Kütahya-EskiÅŸehir Muharebeleri | Tarih 10 – 24 Temmuz 1921

Kütahya-Eskişehir Muharebeleri
Türk-Yunan Cephesi Parçası
Tarih 10 – 24 Temmuz 1921
Bölge Kütahya-Eskişehir
Sonuç Yunan kuvvetlerinin galibiyeti

Taraflar
Yunanistan TBMM Hükümeti Ordusu
Kumandanlar
General Papulas TuÄŸgeneral Ä°smet PaÅŸa
Yunan – Batı Cephesi
1. Ä°nönü – 2. Ä°nönü – Kütahya-EskiÅŸehir – Sakarya – Büyük Taaruz

Kütahya-EskiÅŸehir Muharebeleri, 10 Temmuz 1921 ile 24 Temmuz 1921 tarihleri arasında Yunanistan ile Ankara hükûmeti ordusu arasında gerçekleÅŸen muharebe. Muharebeyi kaybeden Ankara hükûmeti kuvvetleri Sakarya Nehri’nin doÄŸusuna çekilmek zorunda kaldı.

Yunanlılar, Aslıhanlar ve Dumlupınar Muharebeleri ile Kütahya-EskiÅŸehir Muharebeleri arasındaki üç aylık zaman içinde, Anadolu’daki kuvvetlerini 11 tümene çıkartarak daha da güçlenmiÅŸ bir durumda 10 Temmuz 1921’de Bursa-EskiÅŸehir; Bursa-TavÅŸanlı-Kütahya; UÅŸak-Dumlupınar-Seyitgazi istikametlerinde üç ayrı koldan taarruza geçtiler.

1, 3, 4 ve 12 nci Gruplar ile bir Mürettep Kolordu olmak üzere; 20 tümen ve 4 süvari tümeninden oluşan Türk Kuvvetleri ise İnönü-Kütahya-Döğer mevzilerinde savunma için tertiplenmişlerdi.

Türk Ordusu’nun imha edilmesini ve Afyon, EskiÅŸehir, Kütahya gibi stratejik noktaların iÅŸgalini amaçlayan Yunanlılar; Ä°nönü ve Kütahya tahkim edilmiÅŸ mevzilerine çatmak yerine, zayıf kuvvetlerle tutulmuÅŸ olan Türk Kuvvetlerini güney kanattan kuÅŸatmak üzere harekata baÅŸladılar.

I ve II nci Ä°nönü Muharebelerinin aksine, Bursa bölgesi’nde hareketsiz görünen Yunan Ordusu, Afyon cephesin’de baÅŸlangıçta 12 nci, müteakiben de 2 nci Türk Kolorduları bölgesine taarruza geçti. Afyon’u iÅŸgal eden ve 12 nci Kolorduya büyük zayiat verdirerek Afyon doÄŸusuna çekilmeye zorlayan Yunanlılar, müteakiben taarruzlarını AltıntaÅŸ-Seyitgazi istikametinde yoÄŸunlaÅŸtırdılar. 15 Temmuz 1921’de 4. Tümen komutanı Yrb. Mehmet Nâzım Bey Yumruçal’da ÅŸehit oldu.

Yunan birlikleri 17 Temmuz’da Ä°smet PaÅŸa (Ä°nönü) komutasındaki Garp Cephesi kuvvetlerini yenilgiye uÄŸratarak Kütahya’yı ele geçirdiler. Aynı gün cepheye gelerek Garp Cephesindeki TBMM kuvvetlerinin kuÅŸatma tehdidi altına girdiÄŸini gören Mustafa Kemal PaÅŸa (Atatürk) çekilmesini emretmek zorunda kaldı: Batı Cephesi birlikleri önce süratle EskiÅŸehir-Seyitgazi hattına, daha sonra da Sakarya Nehri doÄŸusuna ricat edecekti.

Komutayı ise, o zamana kadar Garp Cephesinin başında olan Ä°smet PaÅŸa yerine bizzat kendisi ve Fevzi PaÅŸa (Çakmak) ele alacaktı. AskerliÄŸin gereÄŸi bunu gerektiriyordu ve süratle yerine getirilmeliydi. 19 Temmuz günü EskiÅŸehir de düşünce, 5’nci Süvari Grubu ve 1’nci Gruba baÄŸlı Türk birlikleri Sakarya Nehrinin doÄŸusuna çekildi. TBMM Reisi ve BaÅŸkomutan Mustafa Kemal PaÅŸa, 3 AÄŸustos 1921’de TuÄŸgeneral Ä°smet PaÅŸa’yı Genelkurmay BaÅŸkanlığı görevinden azlederek, aynı zamanda BaÅŸbakan ve Milli Savunma Bakanı da olan Orgeneral Fevzi PaÅŸa’yı bu vazifeyle de görevlendirdi.

Hatırı sayılır büyüklükte ülke topraklarının Yunanlılara terk edilmesi anlamına gelen bu durum Yunanlıları ümitlendirirken, TBMM’de tedirginlik yaratmıştı. Bundan sonra Atatürk, BaÅŸkomutan olarak ordunun başına geçerken meclisin ordu ile ilgili yetkilerini meclis oylaması sonucu kendisinde toplayarak “Tekalif-i Milliye” emirlerini çıkarttı. Arkasından da tarihte o ana kadar benzeri görülmemiÅŸ bir savaÅŸ biçimi olan, Türk milletinin “Topyekün SavaÅŸ”ını baÅŸlattı.

Kütahya-EskiÅŸehir muharebelerinde iki önemli durum dikkati çekmektedir. Birincisi; Yunan Bursa grubunun geç harekata baÅŸlaması sebebiyle Batı Cephesi Komutanı Ä°smet PaÅŸa’nın birliklerin kullanılmasında tereddüte düşmesi neticesi ortaya çıkan yenilgidir. Ä°kincisi ise; birliklerin yaya olmaları sebebiyle iç hat manevrasının saÄŸladığı avantajlardan istifade edilememesidir.

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 08.04.2008 tarihinde Esesli tarafından, Yakın Dönem Türkiye Tarihi bölümünde paylaşılmıştır ve 3343 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 0 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Kütahya-Eskişehir Muharebeleri | Tarih 10 - 24 Temmuz 1921 orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...