Ä°zmir’in Ä°ÅŸgali | 15 Mayıs 1919’da Yunanistan Tarafından Ä°ÅŸgali – Ä°ÅŸgal Kararı – Ä°ÅŸgalin Statüsü – Ä°ÅŸgale Yönelik EleÅŸtiriler Ve Tepkiler..

Ä°zmir’in Ä°ÅŸgali

Ä°zmir’in Ä°ÅŸgali, Birinci Dünya Savaşı sonrasında Paris’te toplanan uluslararası barış konferansının kararıyla Ä°zmir kentinin 15 Mayıs 1919′da Yunanistan tarafından iÅŸgali.

9 Eylül 1922′de Türk ordusunun kente girmesiyle sona ermiÅŸtir.

Ä°zmir kenti ile birlikte Ayvalık, iki kent arasındaki sahil ÅŸeridi, ÇeÅŸme yarımadası ve Belkahve’ye kadar Ä°zmir’in hinterlandı da iÅŸgal edilmiÅŸtir. 1920 Nisan’ından sonra Yunan ordusu Ä°zmir’den harekete geçerek, Bursa, EskiÅŸehir, Kütahya ve Afyon’a kadar Batı Anadolu’nun büyük bir bölümünü de iÅŸgal altına almıştır.

İşgal Kararı

Ä°zmir’in iÅŸgali düşüncesi 1919’un Åžubat ortalarında Yunanistan baÅŸbakanı Venizelos’un önerisiyle, Ä°ngiltere baÅŸbakanı Lloyd George tarafından ortaya atıldı. ABD baÅŸkanı Wilson bu öneriye önce kesinlikle karşı çıktı, ancak 25 Mart dolayında daha esnek bir tavrı benimsedi. 7 Mayısta Ä°ngiltere, ABD ve Fransa, Yunan donanmasının Ä°zmir’e gönderilmesinde mutabık kaldılar. Karar 15 Mayısta uygulandı.

İşgalin statüsü

Yunan iÅŸgali, Türk barış antlaÅŸmasının imzalanmasına kadar sürecek bir güvenlik tedbiri olarak sunulmuÅŸtur. (Birinci Dünya Savaşı sonunda imzalanan Mondros AteÅŸkes AntlaÅŸması’na göre, barış imzalanıncaya kadar müttefik devletlere gerekli gördükleri limanları ve stratejik noktaları iÅŸgal etme yetkisi verilmiÅŸti.) Ä°zmir Yunanistan’a ilhak edilmemiÅŸ, Yunan askeri kontrolü altında bir Türk vali tarafından yönetilmiÅŸtir.

10 AÄŸustos 1920’de imzalanan Sevr AntlaÅŸması uyarınca Ä°zmir ve Ayvalık beÅŸ yıl süreyle Yunan iÅŸgali altında Osmanlı egemenliÄŸinde kalacak, bu sürenin sonunda hangi devlete katılacaklarına iliÅŸkin plebisit (halkoylaması) yapılacaktı.

Türk ve dünya kamuoyu işgali, Türk ulusuna yönelik bir hakaret ve nihai Yunan ilhakına yönelik bir adım olarak değerlendirmiştir.

İşgale yönelik eleştiriler

Ä°zmir’in Yunanlılarca iÅŸgali fikri Batı dünyasında birçok siyasetçi ve asker tarafından ÅŸiddetle eleÅŸtirildi. Barış Konferansındaki ABD delegasyonunun resmi raporuna göre,

“…ekonomik açıdan bakıldığında Küçük Asya’nın batısındaki kıyı ÅŸehirlerinin İç Anadolu’dan ayrılması insafsızca bir darbe olacak ve Türk Ä°mparatorluÄŸu kendisini denize baÄŸlayan doÄŸal çıkışlardan kopacaktır.”

Winston Churchill sonradan Ä°zmir’in iÅŸgalini şöyle deÄŸerlendirmiÅŸtir:

“Wilson, Lloyd George, Clemenceau ve Venizelos gibi aklını, ihtiyatını ve tecrübesini yaÅŸam karşısında sınamış seçkin devlet adamlarının Paris’te nasıl olup da böylesine acele ve ölümcül bir adım atabildiklerini halen anlayabilmiÅŸ deÄŸilim.”

İşgalin gerekçeleri

İşgalin gerçek nedeni dönemin dünya basınında çok değişik şekillerde değerlendirildi.

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 03.01.2009 tarihinde Hale tarafından, Yakın Dönem Türkiye Tarihi bölümünde paylaşılmıştır ve 1826 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 6 adet mesaj daha bulunmaktadır.

İzmir\'in İşgali | 15 Mayıs 1919\'da Yunanistan Tarafından İşgali - İşgal Kararı - İşgalin Statüsü - İşgale Yönelik Eleştiriler Ve Tepkiler orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...