Atatürk’ün Son Günleri Ve Ölümü | Son Kez Ankara’lıların Karşısına Çıkışı – Vasiyeti – Komaya Girmesi – Vefatı – Cenazesi – Anıtka..

Atatürk’ün Son Günleri Ve Ölümü

Mustafa Kemal Atatürk’ün saÄŸlık durumu 1937 yılından itibaren bozulmaya baÅŸladı. 1938 baÅŸlarında iÅŸtahsızlık ve halsizlik hissetmeye baÅŸladı. Vücudunun çeÅŸitli yerlerinde kaşıntılar meydana geliyor ve burun kanamaları güçlükle önleniyordu.

Siroz teşhisi konulması

Bu kaşıntıların Çankaya Köşkü’ndeki karıncalardan meydana geldiÄŸi öne sürüldü ve köşk ilaçlamaya alındı. Atatürk de özel bir kür tedavisi için Yalova Termal’e gönderildi. Termal Otel’de, 22 Ocak 1938 günü Atatürk’ü muayene eden Dr. Nihat ReÅŸat Belger, karaciÄŸer rahatsızlığından kuÅŸkulandı ve Atatürk’e siroz teÅŸhisi koydu. Doktor Belger, Atatürk’e mutlak surette perhiz yapmasını tavsiye etti. Atatürk, Termal Otel’deki tedavisine bir süre daha devam etti, ancak doktorların bütün itirazlarına raÄŸmen 1 Åžubat 1938’de tedaviyi yarıda bırakarak Bursa’ya hareket etti.

Fransa’dan doktor getirtilmesi

Atatürk’ün saÄŸlık durumunun ciddiyet göstermesi hükümeti de telaÅŸlandırdı. BaÅŸbakan Celal Bayar, Avrupa’dan iki hekim getirilmesini önerse de Atatürk o günlerdeki Hatay meselesi yüzünden hastalığının dışarıda duyulmasının iyi olmayacağını düşündüğünü belirtti ve bunu reddetti. Türk doktorların kapsamlı bir muayene yapmasını kabul etti. Nihayet 6 Mart 1938 günü beÅŸ doktor Çankaya Köşkü’nde Atatürk’e bir konsültasyon yaptılar ve siroz hastalığı teÅŸhisini yinelediler. Atatürk’ün kesinlikle alkolü kesmesi gerektiÄŸini ve yoÄŸun çalışma temposunu biraz düşürmesini istediler. Atatürk bu önerilere olumlu yanıt verdi. Bu muayeneden bir süre sonra BaÅŸbakan Celal Bayar’ın tavsiyesi üzerine Paris Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Noel Fissenger Ankara’ya davet edildi. Fransız doktor Atatürk’ü muayene etti ve diÄŸer doktorların teÅŸhis ve tavsiyeleriyle örtüşen bir tanı-tedavi ortaya koydu.

Son kez Ankara’lıların karşısına çıkışı

Yugoslavya Savunma Bakanı Orgeneral Ljubomir Mariç’i kabul ederken (19 Mayıs 1938’de Ankara Stadyumu’nda)

Atatürk’ün rahatsızlığı ve özellikle Avrupa’dan doktor getirtilmesi, dünyada geniÅŸ bir yankı buldu. Atatürk’ün ölmek üzere olduÄŸu ve siyasi mirasını kime bırakacağı yönündeki haberler üzerine Atatürk tüm dünyaya saÄŸlıklı olduÄŸunu göstermek istercesine 19 Mayıs 1938 günü Ankara Stadyumu’nda halkın karşısına çıktı. O gün son defa Ankaralılar’ın karşısındaydı. Kutlamalar çok parlak geçti hatta o günün anısına Ankara Stadyumu’nun adı 19 Mayıs Stadyumu olarak deÄŸiÅŸtirildi.

