – MIT | Atatürk’ün 1925 Yılında Talimatı Ä°le Kurulan T.C.’ye İç Ve Dıştan Gelecek Tehditler Hakkında Bilgi Toplamak Önlem ..

Mit Tarihi

Ülkelerin birbirlerine yönelik siyasal, sosyal, ekonomik ve askeri faaliyetleri ile beklentilerinin önceden saptanması ihtiyacının zaman içerisinde giderek artması, haber almaya dönük yapılanmaların varlığını zorunlu kılmıştır.

Enver PaÅŸa
Ãœlkemizde, sistemli ve organize nitelikte istihbarat örgütü kurma giriÅŸimleri, Osmanlı Devleti’nin son yıllarında baÅŸlamıştır. Siyasi birliÄŸin korunması, ayrılıkçı hareketlerin önlenmesi ve özellikle yabancı devletlerin OrtadoÄŸu üzerinde odaklaÅŸan faaliyetlerinin izlenebilmesi için bireysel bazda ve sınırlı nitelikte sürdürülen istihbarat çalışmalarının bir merkezden organize biçimde yürütülmesine ihtiyaç duyulmuÅŸ ve 17 Kasım 1913 tarihinde Enver PaÅŸa tarafından TEÅžKÄ°LÂT-I MAHSÛSA isimli istihbarat örgütü kurulmuÅŸtur. Birinci Dünya Savaşı sırasında askeri ve paramiliter hareketler gerçekleÅŸtirerek önemli görevler üstlenen bu örgüt, savaşın sona ermesiyle 30 Ekim 1918 tarihinde imzalanan Mondros Mütarekesi sonrasında dağılmıştır.

Bu geliÅŸmeyi izleyen dönemde, 1918 sonlarında KARAKOL CEMÄ°YETÄ° isimli yeni bir istihbarat ünitesi kurulmuÅŸtur. Bu örgüt, Anadolu’nun iÅŸgal edilmesine karşı çeteleri ve halkı silahlandırmış, milli kuvvetlere silah ve malzeme temin etmek suretiyle kurtuluÅŸ hareketine önemli hizmetler saÄŸlamıştır. Ä°stanbul’un 16 Mart 1920 tarihinde iÅŸgaliyle, mensuplarının tutuklanması üzerine Örgütün faaliyetleri sona ermiÅŸtir.

KARAKOL CEMÄ°YETÄ°’nin dağılmasından sonra ZABÄ°TÂN ve YAVUZ gibi çeÅŸitli istihbarat grupları oluÅŸturulmuÅŸ, bunlardan 23 Eylül 1920 tarihinde faaliyete geçen HAMZA GRUBU’nun adı 31 AÄŸustos 1921 tarihinde FELÂH GRUBU olarak deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ,

istihbarat grupları Kurtuluş Savaşı sonuna kadar faaliyetlerini sürdürmüşlerdir.

Ä°stihbarat örgütleri arasındaki dağınıklığı gidermek, ordu içerisine sızan düşman casusluk faaliyet ve propagandasına karşı koymak amacıyla 18 Temmuz 1920 tarihinde Genelkurmay BaÅŸkanlığı tarafından ASKERÃŽ POLÄ°S TEÅžKÄ°LÂTI (A.P. veya P.) kurulmuÅŸtur. SavaÅŸ yıllarında baÅŸarılı hizmetler veren örgütün faaliyetlerine 21 Mart 1921 tarihinde son verilmiÅŸtir. Askerî Polis TeÅŸkilâtı’nın kapatılmasının istihbarat faaliyetleri açısından kısa bir süre doÄŸurduÄŸu boÅŸluk ise, yine Genelkurmay BaÅŸkanlığı tarafından kurulan ve 1 Nisan 1921-22 Haziran 1922 tarihleri arasında Anadolu’nun çeÅŸitli ÅŸehirlerinde faaliyet gösteren TEDKÄ°K HEYETÄ° ÂMÄ°RLÄ°KLERÄ° vasıtasıyla giderilmiÅŸtir


MareÅŸal Fevzi Çakmak Edinilen tecrübelerin ışığında ve belirlenen yeni hedeflere ulaşılabilmesi amacıyla bu defa Genelkurmay BaÅŸkanı Fevzi ÇAKMAK’ın direktifiyle MÃœSELLÂH MÃœDÂFAA-Ä° MÄ°LLÄ°YE isimli bir istihbarat grubu kurulmuÅŸtur. TBMM Hükümeti, 3 Mayıs 1921 tarihinde kısa adı “M.M.” (MÄ°M MÄ°M) olan bu örgüte resmiyet kazandırmıştır.

Tedkik Heyeti Âmirlikleri Anadolu’da faaliyetlerini sürdürürken, “M.M.” örgütü asker ve sivil kesimden oluÅŸmuÅŸ kadrolarıyla, Ä°stanbul’da büyük bir ajan ve haber ağı kurmayı baÅŸarmış, Anadolu’ya silah ve cephane kaçırılması faaliyetlerini organize etmiÅŸ, düşman karargahlarına, iÅŸbirlikçi gruplara ve yabancı misyona sızarak çok sayıda önemli belge ve bilgiler elde etmiÅŸtir. Millî Mücadele sırasında düşman faaliyetlerine karşı oluÅŸturulan çeÅŸitli istihbarat gruplarıyla da iÅŸbirliÄŸi yapan örgütün faaliyetleri, Ä°stanbul’un kurtuluÅŸundan sonra 5 Ekim 1923’de son bulmuÅŸtur.

Ä°stihbarat örgütlerinin kapatılmasından ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin kurulmasından sonra, 1926 tarihine kadar geçen dönem içinde haber alma çalışmaları, Ordu MüfettiÅŸlikleri Ä°stihbarat Åžubeleri tarafından yürütülmüştür.

