Edebiyatta Sinoloji Bilimi Nedir? | Türkiye’de Sinoloji’nin Yeri Ve Ä°ÅŸlevi

Sinoloji

Sinoloji, yaklaşık 3000 yıllık, bir geçmişe sahip Çin uygarlığını, dili, kültürü, dünü ve bugünüyle araştıran bir bilim dalıdır.

Dünyada Sinoloji araÅŸtırmalarının tarihi 16. yüzyıla kadar uzanır. Ãœlkemizde ise Çin kültürü üzerine araÅŸtırmalar Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren baÅŸlar. Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk fakültesi olan DTCF‘nin 1935’te kurulan ilk kürsülerinden biri de Sinoloji‘dir.

Türkiye’de Sinoloji araÅŸtırmalarına böyle erken sayılabilecek bir tarihte baÅŸlanması nedeni, erken dönem Türk tarihinin araÅŸtırılması için eski Çince kaynakların birinci elden kullanılmak istenmesidir. Çünkü ardlarında pek de fazla yazılı metin bırakmamış İç Asya Türklerinin tarihi, onların komÅŸuları olan Çinlilerin tuttuÄŸu kayıtlarda bulunmaktadır.

Bölüme 1937 – 1948 yılları arasında Alman Prof. Wolfram Eberhard baÅŸkanlık etmiÅŸtir. Ardından Prof. Muhaddere Özerdim 1983 yılına kadar bölüm baÅŸkanlığı yapmıştır.

Türkiye’de Sinoloji’nin Yeri ve Ä°ÅŸlevi

Sinoloji ile meÅŸgul ülkelere bakarsak, bunların kısmen Çin’e hakim olmuÅŸ veya hala olmakta bulunmuÅŸ ülkeler olduÄŸunu görürüz. Japonya, Fransa, Almanya, Ä°ngiltere veya Rusya misal olarak verilebilir. Bunların Çin’i iyi anlayabilmek için malumat elde etmek istediÄŸi tabiidir. Böylece Çin’le olan münasebetleri geliÅŸebilirdi. DiÄŸer taraftan Hollanda ve Amerika gibi sömürgelerinde veya ülkelerinde çok miktarda Çinli bulunan devletler de bunlarla meÅŸgul olmakta ve Sinoloji’ye çok önem vermektedir.

Fakat Türkiye için bu sebepler bahis konusu değildir. Çünkü Çin’le ne hem huduttur ne de orası hakimiyetimiz altındadır. Buna rağmen Türkiye’de bir sinoloji kürsüsünün kurulmuş olması, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’ni kuran ve kürsüyü açanların belirli bir hedef gözettiklerini gösterir. Kendi kendimize bu hedef nedir, diye sorabiliriz.

Bu hedefin açıklanmasını temin eden cevap Türk tarihi okutan bir müessesede Sinoloji’nin de okutulmasının lüzumu tespit edilerek verilebilir. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesine Türk Tarihini tetkik vazifesi verilmiştir. Buna Sinoloji de yardım etmelidir. Çin Türkiye’den bu kadar uzak olduğu için bu biraz garip gelecektir, fakat aşağıdaki noktalar göz önünde tutulunca konu daha iyi anlaşılacaktır.

Yunanca ve Latince Avrupa tarihi için mühim olduğu gibi Sinoloji de Türkler için mühimdir.

