Kubbet-üs-Sahra | Ä°slam Mimarîsinde Bilinen Ä°lk Kubbeli Eser – Kudüs’te Kaya Ãœzerine Emeviler Devrinde Ä°nÅŸa Edilen Ortası Kubbeli Sekizgen B..

Kubbet-üs-Sahra

Kubbet-üs-Sahra (Arapça: قبة الصخرة Qubbat As-Sakhrah), Kudüs’te Müslümanlar ve Yahudiler tarafından kutsal kabul edilen kaya üzerine Emeviler devrinde inÅŸa edilen ortası kubbeli sekizgen bina. Yakınındaki Mescid-i Aksa ve Ömer Camii ile karıştırılmamalıdır.

Ä°slam mimarîsinde bilinen ilk kubbeli eserlerden olan Kubbet-üs Sahra, Emevi Halifesi Abdülmelik devrinde 687-691 yılları arasında inÅŸa edilmiÅŸtir. Binanın iç yüzeyi ve kubbesi Kur’an sureleri ve çeÅŸitli motiflerle süslenmiÅŸtir.

Türk Müslümanlar yaygın olarak yapının içindeki Muallak Taşı’nın havada durduÄŸuna inanır. Ancak bunun yaygın bir hurafe olduÄŸu söylenebilir. Müslüman Türklerden baÅŸka bazı Yahudi ve Arap gruplardada aynı inanış vardır. Yahudiler mesih dünyaya geldiÄŸinde insanlara bu kaya üzerinden sesleneceÄŸi inanışı hakimdir. Yine müslümanlar Muhammet in bu kaya üzerinden miraca yükseldiÄŸine inanır. Genel olarak israil devleti kubbetül sahrayı baÅŸka bir yere taşıyarak bu kaya üzerine kudüs tapınağının merkezi olan kutsalların kutsalını inÅŸaa etmek istemektedir. Ancak Kabe’den sonra müslümanlar için en kutsal ikinci yer olması nedenıyle dinler arası ve siyasi çatışmanın nedeni sayılabilir.

Haçlılar’ın 1099 tarihinde Kudüs’ü Müslümanlardan almasından sonra Kubbet-üs-Sahra kiliseye çevrildi ve binada çeÅŸitli deÄŸiÅŸiklikler yapıldı. Binanın kuzeyine Hristiyan din adamları için hücreler ilave edildi. Kubbesine haç yerleÅŸtirildi, kubbenin altındaki maÄŸaraya ikonalar kondu. 1187’de Selahaddin Eyyubi’nin Kudüs’ü fethinden sonra Haçlılar döneminde yapılan deÄŸiÅŸikliklerin büyük bir kısmı kaldırıldı.

Kubbet-üs Sahra’nın minyatür modeli

Tarih boyunca bölgeye hâkim olan Müslüman hükümdarlar Kubbet-üs Sahra’ya büyük saygı göstermiÅŸ, binanın bakımı ve tamiri ile yakından ilgilenmiÅŸlerdir. Kubbet-üs Sahra Eyyubi ve Memluk Sultanları tarafından çeÅŸitli tarihlerde tamir ettirildi. Bölge Yavuz Sultan Selim devrinde Osmanlı topraklarına katıldı. Kanuni Sultan Süleyman Kubbet-üs Sahra’yı köklü biçimde tamir ettirdi. Binanın dış cephesini çinilerle kaplattı. Kubbet-üs Sahra, Osmanlı padiÅŸahlarından III. Murat, I. Abdülhamid, II. Mahmud, Sultan Abdülmecid Sultan Abdülaziz ve II. Abdülhamid devirlerinde de tamir edildi. II. Abdülhamid binanın zeminini Ä°ran halıları ile döşetti. Binanın ortasına büyük bir avize astırdı ve eskiyen çinilerini yeniletti.

11 Temmuz 1927 tarihinde Filistin’de meydana gelen depremde önemli ölçüde hasar gören Kubbet-üs Sahra, Ãœrdün, diÄŸer Arap ülkeleri ve Türkiye’nin katkıları ile esaslı bir ÅŸekilde tamir edildi. Ãœrdün Kralı Hüseyin 1998’de Kubbet-üs Sahra’nın kubbesinin bakımı ve tamiri için 8,2 milyon dolar bağışladı.

Günümüzde Ä°srail’deki radikal bir grup Kubbet-üs Sahra ve Mescid-i Aksa’nın baÅŸka bir yere taşınmasını ve burada Yahudilerin üçüncü tapınağının inÅŸa edilmesini istemektedir.
Yahudiler, Süleyman Tapınağı’nı kendi inanışlarına göre yeniden inşa etmek istiyor ve tapınaktan kalan Ağlama Duvarı’nda ibadet ediyor.

Müslümanlar ise en kutsal ibadet yerlerinden biri kabul edilen tarihi Kubbet-üs Sahra ve Mescid-i Aksa’da ibadet ediyor ve İslam’ın kutsal mekânlarını korumak istiyor.

1967 Savaşından sonra bölgenin kontrolu Ä°srail’in eline geçmiÅŸtir. O dönemde birçok Ä°srailli askerî yetkili Kubbet-üs Sahra’nın patlatılarak tamamen yok edilmesi gerektiÄŸini savunmuÅŸtur. Gayrimüslimlerin Kubbet-üs Sahra’ya adım atmaları yasaktır.

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 04.09.2009 tarihinde Hale tarafından, Camilerimiz | Åžehir Åžehir Cami ArÅŸivi bölümünde paylaşılmıştır ve 1018 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 0 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Kubbet-üs-Sahra | İslam Mimarîsinde Bilinen İlk Kubbeli Eser - Kudüs\'te Kaya Üzerine Emeviler Devrinde İnşa Edilen Ortası Kubbeli Sekizgen Bina orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...