Millî Emniyet Hizmeti (M.E.H.) Riyâseti’nin 6 Ocak 1926 tarih ve 10152 sayılı KuruluÅŸ Belgesi (MÄ°T Özel ArÅŸiv Belgeleri)
Daha sonra Atatürk, 1925 yılı sonunda, geliÅŸmiÅŸ devletlerdeki istihbarat kuruluÅŸlarına benzer, çaÄŸdaÅŸ bir örgütün kurulması talimatını vermiÅŸtir. Bunun üzerine, Avrupa ülkelerinde eÄŸitilen kadroların da katılımıyla, Genelkurmay BaÅŸkanı MareÅŸal Fevzi ÇAKMAK’ın 6 Ocak 1926 tarihli emri doÄŸrultusunda, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk istihbarat kuruluÅŸu olan MÄ°LLÃŽ EMNÄ°YET HÄ°ZMETÄ° RÄ°YÂSETÄ° (M.E.H./MAH) kurulmuÅŸtur. TeÅŸkilât, 5 Ocak 1927 tarihinde ÅŸeklen İçiÅŸleri Bakanlığı’na baÄŸlanmıştır. 6 Ocak 1926-5 Ocak 1927 tarihleri arasındaki bir yıllık dönem çalışmaları, dönemin yöneticileri tarafından Riyâset’in kuruluÅŸuna hazırlık dönemi olarak deÄŸerlendirilmiÅŸ ve bir gün sonraki 6 Ocak 1927 tarihi MAH’ın kuruluÅŸ tarihi olarak kabul edilmiÅŸtir.

KuruluÅŸuyla baÅŸkanlığına Şükrü Âli ÖGEL’in getirildiÄŸi MAH, Millî Ä°stihbarat TeÅŸkilâtı mensupları için bir simge olarak önemini korumakta ve MÄ°T’in tarihi kökleriyle gelecek arasında kuvvetli bir baÄŸ oluÅŸturmaktadır.

MAH, duyulan ihtiyaçlara baÄŸlı olarak zaman içerisinde birkaç kez küçük yapısal deÄŸiÅŸiklikler geçirmiÅŸ ve 1965 yılına kadar Türkiye’nin istihbarat faaliyetini baÅŸarıyla yürütmüştür. Şükrü Âli Ögel
Millî Emniyet Hizmeti Riyâseti’nin 1927-1931 Yıllarında Kullandığı Rumuzlar

Devletin millî güvenlik politikasının hazırlanmasıyla ilgili her konuda istihbaratın tek elde toplanabilmesi amacıyla, 22 Temmuz 1965 tarihinde TBMM tarafından 644 sayılı kanun kabul edilmiÅŸ ve bu kanun ile kuruluÅŸun adı MÄ°LLÃŽ Ä°STÄ°HBARAT TEÅžKÄ°LÂTI (MÄ°T) olarak deÄŸiÅŸtirilmiÅŸtir. Kanun ile MÄ°T’in bir MüsteÅŸar tarafından yönetilmesi ve MüsteÅŸar’ın, kanun ile belirlenen görevlerin yerine getirilmesinde sadece BaÅŸbakan’a karşı sorumlu olması öngörülmüştür.

MÄ°T, yaklaşık 19 yıl süre ile faaliyetlerini 644 sayılı kanun hükümleri doÄŸrultusunda yürütmüş, ancak süratle deÄŸiÅŸen ve geliÅŸen koÅŸulların ışığında yeni bir yasal düzenlemeye gidilmesi ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu amaçla, 1 Kasım 1983 tarihinde 2937 sayılı “Devlet Ä°stihbarat Hizmetleri ve Millî Ä°stihbarat TeÅŸkilâtı Kanunu” çıkarılmış olup, kanun 1 Ocak 1984 tarihinde yürürlüğe girmiÅŸtir. Halen milli hedeflere ulaÅŸmada her çeÅŸit teknolojik geliÅŸmenin de yakın takipçisi olan MÄ°T, deneyimli mesleki ve teknik kadrolarıyla, modern bir yapı içerisinde, çoÄŸulcu demokrasinin, hukukun gereklerine uygun ve yansız olarak, insan hakları ilkelerine baÄŸlı bir anlayış doÄŸrultusunda, yasanın verdiÄŸi görevleri baÅŸarı ile yürütmektedir.

Yukarıda sunulan tarihçe, Millî Ä°stihbarat TeÅŸkilâtı’nın kuruluÅŸunun 75. yıldönümü anısına hazırlanan “Millî Ä°stihbarat TeÅŸkilâtı Tarihçesi” isimli kitaptan derlenmiÅŸtir.

Bakınız, Türklerde İstihbarat | Milli İstihbarat Teşkilatı

Karakol Cemiyeti | Mütareke Dönemi Osmanlı İstihbarat Örgütü

TeÅŸkilât-ı Mahsusa | Ä°ttihat Ve Terakki Cemiyeti Bünyesinde Enver PaÅŸa’ya BaÄŸlı Olarak Kurulan Gizli TeÅŸkilat – Amaç ve Örgütlenme – Etkinlikler – Ermeni Tehciri’nde TeÅŸkilat-ı Mahsusa…

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 28.02.2009 tarihinde Esesli tarafından, Yakın Dönem Türkiye Tarihi bölümünde paylaşılmıştır ve 2869 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 10 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Millî İstihbarat Teşkilatı - MIT | Atatürk\'ün 1925 Yılında Talimatı İle Kurulan T.C.’ye İç Ve Dıştan Gelecek Tehditler Hakkında Bilgi Toplamak Önlem Almakla Görevli Teşkilât - Milli İstihbarat Teşkilattı (M.İ.T) Tarihçesi orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...