En eski Türklerde hayat şartları yazıya lüzum göstermiyordu. Sonra şartlar değişti ve yazı yazmayan Türk kavimleri olduğu gibi yazı yazmasını bilenler de meydana gelir. Bunların yarattığı eserlerin çoğu tamamen veya kısmen kaybolmuştur. Eski Fransa tarihinin Fransızlar tarafından değil Romalılar tarafından meydana getirilmiş olması gibi eski Türk tarihi de Türkler tarafından yazılmayıp Çinliler tarafından yazılmıştır. Tabii bu, Türklerin Orta Asya’da yaşadığı zamanlar ve Orta Asya’da hala yaşayan Türkler için geçerlidir. Daha sonraki Türk kavimleri hakkında muhtelif kaynaklardan malumat elde edebiliriz. Fakat Hsiung-nu’lar (Hunlar) gibi zaman zaman bütün Orta Asya’ya hakim olan bir devletin tarihi hakkında Çin kaynakları dışında hemen hiçbir yazılı malumat yoktur. Avrupalı araştırıcılar, Hun tarihi, Hunların kendi tarihlerinde rol oynadıkları müddetçe alakadar etmiştir. Fakat biz Hun tarihini tetkik etmekle, Türk tarihinin ve kültür tarihinin parlak b,r kısmını menşeinde tetkik etmiş oluyoruz.

Mesela Hsiung-nu’lar (Hunlar) Uygurlar, Tu-chüeh’ler (Göktürkler) gibi çeÅŸitli Türk kavimlerinden bahseden kısımlar bu kaynaklarda bolca bulunur. Bunlar kısmen Avrupa dillerine tercüme edilmiÅŸse de, muhtelif eserlerde dağınık bir ÅŸekilde bulunan bir kısım malzeme Avrupa dillerine tercüme edilmemiÅŸtir ve belki de edilmeyeceklerdir; bundan maada Avrupalıların bu tercümeleri hiç olmazsa kısmen modern tetkikler için kafi derecede hatasız ve izahlı deÄŸildir. Türk Sinolojisinin ilk vazifesi, bu zengin Çin malzemesini Türkçe’ye çevirmek, memleketi için kullanılabilecek bir hale koymaktır.

Çin kültürü çeşitli kültürlerin birleşmesinden meydana gelmiştir ve bu kültürlerin arasında Türk kültürü en mühimlerinden biridir. Bu suretle Sinoloji araştırmaları sonunda, yalnız Çin kültürünün kuruluşunu değil aynı zamanda en eski Türk kültürünü de tetkik ediyor, milattan önce 2000’e kadar takip ediyoruz. Bu sayede ise malumatımızı Prehistorya’nın eşiğine kadar ilerletmek imkanını kazanmış oluyoruz.

Türkler için Sinoloji klasik bir ilimdir . Yani Türkler için Sinoloji, Fransızlarla Ä°ngilizler için Latince ve Yunanca kadar milli, klasik bir ilimdir. Sinoloji zor bir ilimdir. 3000 senelik bir edebiyata maliktir. Bir Sinolog muayyen bir sahada muvaffakiyetle çalışmak isterse büyük bir edebiyatı gözden geçirmesi lazımdır. Bunu kolaylaÅŸtırmak, öğrencileri ilerde çalışacağı sahaya yönlenmelerinin yolunu göstermekle kabildir. Sinoloji’de muvaffakiyetle çalışabilmek için Çin’in komÅŸusu olan devletler hakkında da malumat sahibi olmak icabeder. Bu bilgi, diÄŸer sahalardaki mütehassıslarla elele çalışabilecek kadar derin olmalıdır. Bunların hepsi Avrupa’dakiler için de geçerlidir, fakat tarzları baÅŸkadır. Bizde Sinoloji ye baÅŸlandığı zaman, yalnız Türkleri alakadar eden kısımlarla Sinoloji’nin diÄŸer sahaları deÄŸil, aynı zamanda Türkoloji ve Türk tarihi tetkikatı ve daha baÅŸka ilimlerle de meÅŸgul olunur. Bu suretle Avrupalı meslektaÅŸların elde edemediÄŸi ÅŸeyler de öğrenilir ve ancak bu tarzda Sinoloji memleketimize göreceÄŸi hizmeti yerine getirecek bir hale gelir.

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 25.06.2008 tarihinde Hale tarafından, Türk Edebiyatı ve Edebi KiÅŸilikler bölümünde paylaşılmıştır ve 1410 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 1 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Edebiyatta Sinoloji Bilimi Nedir? | Türkiye’de Sinoloji\'nin Yeri Ve İşlevi orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...