Dünya’nın Hareketleri | Dünya’nın Günlük – Eksen Hareketi – Günlük Hareketin Sonuçları – Dünya’nın Yıllık Yörünge Hareketi – Eksen ..

Dünya’nın Hareketleri

Dünya’nın Günlük (Eksen) Hareketi

Dünya batı-doğu doğrultusunda kendi ekseni etrafında hızla dönerek 24 saatte günlük hareketini tamamlar. Bu harekete eksen hareketi de denir.

Dünyanın küresel şekli dönüş hızında farklılaşmalara neden olur. Ekvatorda hız 1670 km/saat olur iken kutuplara gidildikçe hız azalır. Kutup noktalarında sıfır olur.

Bunun sonucunda;

– GüneÅŸin doÄŸma ve batma anı ekvatordan kutuplara uzar.
– Aynı boylam üzerindeki tüm noktalarda yerel saat aynı olur.

Günlük Hareketin Sonuçları

1. Gece ve gündüzler oluşur.
2. Yerel saat farkları ortaya çıkar.
3. Doğu ve batı yönleri ortaya çıkar.
4. Dünya üzerinde herhangi bir yer, güneş ışınlarını gün içinde farklı açılarla alır.
5. Günlük sıcaklık ve basınç farklarının oluşması.

Bunun sonucunda da:

– Mekanik çözülme artar.
– Meltem rüzgarları oluÅŸur.

6. Sürekli rüzgarların yönlerinde sapmalar olur.
7. 30° ve 60° enlemlerinde dinamik basınç kuşakları oluşur.
8. Okyanus akıntılarında sapma ve halkalar oluşur.
9. Aynı enlem üzerinde, Güneş farklı zamanlarda doğup batar.

Dünya’nın Yıllık (Yörünge) Hareketi

Dünyanın yörüngesi elips şeklindedir ve gün çevresindeki bu yörüngede 365 gün 6 saatte turunu tamamlar.

Güneş bu elipsin büyük çapı üzerinde ve odaklardan birinde yer alır. Bu yüzden Dünya Güneşe bazen yaklaşır (Günberi: 3 Ocak) bazen de uzaklaşır (Günöte: 4 Temmuz).

Bu uzaklaÅŸma ve yaklaÅŸma mevsimlerin oluÅŸumunu etkileyecek kadar önemli deÄŸildir. Sadece kuzey ve güney yarıküreler arasındaki mevsim sürelerinin farklı olmasına neden olur. Mevsimler GüneÅŸ ışınlarının düşme açısıyla ilgilidir. Bu açının deÄŸiÅŸmesinin nedeni ise Dünyanın Ekseni ile yörünge düzlemi (Ekliptik) arasındaki açıdır. (66°33′). Ekvator düzlemi ile Ekvator yörünge düzlemi arasındaki açı da buna baÄŸlı olarak oluÅŸur. (23°27′)

Eksen Eğikliğinin Sonuçları:

1. Mevsimler oluÅŸur.
2. Güneş ışınlarının düşme açısı zaman içerisinde değişir.
3. Gece – gündüz süreleri deÄŸiÅŸir.
4. Güneş ışınlarının dik geldiği kesimlerin yıl içinde değişmesi ve Dönencelerin oluşması.
5. Kutup dairelerinin enlem dereceleri oluÅŸur.
6. Aynı boylam üzerindeki noktalarda GüneÅŸ’in doÄŸuÅŸ ve batış saatleri deÄŸiÅŸir.
7. Kutup noktaları ile daireleri arasında sürekli gece ve gündüzler yaşanır.
8. Kuzey ve Güney Yarım kürelerde farklı mevsimler yaşanır.
9. Muson rüzgarları oluşur.
10. Ekvatordan kutuplara gidildikçe gece-gündüz süreleri arasındaki farkın artması.

21 Haziran (Yaz Gündönümü)

Bu tarihte aşağıdaki şekilde de gösterildiği gibi Güneş ışınları Kuzey Yarım Kürede Yengeç Dönencesine dik (90°) açı ile gelirse Aydınlanma çemberi kutup dairelerine teğet geçer.

21 Haziranda Kuzey Yarımkürede yaşanan olaylar aşağıda verilmiştir. Güney yarım kürede bu sıralama olayların tam tersi yaşanır.

Kuzey Yarım Kürede;

1. Yaz mevsimi baÅŸlar.
2. Kuzey Kutup Dairesi ile Kuzey Kutbu arasında gündüzler 24 saatten fazladır.
3. En uzun gündüz ve kısa gece yaşanır.
4. Türkiye’de saat 12oo ‘de cisimlerin yıl içerisindeki en kısa gölgesi oluÅŸur.
5. Yengeç dönencesinde saat 12 oo ‘de cisimlerin yıl içindeki en kısa gölgesi oluÅŸur.
6. Bu tarihten sonra gündüzler kısalır; geceler uzamaya başlar.

21 Aralık (Kış Gündönümü)

Bu tarihten aşağıdaki şekilde de gösterildiği gibi Güneş ışınları Güney Yarımkürede Oğlak Dönencesine dik gelir ve aydınlanma çemberi kutup dairelerine teğet geçer.

21 Aralık Kuzey yarım kürede yaşanan olaylar aşağıda verilmiştir. Güney Yarımkürede bu sırada bu dolayların tam tersi yaşanır.

Kuzey Yarımkürede;

1. Kış mevsimi başlar.
2. En uzun gece, en kısa gündüz yaşanır.
3. Türkiye’de saat 12oo’de cisimlerin yıl içerisindeki en uzun gölgesi oluÅŸur.
4. Kuzey Kutup dairesi ile Kuzey kutbu arasındaki enlemlerde gece süresi 24 saatten fazladır.
5. Yengeç dönencesinde saat 12oo de cisimlerin yıl içindeki en uzun gölgesi oluşur.
6. Bu tarihten sonra geceler kısalmaya gündüzler uzamaya başlar.

21 Mart – 23 Eylül

(Ekinoks = Gece, gündüz eÅŸitliÄŸi) Bu tarihlerden güneÅŸ ışınları. Ekvator’a dik gelir ve Aydınlanma Çemberi kutup noktalarından geçer.

Kuzey Yarımkürede 21 Mart ilkbahar, 23 Eylül sonbaharın başlangıcıdır. Güney Yarımkürede ise, 21 Martta sonbahar 23 Eylülde ilkbahar başlar ve şu olaylar yaşanır.

1. Güneş tam doğudan doğup tam batıdan batar.
2. Aynı boylam üzerindeki noktalarda güneş sadece ekinoks günlerinde aynı anda doğar ve batar (12 saat ara ile)
3. Her iki kutup noktasında da Güneş görülür.
4. Gel-git genliği en fazladır.
5. Ekvator’da cisimlerin gölge boyu sıfır olur.
6. Türkiye’de saat 12oo ‘de oluÅŸ gölge boyu cismin boyuna en yakındır.

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 15.02.2009 tarihinde Hale tarafından, Dünya CoÄŸrafyası | Ä°catlar ve KeÅŸifler bölümünde paylaşılmıştır ve 2383 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 0 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Dünya\'nın Hareketleri | Dünya\'nın Günlük - Eksen Hareketi - Günlük Hareketin Sonuçları - Dünya\'nın Yıllık Yörünge Hareketi - Eksen Eğikliğinin Sonuçları - Yaz Gündönümü - Kış Gündönümü orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...