Atatürk’ün Çalışma ArkadaÅŸları | Mustafa Fevzi Çakmak (1856 -1950)

Atatürk’ün Çalışma ArkadaÅŸları

Mustafa Fevzi Çakmak (1856 -1950)

Atatürk ve Genel Kurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak
hipodruma gitmek üzere TBMM önünde (29 Ekim 1937)

Asker ve siyaset adamı. 1856 yılında Ä°stanbul’da doÄŸdu. Anadolu’da kurtuluÅŸ kaynaÅŸmaları baÅŸladığı sırada, Saray’ın gözde adamları arasındaydı. 1898 yılında kurmay yüzbaşı olarak Akademi’yi bitirdikten sonra, Arnavutluk’ta görev yaptı (1899). Arnavutluk ve Rumeli vilayetleriyle ile ilgili ıslahat kararlarını uygulamakla görevli heyette bulundu (1912); 1917’de Diyarbakır’da tümen komutanlığı; aynı yıl Filistin’de 7. Ordu komutanlığı yaptı. 1918’de Genelkurmay BaÅŸkanlığında görevliydi ve Mustafa Kemal’in Samsun’a hareketinden bir gün önce de 1. Ordu müfettiÅŸliÄŸine atandı.
1919 yılı baÅŸlarında Ali Rıza PaÅŸa Kabinesi’nde Harbiye nazırı oldu. Fevzi PaÅŸa 3 Mayıs 1920’de Kozan milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisine katıldı; aynı gün de Milli Savunma Bakanlığına ve Ä°cra Vekilleri heyeti reisliÄŸine getirildi.

1920 sonlarında Erkânı Harbiye‘si Umumiye vekil vekiliydi. 1921’de II. Ä°nönü Savaşı‘ndan sonra Korgenerallik rütbesiyle Genelkurmay BaÅŸkanlığına getirildi. Sakarya Zaferi‘nin ardından da Meclis’ten mareÅŸallik rütbesini aldı. Ä°lk yıllarda aynı zamanda milletvekiliydi ama 1925’te askerlikle siyaset arasında bir seçim yapma durumunda kalınca asıl mesleÄŸinde karar kıldı ve 1944 yılında yaÅŸ haddinden emekliye ayrılıncaya kadar Genelkurmay BaÅŸkanlığında kaldı. En büyük baÅŸarısı Atatürk ile Ä°nönü’nün de kesinlikte aynı görüşte olmalarından güç alarak, orduyu siyaset dışında bırakabilmesiydi.

Çakmak, askerlik hayatını iki ayrı döneminde, iki eser yayınladı: “Gorbi Rumeli’nin sureti ziya ve Balkan Harbi’nde Garp cephesi hakkında konferanslar” (1927) ve “Büyük Harbde Åžark cephesi hareketleri” (1936).

MareÅŸal Fevzi Çakmak, 1948’de siyaset sahnesine çıktı ve emekliye ayrılışından sorumlu tuttuÄŸu Ä°nönü’ye karşı çıkmak için DP listesinden Ä°stanbul milletvekili olarak Meclise girdi. Atatürk dönemi bakanlarından Cami Baykut ve Tevfik Rüştü Aras ile birlikte sol eÄŸilimli Ä°nsan Hakları DerneÄŸini kurdu.

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 16.12.2007 tarihinde hale tarafından, ATATÃœRK'ün Hayatı ve Hakkında Yazılanlar bölümünde paylaşılmıştır ve 328 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 1 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Atatürk\'ün Çalışma Arkadaşları | Mustafa Fevzi Çakmak (1856 -1950) orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...