Atatürk Ve Yalova

ATATÜRK VE YALOVA

Çeşitli vesilelerle bir liderin yakın çevresinde görev yapanlar ve onlarla aynı havayı teneffüs edenler, aradan yıllar geçtikten sonra, liderle ilgili anılarını dile getirirken ilginç tespitlerde bulunurlar.

Atatürk’ün yanında, o zamanki tanımlamayla ” Mutat zevat” içinde yer alan şanslı kişilerden biri de, Kılıç Ali’ydi. Kılıç Ali, anılarında, Atatürk’ün çalışma yer ve şartlarını anlatırken, kent olarak İstanbul dışında sadece Yalova’dan söz etmektedir. Şüphesiz bu tespit, Yalova açısından çok önemlidir.

Cumhuriyet’in ilânından sonra, Atatürk, Çankaya dışında çalışma yeri olarak Bursa?yı benimsemişti. İstanbul’dan uzak duruyordu.

O, trenle İzmit’e geliyor, buradan bir vapurla Mudanya’ya geçiyor, Mudanya’dan da tren veya otomobille Bursa’ya gidiyordu. Dönüşü de genellikle aynı yoldan oluyordu.

Atatürk, İstanbul’dan yapılan davetleri de kabul etmiyordu. Örneğin, 22 Eylül 1925’te, 500 kadar İstanbullu’nun Kınalıada Vapuru ile Armutlu’ya gelip, Ertuğrul Yatı’ndaki Atatürk’e bağlılıklarını bildirip davet etmelerini cevapsız bırakmıştı.

Atatürk, Cumhuriyet’in ilânından sonra, İstanbul’a, ilk kez 1 Temmuz 1927’de gitti. Bu gidişinde tam 90 gün İstanbul’da kaldı. Zaman zaman Mudanya üzerinden Bursa’ya gidiyordu ama, bu günü birlik oluyor, sonra tekrar İstanbul’a Dolmabahçe Sarayı’na dönüyordu.

1928 yılı da aynı şekilde geçti. Bursa’ya gidecekse yolu mutlaka Mudanya’dan geçiyordu. Henüz Yalova gündemde değildi, adı bile geçmiyordu.

Atatürk, İstanbul’a geldiği 1929 yılı Ağustos ayında, Yalova’yı ziyaret etti. Yanında dönemim İçişleri Bakanı Şükrü Kaya, Özel Kalem Müdürü Tevfik, Başyaveri Rusuhi, Kılıç Ali ve Recep Zühtü Beyler olduğu halde, 19 Ağustos 1929 günü, saat 16 00’da, Ertuğrul Yatı ile İstanbul’dan hareketle Yalova’ya geldi. Atatürk’ün geldiğini duyan halk, kıyıya toplanmış, büyük tezahüratta bulunuyordu. Alkışlar arasında karaya çıkan Atatürk, otomobiline binerek önce kaplıcaya küçük bir gezinti yaptı.

Atatürk, kaplıcayı gördükten ve burasının geliştirilmesi için aydınlatıcı talimatlar verdikten sonra, Baltacı Çiftliği’ne gitti.Bu sırada bu çiftlikte göçmenler bulunuyordu.

Göçmenlerin durumunu inceleyen Atatürk, saat 20 00’de hareket ederek, İstanbul’a döndü.

Atatürk, hemen ertesi günü, 20 Ağustos 1929’da, tekrar Yalova’ya geldi. Ancak bu sefer Millet Çiftliği’ne doğru bir gezinti yaptı. Buradan Termal’e ve Koruköy’e gitti. Gezisini tamamladıktan sonra İstanbul’a döndü.

Atatürk, 21 Ağustos 1929 günü, Bursa’ya gidecekti. Önce Yalova’ya geldi; buradan kara yoluyla Bursa’ya gitti. Ancak Atatürk’ün dönüşü ertesi günü Mudanya üzerinden oldu. Atatürk, büyük bir olasılıkla Yalova- Bursa yolunu yetersiz bulmuştu.

