Bilgi Bankamız 62 Kategoride, 9052 Makale ve Konu Anlatımı içermektedir. Son Güncelleme: 27.01.2020 06:06

[Biyoloji] Canlılarda Göz | Gözün Yapısı – Görme -Gözün Åžematik Yapısı – Gözün Evrimi – Ä°lk Gözler – Charles Darwin’in Evrim Teorisi ..


İçerik Hakkında Bilgi

  • Bu içerik 21.08.2009 tarihinde Hale tarafından, Fizik - Kimya - Biyoloji Konu Anlatımları bölümünde paylaşılmıştır ve 926 kez okunmuştur.
    Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

İçerik ve Kategori Araçları


Canlılarda Göz – Gözün Yapısı Ve Görme

Göz, göz çukurunda bulunan, iri bir bilye büyüklüğünde, görmeyi sağlayan küremsi bir cisimdir.


1. Arka oda
2. Ora serrata
3. Silier kası
4. Kirpiksi bölge
5. Schlemm kanalı
6. Göz bebeği
7. Ön oda
8. Kornea
9. Ä°ris
10. Lens korteksi
11. Lens çekirdeği
12. Silier cisim (kirpiksi cisim)
13. Konjunktiva
14. Alt oblik kası
15. Alt rektus kası
16. Medial rektus kası
17. Retinal arter ve venler
18. Optik disk
19. Dura mater
20. Santral retinal arter
21. Santral retinal ven
22. Optik sinir
23. Vortikoz veni (göz koroid veni)
24. Tenon kapsülü
25. Makula
26. Fovea
27. Sklera
28. Koroid (damar tabaka)
29. Süperior rektus kası
30. Retina

Göz ve Görme


Göz Işığı geçirmeye ve kırmaya elveriÅŸli üç tabakanın birleÅŸmesinden oluÅŸmuÅŸtur. En dıştaki birinci tabakaya, “sert tabaka” ya da “gözakı” denir; bu tabaka önde tümsekleÅŸerek, saydam tabakayı oluÅŸturur. Beyaz ve telsel yapıda olan sert tabaka, gözü koruyan gerçek bir zardır. Çok damarlı bir baÄŸ dokusu olan damar tabaka, iki yüzündeki boyalı hücre örtüsüyle, gözyuvarını tam bir karanlık oda haline getirir. Bunun ön bölümünde, kirpiksi cisim kasları ile kirpiksi bölge yeralır; kirpiksi bölgenin çok damarlı olan asıcı bağı gergin tutmak için kanla dolan küçük piramitler halindeki çıkıntılara, “kirpiksi uzantı” denir.

Kirpiksi bölgenin uzantısı olarak, ön bölümde damar tabaka renk değiştirerek ortası delik (gözbebeği) bir diyafram oluşturur (iris). Rengi insandan insana değişen iris, gözbebeğini büyültüp küçültmeye yarayan kas telleri kapsar: Işınsal kas telleri gözbebeğinin genişlemesini, iris büzücü kasının çember telleriyse, gözbebeğinin büzülmesini sağlar.

Gözün üçüncü ve çok ince tabakası olan aÄŸ tabaka, duyarlı bir tabakadır. Bunun arka bölümünde bulunan ortası çukur, beyazımsı küçük kabarcık (görme sinir diski), görme sinirinin girdiÄŸi yerdir ve “kör nokta” diye adlandırılır. Kör noktanın biraz ötesinde, sarı nokta yeralır; burası da dıştan gelen görüntülerin en iyi biçimlendiÄŸi görme bölgesidir.

Gözün arka kutbuna giren görme siniri, damartabakaya doğru birçok sinir teli halinde yayılır ve üç tabaka halinde dizili nöronlarla sona erer. Birinci tabakadaki nöronların (çok kutuplu nöronlar) silindir ekseni, görme sinirinde sürer; ön uzantılarıysa, ikinci tabakanın iki kutuplu nöronlarıyla bağlantı kurar; ikinci tabakanın nöronları da, üçüncü tabakanın görme nöronlarının silindir eksenlerine bitişir. Bu tabakada, bir ucu ağ tabakanın kırmızı bölümüne giren, koni ve çubuk biçimindeki nöronlar yeralır.

