LED Lamba – Işık Yayan Diyot Lambası | Genel Aydınlatma Ve Özel Amaçlı Aydınlatmalarda Kullanılan Çok Güçlü Renkli Işık Üretirken, Çok Küçük Dalga Boy..

LED Lamba – Işık Yayan Diyot Lambası

Işık yayan diyot lambası, ışık kaynağı olarak Işık yayan diyotlar (LED’ler) kullanan katı hal lambasıdır. “LED lambası” genellikle Organik ışık yayan diyotlar (OLED) veya polimer ışık yayan diyotlar (PLED) teknolojileri gibi, geleneksel yarı iletken ışık yayan diyotları ifade ederken OLED ve PLED teknolojileri henüz ticari olarak kullanılamaz.

Çeşitli LED aydınlatma lambaları ticari olarak 2010’dan itibaren kullanılıyor. ev ampullerine vidalanarak yerleştirilir. Yayvan abajur (solda), okuma aydınlatması (ortada), ev lambaları (orta sağ ve altta) and düşük güçlü aydınlatma (sağda) kullanımları.

Özel ışık yayan diyotların ışık parlaklığı akkor and yoğun floresan lambalarla karşılaştırıldığında, çoklu diyotlar daha çok birlikte kullanılır. LED lambalar birbiri ile değiştirilebilir veya diğer türlerle uyarlanabilir. Diyotlar doğru akım (DA) elektrik gücü kullanır. Bu yüzden LED lambalar, standart AA gerilimi elde etmek için iç devrelere de eklenebilirler.

Teknoloji önizlemesi

Genel amaçlı aydınlatma beyaz ışık gerektirir. LED’ler, çok güçlü renkli ışık üretirken, çok küçük dalgaboyu genişliğinde ışık yayar. Renk, LED yapmak için yarı iletken maddenin enerjisinin band genişliğinin karakteristiğidir. LED’lerden beyaz ışık elde etmek için, ya kırmızı, yeşil ve mavi LED’ler kullanmalı ya da ışığın birazını diğer renklere dönüştürmek için fosfor kullanılmalıdır.

İlk yöntem (RGB-LED), her biri birbirine oldukça yakın farklı dalga boyuna sahip, çoklu LED çipleri kullanılarak açık beyaz ışık spektrumları üretilir. Bu yöntemin avantajı, herhangi bir kişinin her bir LED’in şiddetini ayarlayabilmesidir. Büyük dezavantaj ise yüksek üretim maliyetidir. Bundan dolayı ticari başarısı düşüktür.

Asma tavanda LED lambalar

İkinci yöntem fosfor dönüştüren LED’ler (pcLEDs), fosfor kombinasyonunda, genellikle mavi veya morötesi gibi tekbir kısa dalga boylu LED kullanır. Bu, mavi ışığın bir kısmını emer ve beyaza yakın ışık yayar. Mekanizma floresan lambanın beyaz ışık üretimine benzerdir. Büyük avantajı, düşük üretim maliyeti ve yüksek CRI (Renk oluşturma dizini)dir. Dezavantajı ise ışık karakterinin dinamik değişiminin kolay olması ve fosfor dönüşümünde aygıtın etkinliğinin azalmasıdır. Düşük maliyet ve uygun başarımı, bugün genel aydınlatmada genişçe kullanılan teknoloji olmasını sağlıyor.

Kullanımı

LED lambalar, hem genel aydınlatma hem de özel amaçlı aydınlatmalarda kullanılır. Renkli ışık gerektiğinde, hiçbir süzgeçlemeye gerek kalmadan LED’ler çoklu renk üretebilirler. Bu, ışığın tüm renklerini üreten beyaz ışık kaynağındaki enerji verimliliği arttırır ve bir süzgeç ile görülür enerjinin bir kısmını süzer.

Floresan lamba ile karşılaştırıldığında, LED lambaların daha avantajlı olduğu görülür. Çünkü yoğun floresan lambalar gibi civa içermezler, durağan hale dönebilirler ve açılıp kapanma esnasındaki titreşim etkisi göstermezler.

