Bilgi Bankamız 62 Kategoride, 9052 Makale ve Konu Anlatımı içermektedir. Son Güncelleme: 27.01.2020 06:06

Coğrafi Duruma Göre Halk Oyunları l Yerleşim Bölgeleri


İçerik Hakkında Bilgi

  • Bu içerik 30.09.2007 tarihinde hale tarafından, Türk Kültürü ve Geleneklerimiz bölümünde paylaşılmıştır ve 22361 kez okunmuştur.
    Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

İçerik ve Kategori Araçları


COĞRAFİ DURUMA GÖRE HALK OYUNLARI YERLEŞİM BÖLGELERİ

a-ORTA ANADOLU BÖLGESİ:


İklim soğuk, oyunlar hareketli,insanlar sıcakkanlı. Yöresel sanatçıları çoktur. Genellikle Halay, Kaşık, Semah, Zeybek, Seymen havaları ve sinsin oyunları yaygındır.Oyunlara davul, zurna, bağlama, def, kaşık eşlik eder. Bozlak tipi havalara raslanır.Karakteristik ezgisi sürmeli.Sürmeli çalamayan usta sayılmaz.Zeybek,misket, bülbül gibi kırık havalar çalınır.Kırık havalara şıngılım denir.Akdağmadeninde yeşilleme denir.

Tokat: Halay türü oyunların merkezi.Çalgılar; orta kaba,zurna ve davul. Destan, koşma, divan, semai,garip,derbeder,Hurşit,sağma gibi havalar. Düğün; sinsin havaları,davar sürme havaları,kırık havakar

Çorum: Tükmenlerin ilk durağı.oyun türü halay, davul-zurnayla oynanır.


Çankırı: Yaren meclisi,Halay ve Zeybek oyunları.Sinsin önemli yer tutar.Çalgılar; Davul,zurna,kaval,bağlama vs.

Eskişehir: Karşılam, kaşık,zeybek türü oyular.Bağlama cura çalınır.Kadın oyunları karşılamadır.

Kayseri: Halıcılık, dokuma,pastırma. Halay başta olmak üzere Pınarbaşı tarafında Kafkas,Kafe, Çeçen Vip oyunları yaygın. Özel Kayseri mızrabı vardır. Bozlak yaygındır.

Kırşehir: Türkü,mani, çullama, hoşmer meşhurdur. Halay ve kaşık türü oyunlar eglence geceleri oyunlarıdır. Oyunlara kaba zurna ve davulla beraber divan sazı,cura,zilli maşa eşlik eder.

Niğde: Alay havaları, kaşıklı oyun havaları uzun havalar, agır havalar ve baglantılar şeklinde türkülere ayrılan bu yörede halay ve kaşık türü oyunlar yaygındır.

b- DOGU ANADOLU BÖLGESİ:

Erzurum: Bar ve dadaş oyunları oynanır. Çalgılar davul-zurna kadın oyunları türkülü oynanır. Sekme,hoplama,sıçrama belli figürlerdir. Keremin her türü,maya,hoyrat,tatyan,varsağı,gurbet havaları,sümma ağzı havaları merkezi.


Erzincan: Etrafı dağlık ovası baglıkır oyunlar Egin bölgesinde toplanmıştır. Eglence gecelerine herfene denir. Oyunlar genellikle türkülüdür. Divan,garip,hoyrat,kerem yaygındır. Halay türü oyunlar oynanır ve davul zurna klarnet vs. eşlik eder.

Elazığ: Çayda çıra ile meşhurdur. Halay,üçayak ,tanzara,zeybek oynanmaktadır. Çalgıları davul,zurna çıgırtma,bağlama,klarnet,def vs. dir. Ağır havalar,yüksek havalar,şıkıdımlar halk müsikisidir. Harput ağzı,Harput mayası ,Harput hoyratı meşhurdur.

Bitlis,Van,Bingöl: Halay türü oyunları. Hakkari halay türü oyun. Özelliği sola doğru halay yürüyüşü.

c- KARADENİZ BÖLGESİ:

Hamsi,deniz, mısır, kemençe

Giresun: sahilde horanlar iç kısımlarda halay ve kaşılamalar . Giresun karşılaması , metelik vs. Çalgılar ; kemençe davul zurna baglamadır. Tamzara bir uzun havadır.

Ordu: Horon ,halay, kafkas ve karşılama türü oyunları yaygındır. Ordu karşılaması,metelik vs. Fındık zamanı manili türküler boldur.

Rize: Horon türü oyunlar,kadın ve erkek ayrı oynarlar kemençe ve tulum meşhurdur.

Artvin: Horon ve bar türü oyunlar bulunur. Tulum , davul,zurna,garmo,mey,çerkez mızıkası eşlik eder.

Bayburt: Bar ve horon türü oyunlar vardır. Turan barı,sarı kız, sarhoş barı meşhurdur. Şiran samahı ünlüdür. Erzurum barlarından hızlıdır.