Koni ve çubukların serbest uçları, damar tabakadan yana yöneliktir: Damar tabakaya gelen ışık ışınları kırılır ve ağtabaka hücrelerinin sinir uçlarını etkiler.

Gözün şematik yapısı


• a: Görme siniri
• b: Kör nokta
• c: Sert tabaka (Gözakı)
• d: Damar tabaka
• e: Ağ tabaka (Retina)
• f: Kirpiksi cisim
• g: Arka oda
• h: İris
• i: Saydam sıvı
• j: Saydam tabaka (Kornea gözü renklendiren tabaka)
• k: Ön kamara (Humör aköz)
• l: Mercek (Silier) Kasları
• m: Göz merceği
• n: Kirpiksi cisim
• o: Jelatin görünüşlü camsı cisim
• p: Sarı leke (Odaklama noktası)

Hayvanlarda çok çeşitli göz biçimlerine rastlanır. Yalın canlılarda gözler bedenin önünde, deride yeralan ışığa duyarlı hücrelerden oluşur. Söz konusu organların yapısı yalın ya da böceklerin bileşik gözleri, omurgalıların gözleri gibi daha gelişmiş olabilir. Sineklerin gözleri özellikle hareket ve renk ayırt edecek bir yapıdadır.

Avcı kuşlarınkiler, insanda olduğu gibi başın önünde buna karşılık başka kuşlar tarafından avlanan kuşların gözleriyse daha geniş bir görme alanını kaplayacak biçimde başın iki yanında yeralır.

İnsan, maymun ve bazı başka gelişmiş canlıların gözleri, özel biçimleri seçip tanıyabilirler. Buna karşılık hayvanların çoğu, renkleri ancak bir ölçüde algılarlar. Bazı hayvanlarsa renk körüdür.
Toprak altında ya da denizin derinliklerinde yaşayan bazı canlılarda, gözler işlevlerini bütünüyle yitirmiştir. Memelilerin gözleri kafatasının içindeki boşluklarda (göz çukurları) yerleşmiştir ve kaslar sayesinde her yönde hareket edebilir.

Salyangozlar ve solucanlar ancak karanlık ile aydınlığı ayırt edebilirler; yalın gözlü eklembacaklılarsa ışığın yanı sıra, hareketi de belirleyebilirler.

Sinekler ve arılar küçük hareketleri, genel biçimi ve rengi algılayabilirler; ayrıca böceklerin bir çoğu, insanların göremedikleri morötesi ışığı da görebilirler.

Gözlerinin yapısı omurgalılara benzeyen ahtapot ve mürekkepbalığı, cisimleri net görebildikleri halde, üç boyutlu göremezler.

Omurgalılardaysa, gelişmiş gözler çok farklı koşullarda ayrıntılı biçimde görmelerine olanak sağlar.

Gece dolaşan canlılar, az ışıkta iyi görememekarşılık, gündüz, ışığın şiddeti karşısında körleşirler.

(Visited 1 times, 1 visits today)


Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 21.08.2009 tarihinde Hale tarafından, Fizik - Kimya - Biyoloji Konu Anlatımları bölümünde paylaşılmıştır ve 926 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 1 adet mesaj daha bulunmaktadır.

[Biyoloji] Canlılarda Göz | Gözün Yapısı - Görme -Gözün Şematik Yapısı - Gözün Evrimi - İlk Gözler - Charles Darwin\'in Evrim Teorisi - Kambriyen Deviri orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...

Önceki MakaleGlokom (göz tansiyonu) hastalığı nedir? Sonraki MakaleOrtaöğretimde Sınav Sistemi Yine DeÄŸiÅŸiyor | Milli EÄŸitim Bakanlığı'nın 6,7 Ve 8'nci Sınıflarda Yapmaya BaÅŸladığı Seviye Belirleme S..

Bu Makaleyle İlgili Fikirlerinizi ve Görüşlerinizi Diğer Ziyaretçilerle Paylaşabilirsiniz