Atatürk’ün Çalışma ArkadaÅŸları | Falih Rıfkı Atay (1894 – 1971)

Atatürk’ün Çalışma ArkadaÅŸları

Falih Rıfkı Atay (1894 – 1971)

Gazeteci ve yazar. 1894 yılında Ä°stanbul’da doÄŸdu. Fıkra, makale, gezi türlerindeki gazete yazılarıyla ve özellikle Atatürk’ü yakından tanıtan anılarıyla ün kazanan Falih Rıfkı Atay, Kovacılar semtindeki Rehberi Tahsil Rüştiyesi‘ni bitirdikten sonra Hüseyin Cahit’in Yalçın müdürlük yaptığı Mercan Ä°dadisi’nde öğrenimini tamamladı. Darülfünunun Edebiyat bölümünü bitirdi. Ä°dadide edebiyat öğretmeni olan Celal Sahir Erozan ile kendisinden bir ileri sınıfta okuyan Orhan Seyfi Orhon, Falih Rıfkı’nın edebiyat beÄŸenisinin geliÅŸmesine yardımcı oldular. Ä°lk Yazıları, Serveti Fünun dergisinin genç yazarlara ayrılan ek sayfalarında yayımlanan Falih Rıfkı’nın Tecelli(1911) dergisi ile Süleyman Bahri’nin yönettiÄŸi Kadın(1912) dergisinde Cenap Åžahabettin ile Ahmet HaÅŸim’in eserlerini hatırlatan ÅŸiirleri çıktı.

1912’de Tanin gazetesinde düz yazıları yayımlanmaÄŸa baÅŸladı; Ä°stanbul Mektupları, Edirne mektupları gibi yazıları çıktı. 1913-1914 yıllarında sadaret ve Dahiliye Nazırlığı kalemlerinde çalıştı. Dahiliye Vekili Talat PaÅŸa ile birlikte gittiÄŸi BükreÅŸ’ten Tanin gazetesine röportaj yazıları yolladı. Bu dönemdeki yazıları, Türkçülük ve Türkçecilik akımlarının etkisini taşıyordu. I. Dünya Savaşında yedek subay olarak Suriye’ye gitti; 4. Ordu kumandanı Cemal PaÅŸa’nın hususi katipliÄŸini yaptı. Suriye ve Filistin’deki savaÅŸ anılarını “AteÅŸ ve GüneÅŸ” (1918) kitabında topladı. Cemal PaÅŸa’nın Bahriye nazırı olması üzerine Kalemi Mahsusa müdür yardımcılığına getirildi (1917). Kazım Åžinasi Dersan, Necmettin Sadık Sadak, Ali Naci Karacan ile birlikte AkÅŸam Gazetesini çıkarmaÄŸa baÅŸladı (1918). Bu gazetede Günün Fıkraları baÅŸlığıyla sürekli yazılar yazdı. KurtuluÅŸ Savaşını destekleyen etkili yazıları dolayısıyla idam istenerek Kürt Mustafa Divanı Harbi’ne verildi. Fakat Ä°nönü Zaferinin kazanılması üzerine Divanı Harp tutumunu deÄŸiÅŸtirdiÄŸi için idamdan kurtuldu. KurtuluÅŸ Savaşı sona erdiÄŸi sırada Ä°zmir’de Atatürk ile görüşmeÄŸe gelen gazeteciler arasındaydı. Atatürk’ün isteÄŸi üzerine Ä°kinci Büyük Millet Meclisi’ne Bolu’dan milletvekili seçildi (1922). Daha sonra uzun yıllar Ankara Milletvekili olarak T.B.M.M.’de bulundu. Hakimiyeti Milliye, Milliyet ve Ulus gazetelerinin baÅŸyazarlığını yaptı.

Yeni Türk Alfabesinin hazırlanması ve uygulanması sırasında Dil Encümeninde görev aldı. Serbest Cumhuriyet Fırkası‘nın tutumuna ÅŸiddetle karşı çıktı. Ulus gazetesinin baÅŸyazarlığını yaptığı dönemde Ankara ÅŸehir planı jürisinde üyelik ve Ä°mar Komisyonunda baÅŸkanlık yaptı. 1946’da çok partili döneme geçildikten sonra Ulus gazetesinde CHP’nin savunuculuÄŸunu sürdürdü. Demokrat Parti’nin 1950’de iktidara geçmesinden sonra Dünya Gazetesini kurarak (1952) muhalefete geçti; yeni iktidara karşı Atatürk devrimlerini savundu.

Falih Rıfkı Atay, sağlam, atak, çekici, anlatımı ve duru Türkçesiyle Cumhuriyet basınının Encümeninde usta kalemlerinden biriydi. Günlük siyasi olayları ele alan başyazı ve fıkraları yanında Ulus ve Dünya gazetelerinde Pazar günleri yayımladığı haftalık yazılarında çok usta bir deneme ve söyleşi yazarı niteliği gösteriyordu. Gezi ve anı türlerinde Cumhuriyet döneminin çok ilginç ürünlerini verdi.

Eserleri: “Eski Saat” (1933), “Niçin Kurtulmamak?” (1953), “Çile” (1955), “Ä°nanç” (1965), “KurtuluÅŸ” (1966), “Pazar” “KonuÅŸmaları” (1966), “Bayrak” (1970), “AteÅŸ ve GüneÅŸ” (1918), “Atatürk’ün Bana Anlattıkları” (1955), “Mustafa Kemal’in Mütareke defteri” (1955), “Çankaya” (1961), “Batış Yılları” (1963), “Atatürk’ün Hatıraları” ; “1914-19” (1965), “Atatürk Ne idi?” (1968), “FaÅŸist Roma”, “Kemalist Tiran, KaybolmuÅŸ Makedonya” (1930), “Deniz Aşırı” (1931), “Yeni Rusya” (1931), “Moskova-Roma” (1932), “Bizim Akdeniz” (1934), “Taymis Kıyıları” (1934), “Tuna Kıyıları” (1938), “Hind” (1944), “Yolcu Defteri” (1946), “Atatürkçülük Nedir?” (1966), “Roman” (1932).

Bakınız, Böyle Bir AÄŸaç YetiÅŸtirdin mi? | Atatürk’ün Anıları – Falih Rıfkı Atay – Babamız Atatürk

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 16.12.2007 tarihinde hale tarafından, ATATÃœRK'ün Hayatı ve Hakkında Yazılanlar bölümünde paylaşılmıştır ve 8395 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 2 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Atatürk\'ün Çalışma Arkadaşları | Falih Rıfkı Atay (1894 - 1971) orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...