Atatürk, 24 Ağustos 1929 Cumartesi günü, Ertuğrul Yatı ile tekrar Yalova’ya geldi. Ancak, bu sefer yanında Başbakan İsmet (İnönü) Paşa da bulunuyordu.
İşte bundan sonra Yalova, artık Atatürk’ün yazlık çalışmalarını yaptığı, dinlendiği ve en önemli kararları aldığı bir yer oldu.Çok önem verdiği toplantılara Yalova’da hazırlandı. Yerli ve yabancı devlet adamlarını ve konuklarını Yalova’da ağırladı.

Atatürk, Yalova’ya bir davet üzerine değil, kendiliğinden gelmişti. Bu sıtma yatağını görür görmez de sahiplendi. Her gittiği yer, yerinden oynarken, Türkiye’nin çok daha gelişmiş ve güzel yerleri dururken, Atatürk, Yalova’yı seçti.

Termal’i dünyaca tanınmış bir sağlık merkezi haline getirmeye çalışan Atatürk, yörenin kalkınmış, yaşanabilir ve çağdaş bir yer olması için büyük çaba gösterdi.

Atatürk, Yalova dışında hiçbir yere bu kadar sık gitmemiş ve hiçbir yerde iki çiftlik ve üç ev sahibi olmamıştır.

Atatürk’ün Yalova’daki evleri :

Bu gün, Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü içinde bulunan ve yöre halkı tarafından (YÜRÜYEN KÖŞK) olarak tanınan ev, Atatürk Tarım İşletmesi Müdürlüğü içinde bulunan ve bugün (ATATÜRK VE YALOVA MÜZESİ) olarak kullanılan iki katlı bina,Termal’deki (ATATÜRK MÜZESİ)’dir. Atatürk Tarım İşletmesi Müdürlüğü?ndeki ev, Atatürk Yalova’ya gelmeden önce mevcuttu, diğerleri Atatürk tarafından yaptırılmıştır.

Atatürk’ün çiftlikleri de :

Günümüzde adı Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü olan ve o zamanki adıyla Millet Çiftliği ile günümüzde Atatürk Tarım İşleri Müdürlüğü olan Baltacı Çiftliği’dir.

Atatürk, Yalova’ya 17 kez günü birlik olarak gelmiş ve aynı gün ayrılmış ; 27 kez gelişinde de toplam 313 gün ve 270 gece Yalova’da kalmıştır.

Atatürk, Yalova’ya en son 21/22 Ocak 1938 gecesi, sabaha karşı geldi. 20 Ocak 1938 günü Ankara’dan trenle yola çıkmıştı. Trenden Derince’de indi. Akay idaresinin Heybeliada Vapuru ile Yalova’ya geçti. Yeni yapılan Termal Oteli’nin ilk konuğu oldu. Atatürk, Termal’in dünyaca ünlü bir sağlık merkezi olmasını istiyordu. Termal Oteli’ni bu amaçla yaptırmıştı. Ne yazık ki, otelde misafir olarak bulunduğu ilk gün hastalığı teşhis edildi. Bütün keyfi kaçmıştı. 1 Şubat 1938’de, bazı fabrikaları açmak için Bursa’ya gitti. Bu ise, ulu önder Atatürk’ün Yalova?dan son ayrılışı oldu. Atatürk, Yalova’ya bağlanmış ve onu sevmişti. Yalovalı da Atatürk’ü unutmadı ve unutamaz. O, tüm Türkiye’de olduğu gibi, Yalova’da da sonsuza kadar gönüllerde tüm sıcaklığıyla yaşayacaktır.

Kaynak: Yalova Gazetesi

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 06.04.2008 tarihinde Esesli tarafından, ATATÜRK'ün Hayatı ve Hakkında Yazılanlar bölümünde paylaşılmıştır ve 6962 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 3 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Atatürk Ve Yalova orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...