LED lambalarda kırılacak cam tüp yoktur ve iç parçaları serttir, darbelere ve titreşimlere karşı dayanıklıdır. Uygun elektronik tasarım sürücüsüne sahip LED lamba, büyük ölçüde ayarlanabilir ve herhangi akıma gerek kalmadan işlevini sürdürebilir.

Ev tipi LED lambalar

Lamba boyutları ve tabanları

LED lambalar birbirleriyle değiştirilebilecek şekilde akkor olarak ve standart. LED lambalar düşük gerilimde (normal olarak 12 V’luk halojen benzeri) değişik türlerde düzenli AA (örn 120 veya 240 VAC) aydınlatmaya uyacak şekilde yapılır. Bu lambalarda normalde AC gücü doğrultmak ve gerilimi iç LED elemanlarının kullanabileceği seviyeye dönüştürmek için devre bulunur.

E27 Edison burgusuna sahip, birbirleriyle değiştirilebilir akkor lambalar

LED ampulü

2010 itibariyle birçok LED lambalar sıradan evlerde yoğun floresan lambalar yerine kullanılmaya başlandı. Düşük güçteki lambalar 5 ile 40 Watt arasındadır. Örneğin 100 Wattlık bir akkor lambanın verdiği ışığa denk parlaklık 13 Wattlık bir LED lamba verebilir. Standart akkor lambalar yaklaşık 14 lumen/W’lık verimliliğe sahiptir. Avrupa Birliği standartlarına göre, 60W’lık volfram lambanın verimliliği en az 806 lumen olması isteniyor.

Soldaki LED flaş lambası, sağdaki volfram eşdeğeriyle ampulü değiştiriliyor.

Çoğu LED lambalar ayarlanabilir olarak üretilmiyor. Fakat yine de bazı modeller ayarlanabilir olarak tasarlanıyor ve genellikle doğrudan yanarlar. Lambaların her birinin maliyeti 4$ ile 20$ (2010) arasındadır ve gün geçtikçe maliyetleri azalıyor. Yine de bu lambalar yoğun floresan lambalardan daha verimlidirler. Ayrıca 30 bin saatten fazla ömürleri vardır (bu ömür maruz kaldığı sıcaklığa, bağlıdır ve maruz kaldığı sıcaklık azaltılabilirse, ömürleri önemli derecede arttırılabilir).

Özel kullanımları

Beyaz LED lambaları dükkânlarda kullanıma sunulmuştur. Düşük güçte yüksek verimliliğe sahiptirler. El fenerlerinde, güneş güçlü bahçelerde, yollarda, bisiklet aydınlatmalarda kullanılıyorlar. Renkli LED lambalar trafik lambalarında kullanılıyor.

Son zamanlarda LED lambalar bahçe işlerinde ve çevre düzenlemelerinde yaygın olarak kullanılmaya başlandı. LED lambalardan yayılan ışığın dalga boyu özellikle bitkilerin klorofil emisyonunu tam karşılayacak düzeydedir. Bitkiye ışık verildiğinde bitkide gelişme etkin bir şekilde artıyor. Görünen ışığın Kırmızı ve Mavi dalga boyları fotosentez için kullanılıyor.

Ticari kullanım öncüsü

İlk kurulan LED ofis aydınlatması 2009’da Manapakkam’da, Chennai Hindistan IT şirketi iGate tarafından kuruldu. Kurulum için 3.700.000 Hint Rupisi (80.000 ABD$) harcadılar. Fakat masrafın 5 yıl içinde geri kazanılacağı zannediliyor.

2010’da, Sırbistan, Belgrad’daki Kral Aleksandra Bulevar’ın yeniden inşasında caddelerde LED aydınlatma kullanıldı.

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 05.11.2010 tarihinde Hale tarafından, Bilimsel Gelişmeler - Sosyal ve Fen Bilimleri bölümünde paylaşılmıştır ve 1581 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 1 adet mesaj daha bulunmaktadır.

LED Lamba - Işık Yayan Diyot Lambası | Genel Aydınlatma Ve Özel Amaçlı Aydınlatmalarda Kullanılan Çok Güçlü Renkli Işık Üretirken, Çok Küçük Dalga Boyu Genişliğinde Işık Yayan Teknoloji orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...