Mescid-i Aksa – Harem-üş-ÅŸerif – Al-Haram al-Qudsi al-Sharif | Kudüs Kentinin Eski Kesi­minde Yer Alan Hz. Ömer’in HalifeliÄŸi Döneminde Küç..

Mescid-i Aksa

Mescid-i Aksa, Ä°slam dinine inananlarca kutsal sayılan mekânlardan biri. Ömer’in halifeliÄŸi döneminde küçük bir mescit olarak ortaya çıkan yapı, Emeviler döneminde büyütülmüş ve geniÅŸletilmiÅŸ. 705 yılında ise tamamlanmıştır. Bununla birlikte daha sonra çeÅŸitli sebeplerden dolayı birkaç kez yıkılan mescit baÅŸtan inÅŸa edilmiÅŸtir. Bugünkü yapı, mescit 1033 yılında bir deprem sebebiyle yıkılınca Fatimiler tarafından yaptırılan yapıdır; yine de yapıya yüzyıllar boyu farklı hükümdarların altında birçok eklemeler ve deÄŸiÅŸiklikler yapılmıştır. Kur’an’da geçen isra hadisesi burada cereyan etmiÅŸtir. DiÄŸer adı Harem-üş-ÅŸerif (Al-Haram al-Qudsi al-Sharif).

Mescid-i Aksa, 1890-1900 civarları

Mescid-i Aksa, Kudüs kentinin eski kesi­minde yer alan ve Müslümanlar’ca kutsal sayılan bir camidir. Burada daha önce Hz. Süleyman’ın (İÖ 970–931) yaptırdığı bir tapı­nak bulunduÄŸuna iliÅŸkin söylentiler vardır. Bu yüzden yeri Museviler’ce de kutsal sayılır. Bugünkü yapının aslının Bizans Ä°mparatoru I. Jüstinyen’in (527–565) yaptırdığı bir bazilika (dinsel önemi olan kilise) olduÄŸu kabul edilir. Ä°slam inancına göre Hz. Muhammed miraç gecesi buradan göğe yükselmiÅŸtir. Yaygın bir inanç da gene Kudüs’te bulunan Kubbetü’s-Sahra’dan göğe yükseldiÄŸine iliÅŸkindir. Ayrıca Kâbe’nin kıble ol­masına kadar Müslümanlar namaz kılarken Mescid-i Aksa’ya yönelmiÅŸlerdir.

Hz. Ömer 638’de Kudüs’ü fethedince Mes­cid-i Aksa’yı cami durumuna getirmiÅŸ, Emevi Halifesi I. Velid (705–715) de yapıyı bütünüy­le yeniletmiÅŸtir. Abbasiler ve Fatımiler döne­minde onarımlar gören, geniÅŸletilen yapı 1099’da Kudüs Haçlılar’ın eline geçince sara­ya dönüştürülmüştür. 1187’de Kudüs’ü geri alan Selahaddin Eyyubi Mescid-i Aksa’yı yeniden cami yapmış, içini ve dışını yenilemiş­tir. Memlûklar ve Osmanlılar döneminde de birçok kez elden geçirilen yapıyı son kez 1923’te ünlü Türk mimarı Kemaleddin Bey onarmıştır.

Bugün ilk yapıdan bazı sütunlar ile sütun baÅŸlıklarından baÅŸka bir ÅŸey kalmayan yapı daha geniÅŸ ve yüksek bir orta ÅŸahınla (üstü kubbeli bölme) yanlardaki üçer küçük ÅŸahın­dan oluÅŸur. GiriÅŸte de yedi gözlü son cemaat yeri vardır. İç süslemelerin en önemlisi Sela­haddin Eyyubi’nin yaptırdığı minberde bulu­nan ahÅŸap oyma üzerine fildiÅŸi ve sedef kakmalardır.

Mescid-i Aksa, 1982

Mescid-i Aksa, 2007

Mescidi Aksa’nın Tarihi

Tarihi kaynaklardan anlaşıldığına göre Mescidi Aksa’yı ilk inÅŸa eden kiÅŸi Hz. Süleyman (a.s.)’dır. Kur’an-ı Kerim’in Sebe suresinin 14. ayeti kerimesinin tefsiriyle ilgili olarak verilen bilgiler de buna delalet etmektedir.

Bu ayeti kerime de şöyle buyurulur: “Süleyman’ın ölümüne hükmettiÄŸimizde, onun ölümünü, bastonunu yiyen aÄŸaç kurdundan baÅŸka onlara gösteren olmadı. Böylece o yere yıkılınca, anlaşıldı ki cinler eÄŸer gaybı biliyor olsalardı aÅŸağılayıcı azabın içinde kalmazlardı.” Bu ayetin tefsirinde ÅŸu bilgiler verilir: Süleyman (a.s.) Mescidi Aksa’nın inÅŸasında cinlerden de yararlandı. Bu inÅŸaat iÅŸinde insanların yapmaya güç yetiremeyecekleri zor iÅŸleri cinler yapıyorlardı. Ancak Süleyman (a.s.) bir gün mihrabında asasına dayanmış halde ibadet ederken öldü. Cinler onun ibadet ettiÄŸini sanarak iÅŸlerini yapmaya devam ettiler. Sonuçta Süleyman (a.s.)’ın asasını içten güve yedi ve asa kırılınca onun cesedi de yere düştü. Böylece öldüğü anlaşıldı.

Bazı tarihi kaynaklarda Kudüs’ün M. S. 70 yılında yıkıma uÄŸratıldığı Beyti Makdis’in de bu olayda yıkıldığı ifade edilmektedir. Ancak bu mekan yine bir mabed olarak biliniyor ve Beyti Makdis’in kalıntıları da korunuyordu. Åžu an yahudilerin “AÄŸlama Duvarı” Müslümanların ise “Burak Duvarı” olarak adlandırdıkları duvar eski mabedin bir kalıntısıdır. M. S. 638 yılında Hz. Ömer (r.a.) döneminde Kudüs fethedildikten sonra Beyti Makdis’in yerinde Mescidi Aksa inÅŸa edildi. Hz. Ömer (r.a.)’ın burayı mabed ittihaz etmesi de o mekanın kudsiyet ve ehemmiyetinden ileri geliyordu. Mescidi Aksa daha sonra Emevi halifelerinden Abdülmelik bin Mervan zamanında geniÅŸletildi. Mescidi Aksa’nın hemen yakınında bulunan ve bugün Türkiye Müslümanları tarafından Mescidi Aksa zannedilen sekiz köşeli Kubbetu’s-Sahra adlı mabed de Abdülmelik bin Mervan tarafından inÅŸa ettirilmiÅŸtir.

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 02.09.2009 tarihinde Hale tarafından, Camilerimiz | Åžehir Åžehir Cami ArÅŸivi bölümünde paylaşılmıştır ve 828 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 0 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Mescid-i Aksa - Harem-üş-şerif - Al-Haram al-Qudsi al-Sharif | Kudüs Kentinin Eski Kesi­minde Yer Alan Hz. Ömer\'in Halifeliği Döneminde Küçük Mescit Olarak Yapılan Yapı orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...