Bilgi Bankamız 62 Kategoride, 9052 Makale ve Konu Anlatımı içermektedir. Son Güncelleme: 27.01.2020 06:06

Dandanakan Savaşı (1039) Gazneliler ve Selçuklular


İçerik Hakkında Bilgi

  • Bu içerik 18.02.2008 tarihinde Erkan tarafından, Medeniyetler ve Ãœlkeler Tarihi Ansiklopedisi bölümünde paylaşılmıştır ve 5820 kez okunmuştur.
    Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

İçerik ve Kategori Araçları


Medeniyetler Tarihi Ansiklopedisi: Dandanakan Savaşı (1039) Gazneliler ve Selçuklular

Sultan Mes’ud, Selçukluların artık kendi devleti için ne kadar büyük bir tehlike olduÄŸunu anlamış ve onlar üzerine sefere çıkmıştı. Nihayet Sultan Mes’ud ilk iki savaÅŸta Selçukluları maÄŸlup ettti (1039). Ancak bu Gazneliler için Selçukluları tamamiyle itaat altına alabilecek kesin bir zafer deÄŸildi. Bu bakımdan Selçuklulara barış teklif edildi.


Selçuklular tarafında da kabul edilen bu teklife göre; Gazneli ordusu Herat’a gidecek, Nesa, Baverd, Fevare ÅŸehir ve hududları Selçuklulara teslim edilecek, Selçuklular ele geçirmiÅŸ oldukları NiÅŸabur, Serahs ve Merv’i tahliye edeceklerdi. Ä°ki tarafın da bu geçici barışı kabul etmelerinin sebebi, dinlenmek ve yeniden savaÅŸa hazırlanmaktı.

Selçuklular barış ÅŸartlarına uymadıkları gibi, Gazneli topraklarına yeniden akınlara baÅŸladılar. Sultan Mes’ud tekrar Selçuklulara karşı harekete geçti. Selçuklular ile Gazneliler arasında devam eden savaÅŸların en büyüğü ve önemlisi Merv civarındaki Dandanakan kalesi yakınında oldu.

Selçuklular, Sultan Mes’ud idaresindeki ordu karşısında kesin sonucu alarak Gaznelileri hezimete uÄŸrattılar (24 Mayıs 1040). Dandanakan savaşını kazandıktan sonra Selçuklu Beyleri toplanarak TuÄŸrul Bey’i “Horasan Emiri” ilan ettiler. Artık Horasan’da tamamen bağımsız bir devlet kuruyorlar ve büyük bir imparatorluk için ilk adımlarını atıyorlardı. Ayrıca devrin adeti gereÄŸince civardaki hükümdarlara zaferlerini bildiren “fetih-nameler” gönderdiler.


Selçuklu reisleri aynı ay içinde Merv ÅŸehrinde toplanan Kurultay’da bir araya gelerek mühim kararlar aldılar. Bu toplantıda alınan kararlardan birisiyle Abbasi Halifesi Kaim bi-Emrillah’a sadık olduklarını ve Horasan’da adaleti tesis edeceklerini bildirdiler. Bundan sonra Selçuklular hakim oldukları ve ayrıca ilerde ele geçirmeyi tasarladıkları ülkeleri yine eski Türk geleneÄŸi gereÄŸince bölüştüler.

Bu bölüşmeye göre; TuÄŸrul Bey “sultan” sıfatı ile NiÅŸabur’u alarak batıya Irak tarafına gidecekti. ÇaÄŸrı Bey’e “Melik” unvanı ile merkez Merv olmak üzere Ceyhun ile Gazne arasındaki bölge, Musa Yabgu’ya, Büst, Herat ve Sistan havalisi verildi. hanedana mensup ÅŸehzadeler de birer bölgenin zabtı ile görevlendirilmiÅŸlerdi.

Selçuklular bu esas üzerine fetihlere giriÅŸtiler ve bu sür’atle gerçekleÅŸtirdiler. ÇaÄŸrı Bey Gaznelilere karşı baÅŸarılı savaÅŸlar yaparak, onları Horasan’dan tamamen uzaklaÅŸtırdı. Bir Gazneli ordusunu maÄŸlup ederek Belh ÅŸehrini ele geçirdi (1040 yılı sonbaharı). TuÄŸrul Bey ile beraber Harezm’e yürüdüler ve ezeli düşmanları Åžah Melik’i maÄŸlup ederek, geçmiÅŸte uÄŸradıkları baskının acısını çıkardılar ve Harezm ülkesini Selçuklu Devleti’ne baÄŸladılar (1043). Daha sonra ÇaÄŸrı Bey oÄŸlu Alp Arslan’ın yardımı ile baÅŸarısını sürdürdü ve Karahanlıları maÄŸlup etti.

Ele geçirdiği bölgelerde Selçuklu hakimiyetinin tanınması ve buralara Karahanlıların saldırmamaları şartı ile başarılı bir anlaşma yaptı (1050). Çağrı Bey ayrıca Gazneliler sultanı İbrahim ile de Hindikuş dağları arada sınır olmak üzere anlaştı (1059). İki devlet arasındaki bu anlaşma yarım asır kadar devam etmiştir.

Selçuklu Devleti’nin kuruluÅŸunda büyük rolü olan ÇaÄŸrı Bey, yetmiÅŸ yaşında Serahs ÅŸehrinde öldü (1060). Ailenin en büyüğü Musa Yabgu, Dandanakan savaşından sonra Herat’ı zabtetti (1040). O Sistan bölgesini idaresi altında bulunduruyor ve daha çok Herat’da oturuyordu. Ancak onun hanedanın öteki üyeleri kadar baÅŸarılı olmadığı anlaşılıyor. Nitekim 1064 yılında Sultan Alp Arslan’a isyan etti. Neticede Herat kalesinde yakalanarak Alp Arslan’ın yanına götürüldü ve böylece siyasi hayatı sona erdi.

(Visited 9 times, 1 visits today)


Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 18.02.2008 tarihinde Erkan tarafından, Medeniyetler ve Ãœlkeler Tarihi Ansiklopedisi bölümünde paylaşılmıştır ve 5820 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 0 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Dandanakan Savaşı (1039) Gazneliler ve Selçuklular orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...

Önceki MakaleHeidi l Johanna Spyri Sonraki MakaleKolonoskopi | Nedir? Ne Zaman Gereklidir?

Bu Makaleyle İlgili Fikirlerinizi ve Görüşlerinizi Diğer Ziyaretçilerle Paylaşabilirsiniz