Trabzon: Horon türü oyunlar bulunur. Davul, zurna,baÄŸlama ve kemençe kullanımı oyun ve türkülerde yaygındır. Aşık havaları Emrah,Kerem,Sümmani aÄŸzı,Aşık Ömer’den deyiÅŸler,Uzun havalar karşılıklı deyiÅŸ söyleme geleneÄŸi ve yol havaları meÅŸhurdur.

d- EGE BÖLGESİ

İzmir: Zeybek oyunları bulunur.Agır zeybek ve yörük zeybek olarak ikiye ayrılır. Ağır havaların başında çalgılar gezinleme denilen serbest ölçüde ve aynı makamdan açış yaparlar. Oyuncular dairesel dönerek ritimli kısmı üç zamanlı bölümünde nara atarak oyuna başlarlar. Dokuz zamanlı haricinde zeybek yoktur. Oyunlara açık havada davul, çift zurna kapalı yerlerde bağlama grubu, kabak kemane , mey ,kaval, darbuka eşlik eder. Efenin oyunu agır,kızamın ki ise hareketlidir. Zeybeklerde önce söz sonra oyun başlar.

Uşak: Zeybek başta olmak üzere samah türü oyunlar bulunur. Ayrıca kaşık oyunlar da vardır.

Aydın: Erkek oyunları 9/4, kadın oyunları 9/8 ölçülüdür. Zeybek oyunlarında tavır kahramanlıktır. Kol hareketleri önemli yer tutar . Efe yöresinde gögüs nereye bakarsa oyun o yöne dogru oynanır ve ayak o yöne dogru atılır. Oyunlar bagımsız oynanır.

e- AKDENİZ BÖLGESİ :

Hareketli ve kıvrak oyunlar genelliktedir. 2,4,9 zaman usulleri vardır.

Antalya: Zeybek,teke ,bengi ,semai oyunları yaygındır kadın erkek ayrı oynar. DaÄŸ köylerinde Kırk’lar samahı denilen oyunlar bulunur.

Burdur: Agır zeybek,teke zeybegi, teke zortlatması diye zeybekler üç bölümden oluşur. Uzun havalarına Güllük Dağı,Bey Dağı,Avşar Beyleri gibi isimler verilir.

Mersin: Oyunları genellikle kaşıklı oyunlardır.Silifke ile Anamurda yoğunluktadır.Türkmenlerin,Yörüklerin,Tahtacıların yerleşim yeridir.Samah oyunlarıda yaygındır.

Adana: Halay türü oyunlar yaygındır.Bozlak ve uzun havalar yaygındır.Oyun ve türkülerde iki ölçü hakimdir.

Hatay: Oyun türü halaydır.Genellikle karışık kadın ve erkek oyunu görülür. Ayağın yere sert vurduğu oyunlar depki denir.

f-GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ

Adıyaman: Oyun türü halaydır.Yörede el ve yüze yapılan dövmelere “dak” denir.

Gaziantep: Oyun türü halaydır.Halaylar; Hızlı halaylar ve Ağır halaylar diye ikiye ayrılır.Barak ağzı havalar,leylimli denilen türkülü oyunlar vardır.Oyun formu yarım daire, tam daire ve çizgidir.

Urfa:Halay türü oyunlar yanında bıçak oyunu,kılıç-kalkan oyunu, deynek oyunu oynanmaktadır.Bu yörede bağlama tambur ve köğür adıyla bilinir.

Diyarbakır: Halay türü oyunlar bulunur.Hoyrat,türkülü mani,maya,masal,evsane,deyim ve ata sözlari,Diyarbakır peşlebi,mugali,kudi,beşeri,sırvani,kesik kerem gibi icra geleneği hüküm sürmektedir.Davul,zurna,dilli ve dilsiz kaval,çift kamış,kabak kemane oyunlara eşlik eder.

g-TRAKYA ve MARMARA BÖLGESİ

Sakarya: Zeybek, kaşık oyunlarıhakimdir.Bazı yerleşim alanlarında bar ve horonlar oynanır.

Bursa: Uyunlar güvende ve sekme olarak ikiye ayrılır.

Bolu: Kaşıklı oyunlar bulunur.

Tekirdağ: Karşılama, çete,hora türü oyunlar bulunur.

TÜRK HALK MÜZİĞİ ÇALGILARI

1- Telli ( Mızraplı) Çalgılar: Cura,Çöğüş,Tambura,Divan sazı,Baş bağlama,Tar

2- Yaylı Çalgılar: Kabak kemane,Rebab,Kemençe,Tırnak kemençesi

3- Nefesli Sazlar: Kaval,Zurna,Sipsi,Balaban,Düdük,Mey,Argun

4- Vurmalı Sazlar: Davul,Def,Zilli Maşa,Kaşık,Darbuka,Leğen,Bakraç,Tepsi,Gügüm

(Visited 49 times, 1 visits today)


Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 30.09.2007 tarihinde hale tarafından, Türk Kültürü ve Geleneklerimiz bölümünde paylaşılmıştır ve 22361 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 0 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Coğrafi Duruma Göre Halk Oyunları l Yerleşim Bölgeleri orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...

Önceki Makale[Geometri] Üçgende Açıortay ve Kenarortay Bağıntıları Sonraki MakalePeter Pan | Büyümeyen Çocuk - J.M. Barrie -Peter Pan Nasıl Yaratıldı?

Bu Makaleyle İlgili Fikirlerinizi ve Görüşlerinizi Diğer Ziyaretçilerle Paylaşabilirsiniz