Hatay Sorununun çözülmesi

Atatürk kendisine son darbeyi vuran güney illeri seyahati sırasında Adana’da (24 Mayıs 1938)

Atatürk hemen aynı gün törenden sonra Mersin’e hareket etti. Daha sonra Adana’ya geçti. Askeri geçit törenleri yaptırdı ve ordunun başında olduÄŸunu herkese gösterdi. Yaptıkları iÅŸe yaramıştı, dış basında hastalık, hatta “ölüyor” tarzı haberler kesildi. Fransızlar Hatay konusunda tüm ÅŸartları kabul ettiklerini bildirdiler. Ancak bu seyahat Atatürk’ün hastalığını iyiden iyiye arttırmıştı. Atatürk 26 Mayıs 1938 günü son defa Ankara’dan ayrıldı, Ä°stanbul’a hareket etti.

Atatürk, Ä°stanbul’da 1 Haziran 1938’den 25 Temmuz 1938’e kadar Savarona Yatı’nda kaldı. Yaz sıcakları üzerine tekrar Dolmabahçe Sarayı’na döndü. Bu arada Hatay sorunu da çözüldü ve Türk Ordusu temmuz ayı baÅŸlarında Hatay’a girdi.

Atatürk’ün karaciÄŸerindeki rahatsızlık iyiden iyiye artmıştı. Doktor Fissenger ve Türk doktorların tekrar yaptıkları muayeneler karında su toplanmaya baÅŸladığını gösteriyordu.

Vasiyeti

5 Eylül 1938 günü Atatürk vasiyetini yazdı ve bütün malvarlığını belirli ÅŸartlarla, genel baÅŸkanı olduÄŸu Cumhuriyet Halk Partisi’ne bıraktı. Kız kardeÅŸine ve manevi çocuklarına, Ä°smet Ä°nönü’nün çocuklarına para yardımı yapılmasını belirtti. Ayrıca Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu‘na da belirli miktarlarda yardım yapılmasını istedi.

6 Eylül 1938’de Fransız doktor Fissenger üçüncü defa Ä°stanbul’a geldi. Atatürk’ün karnında biriken su iyice artmıştı. O gün yapılan su alma iÅŸlemi ile Atatürk’ün karnından tam 6 litre su alındı. Fakat buna karşılık Atatürk’ü daha da rahatlatmak için 12 litre su alındığı söylendi. 18 Eylül 1938’de BaÅŸbakan Celal Bayar, Dolmabahçe Sarayı’na geldi ve dört yıllık ekonomik plan dosyasını Atatürk’ sundu. Atatürk ülke ekonomisi için çok önem taşıyan projelerin gerçekleÅŸtirilmesi için Türkiye’nin önünde en fazla üç yıl olduÄŸunu, bir dünya savaşı çıkacağını ve bir an önce bu projelerin hayata geçirilmesini istedi.

Komaya Girmesi

Hastalık gitgide ilerlemekteydi. Atatürk’ün karnında yeniden su toplanmıştı. Ekim ayında yapılan bir iÅŸlemle bu su da alındı.Ä°ÅŸlemin ardından 16 Ekim 1938 günü öğleden sonra Atatürk ağır bir komaya girdi. Hükümet, ulusu Atatürk’ün saÄŸlık durumundan haberdar etmek için 17 Ekim 1938’den itibaren Anadolu Ajansı aracılığı ile resmi tebliÄŸler yayınlamaya baÅŸladı. Atatürk girdiÄŸi komadan 21 Ekim günü çıktı. Çok istemesine raÄŸmen saÄŸlık durumu elvermediÄŸi için 29 Ekim 1938 günü Ankara’da cumhuriyetin onbeÅŸinci yıldönümü kutlamalarına katılamadı. Bayram nedeniyle Ankara’da düzenlenen törenlerde Türk Ordusu’na hitaben yazdığı bayram konuÅŸmasını BaÅŸbakan Celal Bayar okudu.Atatürk’ün hastalığı ve Dolmabahçe Sarayı’ndan çıkamayışı bayrama hüzün düşürdü. 29 Ekim akÅŸamı Ankara’dan dönen Kuleli Askeri Lisesi öğrencileri Dolmabahçe Sarayı önünden geçerken Atatürk’e büyük sevgi gösterilerinde bulundular. Atatürk’ün TBMM beÅŸinci dönem dördüncü yasama yılını açış konuÅŸmasını da 1 Kasım 1938’de BaÅŸbakan Celal Bayar okudu.

