Amontillado Fıçısı | Edgar Allan Poe Tarafından Yazılan Ve Ä°lk Defa Godey’s Lady’s Book Dergisinin Kasım 1846 Sayısında Yayımlanan Kısa Öykü..

Amontillado Fıçısı

Amontillado Fıçısı – The Cask of Amontillado – The Casque of Amontillado, Edgar Allan Poe tarafından yazılan ve ilk defa Godey’s Lady’s Book dergisinin Kasım 1846 sayısında yayımlanan kısa öykü.

Amontillado Fıçısı – Öykü için Harry Clarke’ın illüstrasyonu, 1919

Bakınız, Edgar Allan Poe

Ä°simsiz bir Ä°talyan kentinde, belirsiz bir yılda (muhtemelen 18. yüzyılda) geçen öyküde anlatıcı, kendisine hakaret ettiÄŸini iddia ettiÄŸi bir arkadaşından ölümcül bir ÅŸekilde intikam alışını anlatır. 19. yüzyılda gözde olan ve birçok baÅŸka Poe öyküsünde de rastlanan diri diri gömülme konusu bu öyküde de canlı bir adamın üzerine duvar örülmesi ÅŸeklinde görülür. Kara Kedi ve Gammaz Yürek’te olduÄŸu gibi, öykü katilin bakış açısıyla anlatılmıştır.

Özet

Anlatıcı Montresor, arkadaşı olan soylu Fortunato’dan intikam aldığı gecenin öyküsünü anlatır. Belirsiz bir hakarete kızmış olan Montresor, arkadaşına karnaval sırasında, Harlequin elbisesi ve çıngıraklı bir külah ile sokakta dolaşırken rastlar. SarhoÅŸ ve bitkin durumdaki adamı o gece öldürmeye karar verir.

Anlatıcı, elinde deÄŸerli ve nadir bulunan bir tür ÅŸeri olan Amontillado’dan bir pipe (yaklaşık 130 galon veya 480 litre) olduÄŸunu söyleyerek Fortunato’yu kendisiyle gelmeye ikna eder. Arkadaşının bu konudaki uzman görüşüne baÅŸvurmak istemektedir. Beraber anlatıcının palazzosuna gidip yer altındaki ÅŸarap mahzenine inen yolda katakomplar arasında ilerlerler. Yolda Montresor Fortunato’ya bir ÅŸiÅŸe DeGrave ÅŸarabı sunar. Åžarabı bir dikiÅŸte bitiren Fortunato, ÅŸiÅŸeyi fırlatıp atar ve anlatıcının anlam veremediÄŸi bir hareket yapar. Montresor’un hareketi anlayamadığını gören Fortunato, ona mason olup olmadığı sorar. Montresor mason olduÄŸunu söyler ve Fortunato’yu inandırmak için, arkasında saklamakta olduÄŸu malayı çıkartır.

Montresor, rutubet sebebiyle sürekli öksüren arkadaşına geri dönmeyi önerir. Ancak Fortunato onu, “Öksürük adamı öldürmez” diyerek geri çevirir ve yola devam etmekte ısrar eder. Yürüyüş sırasında anlatıcı, ailesinin armasından bahseder: mavi bir zemin üzerindeki bir ayak, topuÄŸunu diÅŸleyen bir yılanı ezmektedir. Ailenin düsturu ise bana saldıran cezasız kalmaz anlamındaki Nemo me impune lacessit sözüdür.

Sonunda bir niÅŸe geldiklerinde Montresor Amontillado’nun içeride olduÄŸunu söyler. İçeri giren Fortunato, sarhoÅŸluÄŸunun ve arkadaşından kuÅŸku duymamasının da etkisiyle, Montresor’un kendisini duvara zincirlemesine engel olmaz. Anlatıcı niÅŸin giriÅŸini duvarla örerek arkadaşını diri diri gömmeye baÅŸlar. Montresor’un düşündüğünden daha çabuk ayılan Fortunato, önce zincirlerinden kurtulmaya çalışır. Anlatıcı iÅŸine ara verip bir süre zincir seslerini dinler. Ardından kurban yardım için bağırmaya baÅŸlar, ancak onu kimsenin duymayacağını bilen Montresor adamla dalga geçer. Bir ÅŸakaya maruz kaldığını düşünen Fortunato zayıfça gülmeye baÅŸlar ve ardından eÅŸi Lady Fortunato’nun kendisini merak etmeye baÅŸlamış olacağını söyler. Katil son tuÄŸla sırasını bitiriken Fortunato “Tanrı aÅŸkına, Montresor!” diye yalvarır. Montresor son tuÄŸlayı yerine yerleÅŸtirmeden önce meÅŸalesini içeri atar. Ardından bir iç sıkıntısı duymaya baÅŸlar ve bunu mahzenin rutubetli ortamına yorar.

Öykünün sonunda Montresor bu olayların elli sene önce gerçekleÅŸtiÄŸini anlatır. Katil yakalanmamıştır ve Fortunato’nun cesedi hâlâ niÅŸin içinde zincirli olduÄŸu yerde asılıdır. Hâlâ piÅŸman olmayan anlatıcı öyküyü huzur içinde yatsın anlamındaki in pace requiescat sözleriyle bitirir.

Yayımlanma geçmişi

Amontillado Fıçısı ilk defa Godey’s Lady’s Book’un Kasım 1846 sayısında yayımlandı. Dergi o dönemde ABD’nin en popüler süreli yayınıydı. Öykü daha sonra, Poe hayattayken sadece bir defa daha yayımlandı.

Kaynak: Kadim Dostlar ™ Forum

Bu içerik 02.01.2012 tarihinde Hale tarafından, Dünya Edebiyatı ve Edebi KiÅŸilikler bölümünde paylaşılmıştır ve 1890 kez okunmuştur. Bu içeriğin devamında incelemek isteyebileceğiniz 2 adet mesaj daha bulunmaktadır.

Amontillado Fıçısı | Edgar Allan Poe Tarafından Yazılan Ve İlk Defa Godey\'s Lady\'s Book Dergisinin Kasım 1846 Sayısında Yayımlanan Kısa Öykü orjinal içeriğine ulaşmak için tıklayın ...