Vefatı

Cumhuriyet Gazetesi, 11 Kasım 1938 günü Atatürk’ün ölümünü duyuruyor.

7 Kasım 1938 günü üçüncü ve son defa Atatürk’ün karnından su alınması iÅŸlemi yapıldı. 8 Kasım 1938 akÅŸamı saat 19.00’da Atatürk doktoru NeÅŸet Ömer Ä°rdelp’e bakarak “aleykümesselam” dedi ve son büyük komaya girdi.

9 Kasım günü ve gecesi bu ağır koma devam etti. Atatürk, 10 Kasım 1938 perÅŸembe sabahı saat 9’u 5 geçe, Ä°stanbul Dolmabahçe Sarayı’nda hayata gözlerini yumdu.

Atatürk’ün ölümü Türkiye’yi yasa boÄŸarken hemen ertesi gün toplanan Türkiye Büyük Millet Meclisi, Atatürk’ün silah arkadaşı ve 1937’ye kadar baÅŸbakanı olan Cumhuriyet Halk Partisi Malatya milletvekili Ä°smet Ä°nönü’yü 348 milletvekilinin oy birliÄŸi ile Türkiye Cumhuriyeti’nin ikinci cumhurbaÅŸkanlığına seçti.

Cenazesi

Atatürk’ün cenaze töreni (Ankara 21 Kasım 1938)

Atatürk’ün naaşı 16 Kasım 1938 günü Dolmabahçe Sarayı tören salonunda katafalka konuldu. Ä°stanbul halkı Büyük Önder’in önünden saygıyla geçti. Atatürk’ün cenaze namazı 19 Kasım 1938 günü Dolmabahçe Sarayı’nda Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanı Prof. Dr. Åžerafettin Yaltkaya tarafından Türkçe dualarla kıldırıldı. Aynı gün çok büyük bir kalabalıkla cenaze Yavuz Zırhlısı ile Ä°zmit’e oradan da aynı günün akÅŸamı 20.30’da Ankara’ya uÄŸurlandı. Ertesi gün (20 Kasım 1938) Ankara’da baÅŸta CumhurbaÅŸkanı Ä°smet Ä°nönü olmak üzere devlet erkanı tarafından karşılanan cenaze TBMM önünde hazorlanan katafalka konuldu. Ankara halkı Atatürk’ün önünden saygı geçiÅŸlerini yaptı. 21 Kasım1938 günü yabancı devletlerden gelenlerin de katıldığı çok büyük bir cenaze töreni ile Atatürk’ün cenazesi Ankara Etnografya Müzesi’ndeki geçici kabrine konuldu. Aynı günün akÅŸamı CumhurbaÅŸkanı Ä°smet Ä°nönü, Atatürk üzerine oldukça etkileyici bir radyo konuÅŸması yaptı.

Anıtkabir’e Nakli

Atatürk’ün 21 Kasım 1938’den 10 Kasım 1953’e kadar Ankara Etnografya Müzesi’nde yattığı yer.

Atatürk’ün ebedi istirahatgahı Anıtkabir’in yapımına 1944 yılında baÅŸlandı. Ä°nÅŸaat aÅŸaması oldukça uzun sürdü ve 1953 ylında tamamlanabildi. Ölümünden 15 yıl sonra 10 Kasım 1953′te Atatürk’ün cenazesi Ankara Etnografya Müzesi’nden alınarak törenle Anıtkabir’e getirildi ve topraÄŸa verildi.

Anıtkabir’de Atatürk’ün mozolesi

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 29.12.2008 tarihinde Hale tarafından, ATATÃœRK'ün Hayatı ve Hakkında Yazılanlar bölümünde paylaşılmıştır ve 10807 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 18 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Atatürk\'ün Son Günleri Ve Ölümü | Son Kez Ankara\'lıların Karşısına Çıkışı - Vasiyeti - Komaya Girmesi - Vefatı - Cenazesi - Anıtkabir\'e Nakli orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...